Năm qua được các nhà sản xuất điện máy đánh giá là có tác động kỳ lạ đến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng. Ảnh hưởng của AFTA, WTO… khiến khách hàng chờ đợi giá giảm, sức tiêu thụ trên thị trường sụt giảm mạnh ngay khi bắt đầu mùa mua sắm cao điểm cuối năm.
Nhiều dự báo của ngành về sản lượng tiêu thụ đối với từng mặt hàng điện máy có nguy cơ không đạt được. Ví dụ như mặt hàng tủ lạnh năm ngoái tăng trưởng 35-40%, năm nay các nhà sản xuất kỳ vọng tăng khoảng 25%, nhưng hết tháng 11 vẫn chưa đạt được mức này.
Tuy nhiên tốc độ tăng trưởng của các mặt hàng cao cấp lại vượt cao. Chẳng hạn loại TV LCD tiêu thụ đã tăng đến 6 lần so với năm ngoái, trong khi TV công nghệ CRT tăng rất chậm.
 |
|
Người tiêu dùng có nhiều cơ hội lựa chọn hàng điện tử khi vào WTO, nhưng giá chưa có dấu hiệu giảm. Ảnh: P.A. |
Khảo sát của Công ty Nghiên cứu thị trường GfK mới đây cho thấy, 50-70% giá trị hàng hóa được mua ở các thành phố lớn xuất phát từ nơi bán hàng là trung tâm mua sắm lớn. Trong gia đình, TV vẫn là sản phẩm điện tử quan trọng và phổ biến nhất với 75-80% hộ có trang bị. Tủ lạnh ít hơn, khoảng 25-30% nhà có sử dụng. Tỷ lệ các hộ gia đình sắm được máy giặt rất thấp, chỉ 10-15%. Cả năm 2006, nhu cầu mua sắm TV khoảng 2 triệu chiếc và 4,5 triệu điện thoai động.
Những con số này cho thấy VN có mức độ sở hữu thấp. Đây cũng là lý do để GfK đưa ra dự báo nhu cầu mua sắm sẽ tăng cao hơn trong những năm tới, nhất là khi đời sống kinh tế phát triển thuận lợi sau khi VN trở thành thành viên WTO.
Song, với sự trông chờ giảm giá hàng điện tử khi vào WTO của người tiêu dùng hiện nay, cộng với hậu quả là thị trường chựng hẳn sức mua bán, Phó trưởng đại diện Công ty nghiên cứu thị trường GfK Group tại VN Trần Khoa Văn nói với VnExpress, công ty chưa thể đưa ra dự báo tỷ lệ tăng trưởng từng mặt hàng điện tử cho năm 2007, trong thời điểm hiện nay.
Phức tạp nhưng nhiều tiềm năng
Ông Trần Khoa Văn cũng cho rằng, thị trường trong nước đang có 2 phân khúc mua sắm. Một là xu hướng mua sắm bổ sung vật dụng điện tử trong gia đình và hai, thay thế hàng đang sử dụng bằng sản phẩm mới cao cấp hơn. "Xu hướng thứ 2 đang ngày càng phổ biến hơn nên thị trường VN có rất nhiều tiềm năng để các nhà sản xuất khai thác trong tương lai", ông Văn dự báo lạc quan.
Cũng đồng quan điểm này, dù cho rằng việc hội nhập WTO sẽ mang lại nhiều thách thức, cạnh tranh bên cạnh cơ hội, song hầu hết các nhà sản xuất điện máy nước ngoài tại VN đều đánh giá sáng sủa về một thị trường có nhiều tiềm năng.
Ông Nguyễn Quang Huy, Trưởng phòng kinh doanh tiếp thị Công ty Toshiba nhìn nhận, vào WTO có lợi cho phát triển kinh tế, mang lại nhiều cơ hội lựa chọn hàng hóa với giá rẻ, nhiều chủng loại đối với người tiêu dùng. Nhưng trong tương lai gần, các nhà sản xuất đối diện với cạnh tranh gay gắt hơn.
Trưởng phòng tiếp thị Trung tâm mua sắm Nguyễn Kim Nguyễn Xuân Phú khẳng định, thị trường sẽ mở nhiều hơn với người tiêu dùng lẫn giới kinh doanh khi có cơ hội tiếp cận nhiều sản phẩm và dịch vụ, đặc biệt là khu vực thành thị.
Cả Sony, Toshiba, Sanyo, LG… VN đều tuyên bố không giảm giá bán trong thời gian tới, mặc dù VN có thể bắt đầu thực hiện các cam kết WTO từ đầu năm sau.
Giám đốc kinh doanh thị trường Công ty Sanyo HA ASEAN Yuni Natori khẳng định, nhà sản xuất này không giảm giá trong năm tới nhưng sẽ tăng cường các chiến lược sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao cấp của người tiêu dùng.
Còn Phó Tổng giám đốc Công ty Sony Nguyễn Quang Phát thì cho rằng, trên thực tế giá hàng điện tử đã giảm trước khi vào WTO nên khó có thể tiếp tục hạ thêm. "Hiện tại thị trường đang diễn ra tình hinh gần giống cuối năm ngoái khi hiệp định AFTA của ASEAN có hiệu lực. Nhiều người tiêu dùng cũng chờ giá giảm trong khi thực tế chúng tôi đã hạ giá trước đó", ông Phát nói.
Ông Phát cũng cho biết, nếu có giảm giá thì có thể ở mặt hàng LCD. Song không phải do tác động của WTO, mà là sự điều chỉnh chính sách thuế nhập khẩu, nếu có. Hiện giá TV CRT ở VN đang rẻ hơn một chút so các nước như Philippines, Thái Lan, nhưng LCD lại mắc tiền hơn. LCD đang phải gánh thuế nhập khẩu vào VN là 20% làm đội giá thành lên cao. Còn hàng cùng chủng loại vào Thái Lan được hưởng thuế thấp nhờ hiệp định IT. "Nếu thuế nhập khẩu của VN đối với LCD giảm xuống thì giá cả cũng có thể điều chỉnh thấp hơn hiện nay", ông Phát cho biết.
Phan Anh