"Vụ ám sát một chỉ huy quân đội đang tại nhiệm của Iraq là hành vi gây hấn chống lại đất nước, chính phủ và người dân Iraq", Thủ tướng Abdul Mahdi hôm nay ra tuyên bố, đề cập tới Abu Mahdi al-Muhandis, phó chỉ huy lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi thân Iran, người thiệt mạng cùng Thiếu tướng Iran Qasem Soleimani trong cuộc tấn công rạng sáng nay của Mỹ.
Abdul Mahdi, người điều hành chính phủ ủng hộ Iran, cho biết việc thủ tiêu những người nắm vị trí quan trọng tại Iraq và "một quốc gia anh em" trên lãnh thổ nước này là "sự vi phạm chủ quyền nghiêm trọng".
Thủ tướng Iraq Adel Abdul Mahdi phát biểu tại một sự kiện ở thủ đô Baghdad hôm 23/10. Ảnh: Reuters.
"Hành vi leo thang nguy hiểm này sẽ châm ngòi một cuộc chiến tàn khốc tại Iraq, khu vực và thế giới", ông cho hay, nói thêm rằng cuộc không kích còn "vi phạm trắng trợn" các điều khoản cho phép quân đội Mỹ hiện diện trên đất Iraq, bởi họ chỉ có nhiệm vụ huấn luyện lực lượng an ninh Iraq và chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trong khuôn khổ liên minh toàn cầu.
Abdul Mahdi kêu gọi quốc hội triệu tập phiên họp bất thường nhằm "thực thi luật pháp và đưa ra sự chuẩn bị cần thiết để bảo vệ phẩm giá, an ninh và chủ quyền Iraq". Ông không nêu cụ thể việc chuẩn bị bao gồm những gì, nhưng một số quan chức và nghị sĩ đề nghị trục xuất quân đội Mỹ khỏi Iraq.
Thủ tướng Abdul Mahdi từ chức hồi tháng 11 năm ngoái sau làn sóng biểu tình chống chính phủ, nhưng vẫn chưa rời nhiệm sở trong thời gian chọn người thay thế. Ít nhất 450 người đã thiệt mạng do tình trạng bất ổn bắt nguồn từ sự tức giận của người dân trước ảnh hưởng của Iran ở Iraq, cũng như hệ thống chính trị mà họ cho là tham nhũng, khiến hầu hết họ rơi vào cảnh nghèo đói.
Lầu Năm Góc cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra lệnh giết Soleimani "nhằm ngăn chặn các kế hoạch tấn công của Iran trong tương lai". "Tướng Soleimani đã tích cực tham gia lên kế hoạch tấn công các nhà ngoại giao và quân nhân Mỹ ở Iraq cũng như khắp khu vực. Ông ta phải chịu trách nhiệm cho cái chết của hàng trăm lính Mỹ và đồng minh", thông cáo của Lầu Năm Góc có đoạn.
Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết sự việc khiến nước này càng quyết tâm chống lại "chủ nghĩa bành trướng của Mỹ và bảo vệ các giá trị Hồi giáo", đồng thời khẳng định sẽ "báo thù" cho Soleimani. Đại sứ quán Mỹ tại Baghdad đã kêu gọi công dân nước này rời khỏi Iraq "ngay lập tức".
Ánh Ngọc (Theo Reuters, AFP)