Mattis lần đầu tiên tiết lộ trên truyền hình rằng ông định phục vụ đủ 4 năm nhiệm kỳ Bộ trưởng Quốc phòng, nhưng quyết định từ chức sau khi "chạm ngưỡng bất đồng" với Tổng thống Donald Trump liên quan đến việc rút lực lượng quân sự Mỹ khỏi Syria.
Mattis nói trong cuộc phỏng vấn với CBS được phát sóng ngày 1/9 rằng ông không đồng ý với quyết định rút quân của Trump vì "Mỹ cần duy trì ảnh hưởng ở Syria để không phải chứng kiến điều tương tự khi rút khỏi Iraq. Rút quân khỏi Syria khiến chiến dịch chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bị suy yếu và phản bội lại đồng minh từng chiến đấu cạnh người Mỹ".
Mattis từng nhấn mạnh tầm quan trọng của liên minh giữa Mỹ với các đồng minh trong lá thư từ chức gửi Tổng thống Trump và trong cuốn hồi ký sắp xuất bản. "Đó là cách tôi nhìn nhận về sức mạnh nước Mỹ. Chúng tôi tập hợp các liên minh lại và giữ cho chúng chặt chẽ", Mattis nói.
Mattis đệ đơn từ chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vào tháng 12/2018 do những bất đồng không thể hòa giải với Trump. Cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ từng được coi là "trụ cột ổn định trong chính quyền hỗn loạn" và việc ông từ chức lúc đó khiến nhiều người ngạc nhiên.
Cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis trả lời phỏng vấn của CBS ngày 1/9. Ảnh: CBS.
Mattis cho biết ông đã "trung thực và thẳng thắn" với Trump về lý do rời khỏi chính quyền và ông đã không nói chuyện với Trump từ khi từ chức. Cựu bộ trưởng quốc phòng khẳng định sẽ "không nói xấu" về tổng thống đương nhiệm, song nhận định Trump là "một Tổng thống khác thường".
Trump từng phớt lờ lời khuyên từ các quan chức và đồng minh về kế hoạch rút quân khỏi Syria. Quốc hội Mỹ phản đối kế hoạch rút quân, nhiều quan chức thuộc đảng Cộng hòa cũng cảnh báo quyết định của Trump là "sai lầm nghiêm trọng".
Các nguồn tin thân cận cho biết Mattis, Ngoại trưởng Mike Pompeo và Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton là những người phản đối kế hoạch rút quân khỏi Syria của Trump. Cựu bộ trưởng Mattis trong cuộc phỏng vấn với CNN hồi tháng 2 nói rằng ông không đồng ý với quyết định rút quân của Trump và cảnh báo IS còn lâu mới bị đánh bại.
Mỹ rút quân khỏi Syria hồi đầu năm nay và chỉ để lại 200 binh sĩ hỗ trợ các đồng minh châu Âu triển khai lực lượng giám sát. Trump tuyên bố IS bị đánh bại hoàn toàn hồi tháng 3 sau khi các lực lượng do Mỹ hậu thuẫn giải phóng khu vực cuối cùng mà tổ chức này chiếm đóng ở Syria.
Mỹ vẫn thực hiện các chiến dịch quân sự tại Syria sau khi rút quân. Quân đội Mỹ không kích trại huấn luyện của phiến quân Hồi giáo Hurras al-Deen, Ansar al-Tawhid và một số tổ chức liên minh hôm 31/8 khiến 40 người chết.
Nguyễn Tiến (Theo CNN)