Liên hoan phim Sundance 2017 đang diễn ra ở Mỹ từ ngày 19 tới 29/1. Bên lề lễ hội điện ảnh dành cho phim độc lập hàng đầu thế giới, giới phê bình có dịp nhìn nhận lại phim độc lập nổi lên từ liên hoan này ở mùa trước là The Witch. Đây là phim điện ảnh đầu tay của đạo diễn Robert Eggers nhưng chứng tỏ tiềm năng của nhà làm phim trẻ tuổi khi giúp anh đoạt giải ở hạng mục "Đạo diễn xuất sắc" hồi 2015. Được mời tới Cannes và giành hàng loạt giải thưởng cho phim độc lập suốt gần hai năm qua, bộ phim xứng đáng là thành quả của thế hệ nhà làm phim trẻ Bắc Mỹ đương đại.
* Trailer phim "The Witch"
Lấy bối cảnh vùng đất Tân Anh Cát Lợi (New England) năm 1963, The Witch là câu chuyện về một gia đình Kitô sùng đạo, gồm hai vợ chồng William (Ralph Ineson đóng), Katherine (Kate Dickie thủ vai) cùng năm đứa con. Sau những tranh cãi không đáng có với giáo hội, họ quyết định rời khỏi khu định cư và chuyển đến một trang trại hoang dã ngay tại bìa rừng để bắt đầu cuộc sống mới.
Cơn ác mộng thực sự bắt đầu từ đây. Đứa con nhỏ tuổi nhất nhà bị mất tích khi chơi cùng cô chị cả Thomasin (Anya Taylor - Joy đóng). Sau đó, các hiện tượng kỳ quái xảy đến với gia đình. Cây trồng chết rũ và lũ thú nuôi trở nên cuồng loạn. Trước sự ứng nghiệm của tà thuật, các thành viên trong gia đình nghi ngờ lẫn nhau.
Cảm giác kinh dị trong tác phẩm đến từ không khí ngột ngạt của câu chuyện. Khi những phim kinh dị ngày nay đều không thể thiếu những màn hù dọa (jumpscare) khiến người xem giật mình hơn là sợ, The Witch kể chuyện theo phong cách ngược lại. 92 phút phim được phủ một tông màu u ám với nhịp diễn biến chậm rãi và nhất quán. Một số khung hình miêu tả bình thường được giữ cố định trong nhiều giây liền tạo cảm giác đáng ngờ cho người xem. Một ngôi nhà nhỏ bé được đặt cạnh cánh rừng bí hiểm, ẩn chứa sự ma quái rợn người. Ở đó, lòng tin giữa các thành viên của gia đình và đức tin với Chúa Trời là thứ khó đoán định nhất. Tác phẩm liên tục tạo ra những tình huống mơ hồ, khiến khán giả luôn phải đặt câu hỏi ai mới là phù thủy thực sự.
Các diễn viên đã có màn hóa thân trọn vẹn. Qua chất giọng khàn đặc của vùng Yorkshire, họ lộ rõ nét mặt hằn học và nhiều lần nguyền rủa nhau làm cho diễn biến phim trở nên nặng nề. Trong vai trò hạt nhân của phim, Anya Taylor - Joy tạo nên những phân cảnh ám ảnh. Đối lập vẻ ngoài thánh thiện, cô có những lần thể hiện cảm xúc rùng rợn. Anya đã làm tốt vai trò người dẫn dắt mạch truyện.
Trong khi đó, gương mặt gạo cội Kate Dickie gây ức chế vì những quyết định thiên vị của mình. Bà vốn có ác cảm với Thomasin nên luôn quy chụp cô là phù thủy. Ngoại hình gầy gò cùng lối diễn nhập tâm của bà dễ liên tưởng đến hình tượng mụ phù thủy độc đoán. Bên cạnh dàn diễn viên, con dê đen Black Phillip cũng gây sợ hãi cho người xem thông qua ánh mắt ám thị tinh thần và lần nhảy đổng bất ngờ.
The Witch chịu ảnh hưởng của nhiều tác phẩm kinh điển. Trong phim, khán giả bắt gặp “hơi thở” của cố đạo diễn vĩ đại Stanley Kubrick từ những ánh nến huyền hoặc của Barry Lyndon (1975) hay khúc hợp xướng ma quái của Ligeti và Penderecki trong 2001: A Space Odyssey (1968). Tuy nhiên, dấu ấn của The Shining hiện diện rõ nhất trong tác phẩm này. Tương tự The Shining (1980), The Witch tạo ra một không gian cô lập "giam cầm" các nhân vật, sau đó thông qua những tình huống đòn đẩy bộc lộ một tính cách khác trong con người họ. Các nhân vật không thể tin bất kỳ ai, thậm chí là người họ yêu thương nhất. Ngoài ra, cảnh phim cậu bé Caleb (Harvey Scrimshaw đóng) bị dày vò bởi tà thuật đến chết mang hơi hướng của cô bé Regan trong tượng đài kinh dị The Exorcist (1973).
Thoát khỏi xu hướng thương mại hóa của dòng phim kinh dị, The Witch không có những pha hù dọa, các hình ảnh máu me hay những con ma rùng rợn. Đi từ việc xây dựng bối cảnh và khai thác tâm lý nhân vật, The Witch gieo rắc nỗi sợ hãi cho khán giả thông qua câu chuyện về đức tin của một gia đình nhỏ. Những hình ảnh đẹp nhưng ma mị cùng lối diễn biến hóa của dàn nhân vật khiến chuyện phim ngột ngạt và đáng sợ.
Khải Huyền