Brandon Smith 32 tuổi, làm nghề sản xuất video, không sở hữu một chiếc xe điện Tesla nào. Thậm chí, tại thị trấn nhỏ phía nam thành phố Milwaukee, bang Wisconsin (Mỹ) nơi anh sống, việc nhìn thấy một chiếc ôtô Tesla cũng là rất hiếm.
Tuy nhiên, cuối tháng 6/2017, Smith đã quyết định đổ 10.000 USD tiền tiết kiệm vào cổ phiếu Tesla. Anh cho biết đây là lần đầu tiên đầu tư vào một công ty. Đó cũng mới chỉ là sự khởi đầu. Mỗi lần lĩnh lương, Smith sẽ thanh toán các hoá đơn, sau đó dồn phần còn lại để mua cổ phiếu Tesla. Tổng cộng, anh mua khoảng 90.000 USD cổ phiếu Tesla – một mã đầy biến động.
"Lương của tôi không được 6 chữ số và tôi cũng không hiểu gì về hợp đồng quyền chọn . Tôi chỉ mua và nắm giữ toàn thời gian. Tôi chưa bao giờ bán một cổ phiếu Tesla nào", Smith trả lời Bloomberg qua điện thoại.
Hiện tại, Smith đã gia nhập hàng ngũ "Triệu phú Tesla" (Teslanaires) – tên gọi của một số người đã đầu tư vào hãng xe này. Số cổ phần Tesla mà anh sở hữu hiện có giá trị hơn 1 triệu USD sau khi mã này tăng gần 731% năm nay.
Ngày 21/12, cổ phiếu Tesla sẽ được đưa vào chỉ số S&P 500. Đây là cột mốc quan trọng với CEO Elon Musk và công ty được ông điều hành từ năm 2008. Đây cũng là một ngày quan trọng với đội ngũ các nhà đầu tư nhỏ lẻ - những người đã đổ tiền vào Tesla, trải qua vô số cơn bão như khi hãng lỡ hẹn sản xuất, vạ miệng của Elon Musk trên Twitter hay đại dịch làm sụp đổ thị trường xe.
Và những người nắm giữ cổ phiếu Tesla đã được hưởng phần thưởng xứng đáng. Mã này đã tăng phi mã năm nay sau 5 quý liền Tesla có lãi và sự ủng hộ gia tăng ở phố Wall khi làn sóng chuyển hướng sang sử dụng xe điện đang tăng nhanh.
Trước đó, cổ phiếu này cũng tạo ra một cuộc tranh luận gay gắt. Đầu tiên, các nhà đầu tư và giới phân tích tranh cãi Tesla là gì: Một hãng xe? Một gã khổng lồ năng lượng sạch? Một hãng công nghệ? Cách định giá nó cũng có bất đồng. Goldman Sachs định giá mục tiêu đến 780 USD, trong khi JPMorgan Chases chỉ định giá 90 USD.
Theo Bloomberg, nhà đầu tư không cần phải làm việc ở phố Wall để tìm hiểu sâu các hoạt động và tình hình tài chính của Tesla. Một hệ sinh thái dày đặc, gồm podcast, kênh YouTube... mô tả gần như đầy đủ các khía cạnh của Tesla, có thể giúp bạn tìm hiểu về công ty mà không cần đọc báo cáo phân tích.
Bên cạnh đó, có vô số diễn dàn và câu lạc bộ sở hữu xe Tesla có thể họp nhóm qua Zoom hay gặp nhau để xem thử trạm sạc Supercharger mới nhất của Tesla. Podcast hàng tuần "Ride the Lightning" của Ryan McCaffrey đã bước sang năm thứ 5, "Tesla Daily" của Rob Maurer vẫn đều đặn phát hàng ngày. Smith chia sẻ rằng, anh có thể dành 2-3 giờ một ngày để tìm hiểu về Tesla. Anh thường lướt các diễn đàn vào giờ ăn trưa.
Cách Tesla đón nhận các nhà đầu tư cá nhân cũng không giống công ty nào khác. Các buổi báo cáo kết quả kinh doanh hàng quý với cổ đông của Tesla thường nổi bật với các câu hỏi từ cổ đông nhỏ cá nhân. Trong một buổi báo cáo gây tranh cãi hồi tháng 5/2018, Musk đã chế nhạo các chuyên gia phân tích phố Wall vì đưa ra những câu hỏi "khô khan, nhàm chán, đần độn". Còn trong buổi họp đầu năm nay, Musk nói ông nghĩ các nhà đầu tư cá nhân "sâu sắc và hiểu biết hơn" nhiều nhà đầu tư tổ chức và giới phân tích.
Laura Goldman, 62 tuổi cho rằng các nhà phân tích ở New York đã bỏ lỡ mức độ hấp dẫn của Tesla với thế hệ trẻ đang lo lắng sâu sắc về cuộc khủng hoảng khí hậu. Goldman từng là một nhà môi giới chứng khoán. Bà chưa từng sở hữu một chiếc ôtô, chứ chưa nói đến Tesla. Nhưng bà đã mua 300 cổ phiếu Tesla mùa thu năm 2010, vài tháng sau khi công ty này IPO và mua thêm sau mỗi năm.
Theo Goldman, những nhà sản xuất truyền thống như General Motors và Ford dường như đứng ngoài trong cuộc đua xe điện. "Tôi có những người bạn theo phe Đảng Cộng hoà giàu có. Khi họ bắt đầu mua xe Tesla, điều này đã thuyết phục tôi giữ cổ phiếu", bà chia sẻ.
Tính đến 17/12, bà đã sắp gia nhập đội ngũ triệu phú khi số cổ phiếu Tesla của bà có trị giá gần 984.000 USD. Goldman nói Musk thường bị miêu tả là điên rồi – như thể điều đó là tiêu cực. Nhưng bà tin rằng phiên bản điên rồ của tỷ phú là sẵn sàng vượt qua ranh giới và đó là điều giúp Tesla thành công.
Tesla cũng có những nhà đầu tư vừa nắm giữ cổ phiếu, vừa tự hào sở hữu những chiếc xe của công ty này. Basel Termanini, 60 tuổi nhận chiếc Tesla đầu tiên, Model S vào Giáng sinh năm 2012. Ông đã có 7 chiếc và hiện lái Model Y ở Pittsburgh, nơi ông làm bác sỹ.
"Lái một chiếc Tesla như sự khác biệt giữa tivi màu và tivi đen trắng. Một khi lái một chiếc Tesla, bạn sẽ không muốn đổi xe khác", Termanini nói qua điện thoại.
Vài tháng sau khi Tesla IPO, Termanini đã đầu tư vào công ty này. Ông đã rót hơn 2,5 triệu USD vào cổ phiếu Tesla. Nhiều năm qua, bác sỹ này đã giao dịch liên tục nhưng hiện ông không bán cổ phiếu Tesla nữa.
Theo Bloomberg, đầu tư vào một công ty riêng biệt, nhất là một công ty biến động như Tesla là rất rủi ro. Tuy nhiên, sự hấp dẫn của nó là dễ hiểu.
"Xe điện là một trong những lĩnh vực của quá trình chuyển đổi năng lượng được nhiều người quan tâm. Cảm xúc, cách bạn lái xe trông thật khác biệt trong kỷ nguyên mới và tôi không đánh giá thấp sự phấn khích đang tạo ra với các nhà đầu tư", Colin McKerracher, trưởng bộ phận phân tích vận tải tại BloombergNEF cho hay.
Câu hỏi đặt ra với nhiều người trong số những "triệu phú Tesla" là hiện họ phải làm gì? Đầu tư thêm vào các cổ phiếu khác, bán cổ phiếu Tesla lấy tiền hay gắn bó với Musk?
Goldman nói bà sẽ theo dõi chặt chẽ cổ phiếu này được giao dịch thế nào khi nằm trong nhóm chỉ số S&P 500 – đồng nghĩa với việc cổ phiếu Tesla sẽ xuất hiện nhiều hơn trong các quỹ tương hỗ và các tổ chức lớn. "Sự biến động và cuồng tin trong cổ phiếu là một phần lý do khiến việc đầu tư vào Tesla thú vị. Nó không còn thú vị khi trở thành một phần của S&P", bà nói.
Còn Smith chưa có kế hoạch rút lui với khoản đầu tư vào Tesla, dù anh đã bắt đầu nghĩ đến việc xây hoặc mua nhà cho mình. Hiện tại, anh và anh trai sống chung trong ngôi nhà do ông của họ xây ở Cudahy, Wisconsin. Thứ Hai (21/12) – ngày Tesla gia nhập S&P 500 cũng là sinh nhật lần thứ 33 của Smith. Anh vẫn lạc quan về tương lai của Tesla khi tin rằng nó sẽ còn tiếp tục tăng trưởng.
Anh Tú (theo Bloomberg)