"Tất cả tàu nước ngoài đi qua lãnh hải của chúng tôi phải thông báo và nhận được sự cho phép từ các cơ quan chính phủ trước khi thực hiện hành trình. Nếu chúng tôi không được thông báo một cách hữu nghị, chúng tôi sẽ có hành động không thân thiện", phát ngôn viên của Tổng thống Philippines Salvador Panelo tuyên bố.
Phát biểu của ông Panelo được đưa ra trong bối cảnh giới chức Philippines đang bày tỏ quan ngại về việc các tàu chiến Trung Quốc liên tục đi vào lãnh hải nước này mà không báo trước cho Manila.
Theo quân đội Philippines, hai chiến hạm của Bắc Kinh đã xuất hiện chuyển dọc eo biển Sibutu ở tỉnh Tawi-Tawi trong tháng 7 và ba chiếc khác bị phát hiện trong tháng 8. Eo biển Sibutu nằm trong lãnh hải của Philippines. Theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), tàu nước ngoài được quyền đi qua lãnh hải của quốc gia ven biển mà không cần báo trước, miễn là đi qua vô hại hoặc di chuyển theo đường thẳng hướng ra ngoài biển.
Tuy nhiên, Philippines luôn yêu cầu tàu chiến nước ngoài liên lạc với chính phủ nước này trước khi đi qua. Chiến hạm các nước cũng tuân thủ quy định này của Manila.
Bộ Quốc phòng Philippines khẳng định hành trình của các chiến hạm Trung Quốc không thể được xem là đi qua vô hại vì chúng không di chuyển theo đường thẳng. Ngoài ra, những tàu chiến này còn tắt hệ thống nhận diện tự động khiến Philippines không thể liên lạc bằng radio.
Quan hệ Philippines - Trung Quốc được tăng cường đáng kể dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte, nhưng ông vấp phải không ít phản ứng từ các quan chức và dư luận do những đối sách bị coi là "nhu nhược" trước các hoạt động phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông. Duterte dự kiến thăm Trung Quốc cuối tháng này để thảo luận về các vấn đề song phương với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trong đó có vấn đề Biển Đông.
Nguyễn Hoàng (Theo Reuters)