Sức đề kháng và đề kháng da tự nhiên
Sức đề kháng hay rộng hơn còn gọi hệ miễn dịch là cơ chế bảo vệ luôn có sẵn, giúp cơ thể khỏe mạnh. Hệ miễn dịch gồm 2 thành phần chính là miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch mắc phải (thích ứng).
Hệ miễn dịch mắc phải xuất hiện trong quá trình phát triển. Khi cơ thể bị kích thích bởi các vi sinh vật lạ xâm nhập, hệ miễn dịch thích ứng sẽ "ghi nhớ". Nếu chúng tấn công trở lại, cơ thể sẽ sản sinh ra các kháng thể đáp ứng mạnh hơn so với lần xâm nhập đầu tiên
Mặt khác, miễn dịch bẩm sinh lại là "lá chắn" hoạt hóa ngay khi có các dấu hiệu nhiễm khuẩn, sử dụng các cơ quan sẵn có trên cơ thể để tạo nên hàng rào bảo vệ. Trong đó, da là cơ quan ngoài cùng chiếm diện tích lớn nhất, đóng vai trò như "lớp áo giáp" đầu tiên.
Như bao bộ phận trên cơ thể, da cũng có khả năng đề kháng tự nhiên hay còn được gọi là đề kháng da. Đề kháng của da hoạt động với sức đề kháng chung như 2 cơ chế song song, kết hợp bảo vệ sức khỏe, hạn chế vi khuẩn gây bệnh tấn công con người.
Đề kháng của da cũng là chiếc "áo giáp" quan trọng bảo vệ cơ thể.
Vai trò đề kháng của da trước vi khuẩn gây bệnh
Đề kháng da tự nhiên luôn hoạt động mạnh mẽ nhờ cấu trúc vững chắc tạo bởi 3 lớp hàng rào, bao gồm vật lý, hóa học và sinh học.
Hàng rào vật lý trong đề kháng da đến từ cấu trúc của các tế bào da. Ngoài tác dụng điều hòa việc thoát nước qua da, chúng còn có khả năng hạn chế tác động của các tác nhân bên ngoài như vi khuẩn gây bệnh, tia UV, va đập, hóa chất độc hại...
Lớp hàng rào hóa học chứa đông đảo các peptide và lipid kháng khuẩn (antimicrobial peptide - AMPs và antimicrobial lipid - AMLs), được ví như những kháng sinh tự nhiên của cơ thể. AMPs và AMLs trong đề kháng của da có thể hoạt động trực tiếp, tiêu diệt hoặc bất hoạt nhiều loại vi khuẩn có hại, nấm... Chúng cũng có thể hoạt động gián tiếp bằng cách hỗ trợ các thành phần khác của hệ miễn dịch.
Cấu trúc các lớp hàng rào trong đề kháng của da.
Tạo nên cấu trúc vững vàng trong đề kháng của da còn có hàng rào sinh học, đến từ hệ sinh thái vi sinh vật ổn định sống thường trú ở da. Nhóm vi khuẩn này sống cộng sinh, có quan hệ mật thiết với quá trình sinh miễn dịch của da.
Tuy vậy, đề kháng của da cũng có thể bị ảnh hưởng. Hệ vi sinh vật thường trú trên da rất dễ bị biến đổi "dân số" thông qua các tiếp xúc, va chạm hàng ngày. Lúc này, đề kháng của da có thể bị lây nhiễm các vi khuẩn gây bệnh hay bị tác động bởi những hóa chất không phù hợp.
Vì thế, để bảo vệ cơ thể một cách toàn diện nhất và hệ miễn dịch có thể hoạt động hiệu quả trước vi khuẩn gây bệnh, ngoài việc quan tâm đến sức đề kháng nói chung còn phải lưu ý bảo vệ đề kháng của da.
Chăm sóc sức đề kháng cơ thể và đề kháng da tự nhiên là cách giúp cơ thể khỏe mạnh.
Để nâng cao sức đề kháng cơ thể, cần có một lối sống lành mạnh, cân bằng giữa tập luyện thể thao thường xuyên, ăn uống khoa học với nhiều rau củ quả giàu vitamin, khoáng chất và lịch sinh hoạt, làm việc điều độ.
Cần vệ sinh da đúng cách bằng sữa tắm phù hợp để có thể tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh nhưng không làm ảnh hưởng đến 3 lớp hàng rào trong đề kháng của da. Từ đó, "bộ đôi" sức đề kháng và đề kháng da tự nhiên sẽ phối hợp hoàn hảo với nhau, giúp mọi thành viên trong gia đình luôn khỏe mạnh.
Hoài Nhơn
