Với hàng triệu người sẽ xếp hàng dọc trên các con phố và các thành viên hoàng gia sẽ đi phía sau linh xa chở linh cữu Nữ hoàng di chuyển từ Đại sảnh Westminster sang Tu viện Westminster ở thủ đô London, cảnh sát đang phải cố gắng tìm mọi cách để vừa giữ an toàn vừa đảm bảo các nghi lễ diễn ra thuận lợi.
Vào ngày 19/9, các tay súng bắn tỉa sẽ được bố trí trên các mái nhà khắp thành phố, hàng trăm máy bay không người lái sẽ lượn trên đầu để giám sát mọi tình huống khả nghi và 10.000 cảnh sát mặc sắc phục sẽ được điều động, cùng với hàng nghìn sĩ quan khác mặc thường phục hòa vào đám đông. Hơn 2.500 quân nhân sẽ có mặt, từ Kỵ binh xứ Wales cho đến Không quân Hoàng gia Anh.
Suốt nhiều ngày qua, cảnh sát liên tục dắt chó nghiệp vụ tới các khu vực trọng điểm để đánh hơi bom, đặc biệt là xung quanh Tu viện Westminster, nơi sẽ diễn ra nghi lễ quan trọng nhất. Giới chức đã lật tất cả nắp cống gần đó để kiểm tra, đảm bảo không có chất nổ bị giấu. Các nhân viên bảo vệ tư nhân cũng hỗ trợ công tác an ninh.
Cảnh sát tại khu vực gần Đại sảnh Westminster ở London ngày 17/9. Ảnh: AFP.
Công chúng sẽ có một số cơ hội quan sát các lễ rước linh cữu Nữ hoàng từ Đại sảnh Westminster đến Tu viện Westminster, sau đó từ Tu viện đến Cổng Wellington, nơi linh cữu được chuyển sang một chiếc xe tang và di chuyển 40 km đến Lâu đài Windsor, phía tây London. Cũng sẽ có một đám rước thứ ba ở Lâu đài Windsor, nửa giờ đi bộ từ xe tang đến Nhà nguyện Thánh George, nơi Nữ hoàng sẽ được an táng.
Mỗi lần như vậy, Vua Charles III cùng hai con trai, Thái tử William và Harry, cũng như các thành viên cấp cao khác của hoàng gia sẽ đi sau cỗ xe chở linh cữu. Cảnh sát triển khai hơn 36 km hàng rào ở trung tâm London để kiểm soát đám đông.
Linh cữu sẽ được rước từ Đại sảnh Westminster đến Tu viện Westminster để cử hành tang lễ. Đồ họa: ABC.
Kim Darroch, cựu cố vấn an ninh quốc gia Vương quốc Anh, cho biết dù có nhiều thách thức an ninh, hoàng gia cảm thấy việc gần gũi với công chúng là điều tối quan trọng, đặc biệt vào thời điểm mà ngày càng nhiều người, đặc biệt là thế hệ trẻ, coi chế độ quân chủ là một di tích không còn phù hợp với thời đại.
Các quan chức Anh cho biết cách tiếp cận của họ đối với vấn đề an ninh khác với Mỹ. "Mô hình Mỹ là bạn đặt mọi thứ trong một bong bóng, một bong bóng an ninh mà không ai có thể lại gần. Bạn đặt các yếu nhân trong những chiếc xe bọc thép", Broadhurst nói. "Hoàng gia thì khác, họ phải xuất hiện trước công chúng".
Darroch cho biết người Anh cởi mở hơn người Mỹ một phần do văn hóa sử dụng súng rất khác nhau ở hai nơi. "Cách tiếp cận an ninh của Mỹ xuất phát bằng thực tế là rất nhiều người dân của họ có thể mang theo súng ngắn", ông nói. "Nhưng hầu như không thể mua được súng ở Anh. Nó tạo ra khác biệt rất lớn".
Một đơn vị đặc biệt mang tên Trung tâm Đánh giá Đe dọa Tiềm tàng đang theo dõi loạt mục tiêu cụ thể, những người được xác định là "bị ám ảnh" bởi hoàng gia và có khả năng gây nguy hiểm cho họ.
"Cảnh sát đến gõ cửa nhà họ và hỏi 'bạn vẫn uống thuốc chứ? Bạn có đến London vào tuần này không'", Simon Morgan, cựu sĩ quan cảnh sát London, từng phục vụ từ năm 2007 đến năm 2013 với tư cách là người bảo vệ riêng cho Nữ hoàng và các thành viên hoàng gia khác, cho biết.
"Các sự kiện tuần trước chắc chắn khiến họ thêm cảnh giác", Morgan nói thêm, nhắc đến việc cảnh sát vùng Thủ đô London đã khống chế một người đàn ông lao về phía linh cữu Nữ hoàng ở Đại sảnh Westminster tối 16/9.
Lộ trình rước linh cữu từ Tu viện Westminster đến Cổng Wellington. Đồ họa: Washington Post.
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Đệ nhất phu nhân Jill Biden sẽ nằm trong gần 500 chức sắc nước ngoài, trong đó có ít nhất 70 lãnh đạo, như Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern, Thủ tướng Australia Anthony Albanese hay Thủ tướng Canada Justin Trudeau, tham dự tang lễ.
Nhật hoàng Naruhito và Hoàng hậu Masako dự kiến cũng có mặt cùng khoảng hơn 20 vị vua, hoàng hậu, hoàng tử và công chúa, từ nhiều quốc gia như Tây Ban Nha, Hà Lan, Bỉ, Na Uy, Đan Mạch và Thụy Điển.
Gần như tất cả các lãnh đạo chính phủ sẽ được chở trên các chuyến xe tập trung tới địa điểm diễn ra tang lễ tại Tu viện Westminster cũng như tiệc chiêu đãi vào tối 18/9 tại Điện Buckingham. Một số quan chức Anh cho biết việc bảo đảm an ninh cho những chuyến xe tập trung như vậy sẽ dễ dàng hơn so với quá nhiều đoàn ôtô tháp tùng từng lãnh đạo. Tuy nhiên, đây không phải điều mà các lãnh đạo quen thuộc.
Vợ chồng Tổng thống Biden là một trong số ít các lãnh đạo được miễn trừ các quy tắc. Họ sẽ đi trên chiếc chuyên xa limousine bọc thép nổi tiếng với biệt danh "Quái thú". Giới chức Anh cho biết quyết định này được đưa ra dựa trên các đánh giá về an ninh, không phải chính trị.
Chi phí cho an ninh lễ tang Nữ hoàng là rất lớn và liên quan đến nhiều cơ quan khác nhau nên không có con số chính xác. Tuy nhiên, các quan chức cho biết khoản chi phí này có thể cao kỷ lục.
Chi phí an ninh khi mẹ của Nữ hoàng Elizabeth II qua đời vào năm 2002 là hơn 5 triệu USD, cho đám cưới năm 2011 của cặp đôi William - Kate là 11 triệu USD. Nhưng những sự kiện này có quy mô nhỏ hơn tang lễ Nữ hoàng. Tang lễ Hoàng thân Philip, chồng của Nữ hoàng, diễn ra vào năm ngoái nhưng chịu nhiều hạn chế do các biện pháp phong tỏa vì Covid-19.
Chi phí cho đám tang Nữ hoàng là điều gây khó chịu đối với một số người không có cảm tình với hoàng gia, vì họ cho rằng hoàng gia đang sống quá thoải mái trong khi người dân Anh phải khổ sở vì lạm phát cao và chi phí năng lượng tăng vọt.
Số khác tỏ ra không thoải mái khi giao thông bị gián đoạn và trường học, cửa hàng đóng cửa trên khắp cả nước trong thời gian tang lễ diễn ra. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều cho rằng những chi phí bỏ ra là hoàn toàn xứng đáng.
"Tôi đảm bảo rằng đa phần người dân Anh đều muốn sự kiện hoàn hảo và ấn tượng bởi cả thế giới đang đổ dồn ánh mắt về phía London", Darroch nói.
Paul Daniels, 63 tuổi, tài xế taxi ở London, cho hay ông không quan tâm đến chi phí là bao nhiêu và đất nước sẽ thu lại hàng tỷ USD từ du lịch trong tương lai.
"Mọi người trên khắp thế giới sẽ theo dõi và nhiều người sẽ muốn đến đây du lịch sau những gì họ thấy", ông nói. "Nhưng vấn đề không nằm ở doanh thu từ du lịch. Nữ hoàng xứng đáng có một lễ tang trang trọng, chúng tôi đều cảm thấy ổn. Không có gì sánh được với một tang lễ hoàng gia, về độ chỉn chu cũng như các nghi lễ".
Vũ Hoàng (Theo Washington Post)