Một binh sĩ người Kurd kiểm tra lối vào một đường hầm IS xây dựng ở thị trấn Badana, phía đông Mosul, nơi vừa được giải phóng. Ảnh: AP
Để cố thủ vài km một con đường không mấy quan trọng nằm lọt thỏm giữ một khu đất nông nghiệp, một nhà máy thỉnh thoảng hoạt động và các ngôi làng nhỏ bé ở phía bắc Iraq, phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) dường như không từ bỏ bất cứ thủ đoạn nào, theo Washington Post.
Chúng nhồi chất nổ lên một chiếc xe Volkswagen đặt giữa con đường này và bí mật kích hoạt từ xa. Chúng đốt lốp xe và đào những đường hầm lớn trong các căn nhà để ẩn nấp. IS cũng bố trí các khẩu súng bắn đạn cối bên lề đường hướng thẳng về phía lực lượng tấn công của quân đội Iraq.
'Trận chiến khốc liệt'
Sự chuẩn bị kỹ càng vẫn không thể giúp IS cầm cự khi hàng nghìn binh sĩ thuộc lực lượng vũ trang người Kurd ập tới hôm 17/10 trong chiến dịch tổng tấn công nhằm đánh bật các tay súng phiến quân khỏi Mosul.
Tuy nhiên, IS dường như cũng đã làm chậm được đà tiến công của chiến dịch vào hôm 18/10, giúp ghìm bước một đội hình binh sĩ Iraq lớn bởi họ phải bận rộn tìm cách phá những bẫy mìn đặt dày đặc trên con đường IS trấn thủ cũng như những làng mạc xung quanh.
Binh sĩ Iraq cần vượt qua thêm 19 km cam go trước khi tiếp cận vùng ngoại ô thành phố.
Nỗ lực tái chiếm Mosul, với sự yểm trợ từ không quân Mỹ và một loạt lực lượng bộ binh Iraq, là chiến dịch lớn nhất và phức tạp nhất cho đến nay trong cuộc chiến chống IS.
Phiến quân IS đã đào hầm bên trong thành phố để quyết cố thủ. Nhiều người dân chạy khỏi Mosul thời gian gần đây và các quan chức Iraq có đầu mối thông tin bên trong thành phố còn cho biết IS đang dựng những rào chắn bê tông, đào các con hào rồi đổ đầy dầu với ý đồ dựng một bức tường lửa cầm chân lực lượng Iraq.
"Đây là một trận chiến khốc liệt và khó khăn", Tổng thống Mỹ Barack Obama nhận định trong cuộc họp báo với Thủ tướng Italy Matteo Renzi hôm 18/10 tại Nhà Trắng.
"Chính người Iraq đang trực tiếp tham chiến. Họ đang chiến đấu hiệu quả, dũng cảm nhưng cũng gánh chịu nhiều thương vong. Chiến dịch giải phóng Mosul sẽ trải qua những bước thăng trầm nhưng tôi kỳ vọng cuối cùng, nó sẽ thành công", ông Obama nói.
Binh sĩ người Kurd trấn giữ một vị trí chiến đấu ở làng Khazir nhìn ra các ngôi làng mà IS đang kiểm soát quanh Mosul. Ảnh: AP
Lục đục nội bộ
Hôm 18/10, sư đoàn thiết giáp số 9 trực thuộc quân đội Iraq thông báo họ đã tiến công và xâm nhập vào huyện Hamdaniya, đồng thời bao vây thị trấn người Cơ đốc giáo Qaraqosh, cách ngoại ô Mosul 16km về phía đông nam
"Chúng tôi sẽ tấn công ồ ạt thị trấn này vào bất cứ lúc nào", trung tướng Qassim al-Maliki, tư lệnh sư đoàn, nói.
Các đơn vị cảnh sát và quân đội Iraq khác cũng đang mở mũi tấn công từ căn cứ không quân Qayyarah ở phía nam Mosul. Đại tá Abdel Rahman al-Khazali, người phát ngôn cảnh sát liên bang Iraq, cho biết lực lượng của ông đã tiến đến Shora, cách Mosul 32 km về phía nam.
Tuy nhiên, theo các chỉ huy người Kurd, họ hiện buộc phải trì hoãn cuộc tấn công nhằm vào thị trấn Bashiqa, đông bắc Mosul, vì những lý do chưa rõ. Một số chỉ huy đổ lỗi cho quân đội Iraq, chỉ trích họ chậm trễ trong việc trấn giữ các vị trí phòng thủ ở phần lãnh thổ chiếm được hôm 17/10.
Chuẩn tướng Haider al-Obeidim, tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Iraq, lại cho hay các binh sĩ Iraq "đang đợi lực lượng vũ trang người Kurd hoàn thành nhiệm vụ của họ".
"Chúng tôi đang chờ đợi họ áp sát các khu vực mà họ phải tiếp cận được theo kế hoạch quân sự đã vạch ra, sau đó chúng tôi mới có thể tiến quân", ông nói.
Dù lý do là gì, hậu quả của sự trì hoãn ngay lập tức được bộc lộ: Phiến quân IS xung quanh Bashiqa hôm 18/10 liên tục nã đạn cối nhằm vào chốt đóng quân của lực lượng vũ trang người Kurd.
Theo trung tá Sanger Abubaker, tư lệnh một đơn vị yểm trợ người Kurd, đến thời điểm giải phóng thị trấn Bashiqa, IS thậm chí còn có thể dựng lên một hệ thống phòng thủ mạnh mẽ hơn so với tuyến phòng thủ chúng bố trí quanh các ngôi làng nhỏ ở rìa Mosul hôm 17/10.
"Chắc chắn ta sẽ vấp phải kháng cự. Thị trấn này nằm sát Mosul nên rất quan trọng đối với chúng", ông nhận định.
IS tuyên bố đã thực hiện 12 vụ đánh bom tự sát trong ngày thứ nhất của chiến dịch, theo hãng tin Amaq có mối liên hệ với IS. Jabbar Yawar, phát ngôn viên lực lượng vũ trang người Kurd, xác nhận đã có 8 binh sĩ Kurd thiệt mạng và 16 người khác bị thương hôm 17/10. Báo chí địa phương thông tin có ba binh sĩ Kurd cũng thiệt mạng trong lúc kích nổ bom còn sót lại.
Quyết tâm bám giữ lãnh thổ của các tay súng IS được thể hiện cao độ hôm 18/10 trên một đoạn đường mà binh sĩ người Kurd chiếm giữ. Gần ngôi làng Sheikh Amir, nhiều phần trên tuyến đường hai làn bị bom cày xới tan hoang. Vỏ đạn súng cối nằm vương vãi trong một chòi canh bên ngoài làng, cạnh các lốp xe đang cháy, làm đen kịt một cánh đồng nhỏ.
Mohamed Emad, một công binh rà phá mìn thuộc lực lượng chống khủng bố Iraq, đã cần mẫn lùng sục hai bên đường để tìm các quả bom chôn dưới đất. Từ sáng đến trưa, anh phát hiện ít nhất 30 quả bom, Emad kể khi đang tìm cách kích nổ một quả bom bằng thiết bị từ xa.
Gần đó, một chiếc xe bị phá hủy nằm bên vệ đường, cạnh một đống đất mới đào. Dana Dara, binh sĩ người Kurd, 29 tuổi, cho biết 5 phiến quân IS trên chiếc xe chở đầy chất nổ đã thiệt mạng khi các tay súng người Kurd bắn chặn nó bằng súng phóng lựu. Các binh sĩ người Kurd đã dời chiếc xe vào vệ đường và đào một huyệt mộ gần đó để chôn xác phiến quân.
Một binh sĩ người Kurd đứng bên trong một tòa nhà đổ nát ở làng Shaqouli, phía đông Mosul. Ảnh: AFP
Xem thêm: Chảo lửa Mosul sôi sục trong chiến dịch giải phóng
Hồng Vân