Ảnh minh họa của womensenews.org. |
Vụ tấn công đầu tiên xảy ra vào tháng 7/2001 khi hai góa phụ Khava Barayeva và Luisa Magomadova lao chiếc xe chở thuốc nổ vào trụ sở của quân đội nga tại làng Alkhan Yurt ở Chechnya, CBC News cho hay.
Thủ lĩnh phiến quân Chechnya Shamil Basayev, kẻ chủ mưu vụ tấn công trường học ở Beslan năm 2004, đã lập nên lữ đoàn bao gồm những phụ nữ này. An ninh Nga khẳng định đã tiêu diệt Basayev năm 2006 trong khi một số nói rằng hắn ta vô ý tự nổ tung.
Basayev thử nghiệm lý thuyết của y rằng khi lực lượng an ninh Nga đề cao cảnh giác phòng các cuộc khủng bố, phụ nữ trẻ mặc quần jeans hoặc các bà già sẽ ít gây nghi ngờ hơn những người đàn ông Chechnya trong chiếc áo khoác rẻ tiền.
Từ năm 2002 đến 2004, các “shahidka” của Basayev - biến thể tiếng Nga của từ "shahid" hay còn có nghĩa những phụ nữ tử vì đạo - đã gây ra hàng loạt các cuộc tấn công nhằm vào dân thường.
Baseyev muốn ép người dân Nga phải thừa nhận rằng để Chechnya ly khai còn tốt hơn dính vào cuộc chiến đẫm máu tại một nơi cách Matxcơva cả nghìn km.
Hồi tháng 10/2002, một nhóm 19 góa phụ đen cùng 20 nam giới Chechnya bắt cóc và giữ hơn 900 người làm con tin tại nhà hát Matxcơva. Một năm sau, các góa phụ đen tấn công buổi hòa nhạc ngoài trời ở Matxcơva, một tàu chở khách ở miền nam nước Nga và khách sạn hạng sang National ở thủ đô, đối diện với điện Kremlin.
Năm 2004, chính những phụ nữ này đã khiến hai phi cơ chở khách của Nga nổ tung, tấn công ga tàu điện ngầm Rizhskaya ở Matxcơva và tham gia vụ khủng bố trường học ở Beslan.
Nhà tâm lý học Anne Speckhard và Khapta Akhmedova tìm hiểu cuộc sống của 47 góa phụ đen tuổi từ 15 đến 38. Câu trả lời chung cho động cơ của họ là để trả thù cho chồng, anh trai hoặc con trai, những người nam giới trong gia đình bị quân đội Nga tiêu diệt.
Chechnya là một trong 6 khu vực mà đa số người Hồi giáo sống ở vùng Bắc Kavkaz. Đây là xã hội mà mối quan hệ dòng họ rất chặt chẽ và sự trả thù chính là giá trị cốt lõi của các dòng họ. Nếu kẻ ngoại tộc giết một thành viên nào đó trong dòng họ, cả gia tộc đó có trách nhiệm trả thù bằng cách giết thủ phạm hoặc ít nhất là một thành viên của dòng tộc kia.
Cuộc tấn công kép ở ga tàu điện ngầm tại Matxcơva khiến người ta lo ngại rằng nỗi khiếp sợ vì các góa phụ đen đang trở lại. 39 người thiệt mạng và hơn 60 người bị thương khi bom phát nổ tại nhà ga đúng vào giờ cao điểm hôm 29/3.
Ngọc Sơn