Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev (phải) và Tổng thống Putin trong một buổi tập gym. Ảnh: Kremlin.ru
Theo BBC, khi Tổng thống Nga Vladimir Putin nhậm chức, ông từng được hỏi trong một cuộc phỏng vấn rằng, ông tin tưởng những đồng nghiệp nào nhất. Nhà lãnh đạo Nga đã đưa ra 5 cái tên: Nikolai Patrushev, Sergei Ivanov, Dmitry Medvedev, Alexei Kudrin và Igor Sechin.
15 năm sau, những người này vẫn tiếp tục nằm trong nhóm cộng sự chủ chốt của ông chủ điện Kremlin, nắm giữ những vị trí chiến lược trong chính phủ.
Ông Patrushev từng là giám đốc cơ quan an ninh nội địa FSB từ năm 1999, cho đến khi được bổ nhiệm làm Thư ký Hội đồng An ninh quốc gia năm 2008. Ông Ivanov từng là bộ trưởng quốc phòng và phó thủ tướng. Kể từ năm 2011, ông giữ chức chánh văn phòng tổng thống.
Ông Medvedev hiện là thủ tướng, từng giữ chức tổng thống Nga giai đoạn 2008 - 2012, tạo thành một nửa trong "bộ đôi quyền lực" với ông Putin. Ông Kudrin từng là bộ trưởng Tài chính cho tới năm 2011. Tuy ông hiện không còn nắm giữ vị trí chính thức nhưng dường như vẫn cố vấn cho ông Putin về các vấn đề tài chính và kinh tế.
Ông Sechin, người từng nắm giữ các vị trí cấp cao trong cơ quan chính phủ và văn phòng tổng thống, hiện là giám đốc điều hành tập đoàn dầu mỏ quốc doanh Rosneft.
Theo nhà nghiên cứu Andrew Monaghan, tại Chương trình Nga và Á - Âu tại Viện nghiên cứu các vấn đề đối ngoại Chatham House, Anh, nhóm lãnh đạo chủ chốt này cho thấy hai điểm quan trọng về những người phò tá ông Putin dẫn dắt nước Nga.
Trước hết, những nhân sự thân cận nhất với ông Putin thường gắn bó lâu dài. Xáo trộn thực sự hiếm khi diễn ra và rất ít người bị loại khỏi nhóm nhân sự chủ chốt này. Hai là, tinh túy của đội ngũ lãnh đạo gồm những đồng minh của ông Putin tại cơ quan tình báo Liên Xô KGB, hoặc tại St Petersburg những năm 1990, hoặc cả hai.
Từ trái sang phải, hàng trên: ông Nikolai Patrushev và Dmitry Medvedev, Sergei Ivanov. Hàng dưới: Igor Sechin, Alexei Krudin. Ảnh: BBC
Nhóm nhân sự then chốt này cũng bao gồm những người được tổng thống Nga tin tưởng giao triển khai các dự án hạ tầng lớn. Chẳng hạn, ông Arkady Rotenberg là một trong những người chịu trách nhiệm tổ chức Thế vận hội Mùa đông Sochi, cùng với nhiều người và quan chức cấp cao trong khu vực.
Nhiều người trong số này đã nắm giữ các vị trí cấp cao từ trước khi ông Putin nhậm chức. Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu từng là bộ trưởng Tình trạng Khẩn cấp, và là người đầy ảnh hưởng trên chính trường từ nửa cuối những năm 1990. Năm 2001 - 2005, ông là lãnh đạo đảng Nước Nga Thống nhất.
Những người này đều có mặt trong Hội đồng An ninh Nga, một trong những tổ chức quan trọng nhất trong việc điều phối quá trình ra quyết định cấp cao cũng như các nguồn lực.
Nhà nghiên cứu Monaghan đánh giá rằng hệ thống hành chính tại Nga không thực sự hiệu quả, các chỉ thị về chính sách thường được triển khai một cách chậm chạp, đôi khi không được triển khai. Vì vậy cần có những người khác giữ vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ lập và triển khai các dự án.
Cá nhân đảm đương trọng trách này là ông Yuri Trutnev, người được bầu làm thống đốc một khu vực năm 2000, và năm 2004 được chỉ định vào vị trí bộ trưởng Tài nguyên Thiên nhiên và Hệ sinh thái.
Năm 2013, ông Trutnev được cất nhắc trở thành phó thủ tướng kiêm Toàn quyền của lãnh đạo tại Khu vực Viễn đông. Đây là một vị trí quan trọng trong chính quyền Putin.
Yuri Trutnev. Ảnh: Reuters
Các nhà quan sát Nga cũng chỉ ra vai trò của ông Vyacheslav Volodin trong việc hỗ trợ ông Putin điều hành chính trị Nga kể từ năm 2011. Ông Volodin thăng tiến từ vị trí lãnh đạo đảng tại khu vực và sau đó là tầm quốc gia, trước khi được bổ nhiệm vào các vị trí trong chính phủ.
Ông là người thành lập Mặt trận Nhân dân Toàn Nga đầy ảnh hưởng năm 2011, phong trào xã hội có vai trò ngày càng lớn trong việc hình thành, triển khai và giám sát các chính sách của giới lãnh đạo Nga.
Ông Volodin sau đó được bổ nhiệm trở thành Phó chánh văn phòng phủ tổng thống Nga, và chịu trách nhiệm giám sát việc "tái khởi động" chính trị trong nước Nga từ năm 2012.
Vyacheslav Volodin (trái) và Putin. Ảnh: Reuters
Bên cạnh việc duy trì sự liên tục của đội ngũ lãnh đạo cốt lõi, ông Putin cũng ngày càng cần các nhà quản trị hiệu quả để triển khai các chính sách.
Trên thực tế, thay vì giảm đi, một số nhà bình luận cho rằng đội ngũ lãnh đạo Nga có vẻ đang mở rộng. Có một số "ngôi sao" đang lên giữ vai trò ngày một quan trọng trong các đảng và chính quyền.
Một trong số đó là Alexander Galushka, 39 tuổi, thành viên Mặt trận Nhân dân và là thành viên nhiều ủy ban cố vấn cho tổng thống và thủ tướng Nga. Ông được bổ nhiệm Bộ trưởng vùng Viễn Đông năm 2013.
Việc này dẫn đến điểm đáng chú ý trong việc chọn cộng sự dẫn dắt đất nước của Tổng thống Putin. Ông chủ điện Kremlin dù là trung tâm, nhưng đồng thời cũng là thành viên của một tập thể và bản thân đội ngũ đó là một phần trong cả một hệ thống. Do đó, tầm quan trọng của mức độ hiệu quả trong công việc càng được đề cao.
Tất cả các cá nhân này đều nổi tiếng làm việc hăng say, trung thành. Sự hiệu quả trong công việc của họ đã được kiểm chứng khi hoàn thành các nhiệm vụ khó khăn, trong kinh doanh, quản lý nhà nước và chính trị.
Như một người thân cận với ông Putin đã quan sát, ông chọn người không phải vì vừa mắt, mà vì họ hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Xem thêm: Phong cách ngôn từ gây sốc của Putin
Hoàng Nguyên