Hai người phụ nữ trong trang phục sặc sỡ, mắt chăm chú nhìn về phía trước và mím môi đẩy thuyền đi băng băng trên mặt hồ một cách thành thục. Làn da nâu bóng khỏe mạnh của họ ánh lên dưới mặt trời ấm áp. Đây chính là cảnh lao động quen thuộc mà du khách dễ dàng bắt gặp khi đặt chân ghé thăm vùng đất của người Mosuo - một bộ tộc thiểu số sống ở gần vùng hồ Lugu, thuộc tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Trong con mắt của nhiều du khách khi đến tham quan ở vùng hồ Lugu, đây quả là một thiên đường, nước trong vắt và cây rừng xanh mướt. Xung quanh chiếc hồ rộng lớn này là nơi sinh sống của khoảng hơn 40.000 người Mosuo - bộ tộc duy trì chế độ mẫu hệ hiếm hoi trên thế giới.
Tại Mosuo, phụ nữ là người quyết định các vấn đề trọng đại, họ kiểm soát tài chính trong gia đình và là người hợp pháp sở hữu đất đai, nhà ở cũng như có toàn quyền trong việc nuôi, dạy trẻ con. Trong mỗi một gia đình lớn thường có một "nữ tướng" chỉ huy mọi người. Khi người phụ nữ này muốn "truyền ngôi" cho người khác trong nhà, họ sẽ trao cho cô gái chiếc chìa khóa của nhà kho - nơi chứa lương thực và các nhu yếu phẩm, cũng như thông báo cho mọi người về việc "chuyển giao quyền lực" này.
Thường phụ nữ ở đây không kết hôn, và họ có thể mời bất kỳ người đàn ông mình thích về qua đêm. Sáng hôm sau, cả hai lại đường ai nấy đi và cuộc sống của họ vào ban ngày và đêm là hoàn toàn khác biệt. Tất cả mối liên lạc được giữ riêng tư và cấm đề cập trước mặt mọi người. Còn nếu cô gái đã có chồng, cô sẽ treo một đôi giày hoặc mũ đàn ông bên ngoài cửa sổ như để thông báo với mọi người.
Các cô gái khi vào độ tuổi trưởng thành (thường là 13) sẽ có một căn phòng riêng tại nhà. Đây là nơi mà các cô có thể thoải mái dập dìu, hò hẹn với chàng trai mình thích. Khi một đứa trẻ được sinh ra, chúng sẽ được toàn bộ gia đình bên ngoại nuôi dưỡng, người cha sẽ không phải cấp dưỡng cho đứa con của mình, cũng không cần phải chăm sóc hay sống cùng chúng. Các chú bên mẹ sẽ làm nhiệm vụ thay người cha dạy dỗ đứa trẻ.
Do quan điểm độc đáo này, nên người Mosuo không hề có khái niệm trọng nam khinh nữ hay con ngoài giá thú. Với họ, con nào cũng như nhau và chẳng ai bận tâm xem cha của đứa trẻ là ai. Hàng ngày, họ cùng nhau lao động, kiếm sống và vui chơi giải trí trong các ngày rảnh rỗi và không ai thích bàn tán về cuộc sống của người khác.
Nhiều người cho rằng do suy nghĩ trên nên người Mosuo không coi trọng gia đình và phụ nữ là những người dễ dãi. Tuy nhiên, người dân nơi đây phản bác lại các lý lẽ trên. Họ khẳng định gia đình là mối quan tâm hàng đầu của mọi người. Các đôi trai gái khi đến với nhau không phải vì tiền bạc, áp lực gia đình hay các vấn đề nào khác. Họ đơn giản chỉ vì cảm mến nhau và đến với nhau hoàn toàn vì tình yêu.
Trong các cuộc giao lưu, nếu ưng ý cô gái nào các chàng trai có thể đến chạm tay và mời nhảy. Nếu cô gái đó cũng thích, họ sẽ chạm tay lại. Đây cũng là dịp để các cô gái chọn cho mình chàng trai để hẹn hò trong một đêm, một tháng hoặc một đời.
Đường đến Mosuo: Ngôi làng của tộc người Mosuo nằm giáp hai tỉnh Vân Nam và Tứ Xuyên, gần biên giới Tây Tạng. Họ đã sinh sống tại đây và gìn giữ truyền thống bản địa trong suốt hơn 2.000 năm qua. Hầu hết người dân Mosuo sống quanh hồ Lugu - theo tiếng Mosuo là hồ Mẫu Thân - thuộc huyện Ningliang, ngoại ô thành phố Lệ Giang, tỉnh Vân Nam. Đường bộ: Đến Lệ Giang, du khách có thể đi theo đường Lào Cai (Việt Nam) - Côn Minh - Đại Lý - Lệ Giang và về theo đường cũ với hành trình như sau: Đi từ Hà Nội lên Lào Cao, rồi từ Lào Cai đi Hà Khẩu, Côn Minh (450km). Sau đó tiếp tục hành trình Côn Minh - Đại Lý (320km). Tới Côn Minh, bạn nên đi taxi để đến bến xe phía Tây, bắt xe đi Đại Lý hoặc có thể mua vé tàu. Giá vé nằm cứng khoảng 20 USD. Nếu du khách không muốn tranh thủ thăm Đại Lý, có thể mua vé tàu từ Côn Minh đi thẳng tới Lệ Giang. Từ Lệ Giang, bạn sẽ mất khoảng 6h đi đường núi để có thể đến hồ Lugu. Đường không: Từ Hà Nội hoặc TP HCM, bạn có thể bay tới Thành Đô, rồi di chuyển tới Vân Nam. Từ đây bạn có thể đi tàu tới Phàn Chi Hòa (khoảng 15h), rồi đi xe bus tiếp đến Lệ Giang (7h). Vé tàu Trung Quốc chủ yếu mua từ ga hoặc các địa lý du lịch. Vé tuy nhiều nhưng bạn nên đặt trước do lượng người dân bản địa sử dụng tàu rất nhiều. Với họ đi tàu 10-12 tiếng có thể xem là gần. Nhiều du khách sau khi biết các thông tin về cuộc sống, phong tục của người dân Mosuo đã gọi nơi đây chính là "Tây lương nữ quốc" của Trung Quốc. |
Hình ảnh cuộc sống của phụ nữ Mosuo
Anh Minh (theo The Guardian)