Tàu sân bay Sơn Đông, trước đó gọi là Type-001A, được bàn giao cho lực lượng hải quân thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) ở thành phố Tam Á trên đảo Hải Nam. Lễ biên chế tàu có sự tham gia của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, được Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) mô tả là cột mốc quan trọng trong nỗ lực xây dựng sức mạnh hải quân của đất nước.
Trước đó, tàu được lên kế hoạch biên chế vào tháng 4 nhưng giai đoạn thử nghiệm mất nhiều thời gian hơn so với dự kiến, dường như do một số vấn đề kỹ thuật. Con tàu bắt đầu chạy thử nghiệm từ tháng 5/2018 và từng đi qua eo biển Đài Loan.
Tàu Sơn Đông được Trung Quốc chế tạo từ năm 2013 dựa trên thiết kế của Liêu Ninh, tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc thuộc lớp Kuznetsov, mua từ Ukraine năm 1998 rồi hoán cải trước khi đi vào hoạt động năm 2012.
Li Jie, chuyên gia hải quân tại Bắc Kinh, cho biết tàu Sơn Đông có thể chở tổng cộng 40 máy bay, bao gồm các trực thăng Z-9 và máy bay cảnh báo sớm KJ-600. Ông nói thêm rằng việc biên chế tàu là "món quà lớn" để kỷ niệm 20 năm Macau được trao trả cho Trung Quốc.
"Bắc Kinh chọn Tam Á để biên chế tàu bởi các chỉ huy quân đội muốn nêu bật tầm quan trọng về địa chiến lược của căn cứ tàu sân bay thứ hai này", Li giải thích. Tam Á là tổ hợp hải quân lớn nhất châu Á và từ đây có thể dễ dàng đi vào Biển Đông.
Trung Quốc cũng đang chế tạo các bộ phận của tàu sân bay thứ ba có tên Type 002 tại nhà máy đóng tàu Giang Nam ở Thượng Hải. Tàu sân bay được đánh giá là yếu tố quan trọng trong tham vọng xây dựng lực lượng hải quân tầm xa của Trung Quốc, nhằm thách thức ưu thế hàng thập kỷ của Mỹ tại khu vực Đông Á.
Ánh Ngọc (Theo SCMP, AFP)