Ngày 23/5 trong cuộc họp báo chung với Chủ tịch nước Trần Đại Quang tại Hà Nội, Tổng thống Mỹ Barack Obama thông báo dỡ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam.
Tổng thống Obama đưa ra tuyên bố trên trong chuyến công du đầu tiên kéo dài ba ngày tới Việt Nam. Ông cũng là tổng thống Mỹ thứ ba liên tiếp thăm Việt Nam kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ.
Là nước nhập khẩu vũ khí lớn thứ 8 thế giới với tổng kim ngạch nhập khẩu giai đoạn 2011-2015 tăng gần 700% so với giai đoạn 2006-2010, Việt Nam đang đứng trước cơ hội đa dạng hóa nguồn cung cấp vũ khí cũng như tăng cường sức mạnh quân sự để bảo vệ chủ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, theo Reuters. Theo giới phân tích, quyết định này cũng mở ra cơ hội rất lớn cho các nhà thầu quốc phòng của Mỹ.
Chuyên gia phân tích hàng không vũ trụ, quốc phòng và an ninh tại tổ chức tư vấn IHS (Mỹ) Mark Bobbi đánh giá rằng quân đội Việt Nam đang có nhu cầu mua máy bay tuần tra biển, chẳng hạn như phi cơ trinh sát săn ngầm P-3C đã qua sử dụng của Lockheed, cũng như các máy bay tiếp dầu trên không mới KC-46 của Boeing hoặc A330 MRT của Airbus.
Không quân Việt Nam cũng có thể có nhu cầu mua các chiến đấu cơ hiện đại như F-16 của Lockheed hay F/A-18 Super Hornet của Boeing. Việt Nam cũng có thể quan tâm tới các mẫu trực thăng của Boeing và công ty Sikorsky (trực thuộc tập đoàn Lockheed) và các loại vũ khí dẫn đường chính xác cao của Raytheon và Boeing, theo Bobbi.
Về hải quân, chuyên gia này nhận định Việt Nam có thể quan tâm tới các tàu chiến đấu ven biển (LCS) có nhiều ưu thế khi hoạt động trên vùng biển nông như Biển Đông. Hiện quân đội Mỹ có hai phiên bản tàu LCS do hai tập đoàn Lockheed Martin và General Dynamics nghiên cứu phát triển.
Tuy nhiên, chuyên gia Bobbi cho rằng giá cả của những loại vũ khí này là một trở ngại không nhỏ cho Việt Nam, đồng thời tin tưởng rằng với nền kinh tế năng động, tốc độ tăng trưởng cao, thời gian tới Việt Nam hoàn toàn có khả năng mua sắm số lượng lớn trang thiết bị vũ khí từ Mỹ.
"Khả năng tài chính không phải là vấn đề lớn đối với Việt Nam và nhiều quốc gia khác, bởi họ đang phát triển mạnh mẽ", ông Bobbi khẳng định.
Ông dự đoán Việt Nam có thể có các đơn hàng vũ khí đầu tiên với Mỹ trong năm 2016. Mặc dù Nhà Trắng sẽ phải thông báo cho Quốc hội Mỹ khi bán một số loại vũ khí nhất định cho Việt Nam, ông Bobbi tin rằng đa số các nghị sĩ Quốc hội Mỹ sẽ thông qua các giao dịch vũ khí này.
Nhu cầu mua sắm vũ khí tăng cao của các quốc gia châu Á như Việt Nam có thể giúp các tập đoàn vũ khí Mỹ bù đắp sự sụt giảm từ các đơn hàng ở Trung Đông trong bối cảnh giá dầu đang lao dốc. Hầu hết những tập đoàn này đã hướng xuất khẩu vũ khí sang các khu vực khác khi Lầu Năm Góc bắt đầu cắt giảm hiện diện quân sự tại Iraq và Afghanistan.
Tập đoàn Lockheed hy vọng doanh thu xuất khẩu vũ khí sẽ chiếm 25% đến 30% tổng doanh thu của tập đoàn này trong những năm tới.
Về thiết bị dân sự, hãng hàng không Vietjet Air của Việt Nam đã ký hợp đồng mua 100 máy bay Boeing với tổng giá trị 11,3 tỷ USD, sẽ được thực hiện trong giai đoạn 2019-2023.
Xem thêm: Vòi rồng uy lực trên tàu tuần tra Mỹ cung cấp cho Việt Nam.
Nguyễn Hoàng