Chiều 8/5 Phó Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Trí Tuệ công bố Quyết định giám đốc thẩm vụ Hồ Duy Hải với nhận định hai cấp xét xử tuyên Hải phạm tội Giết người và Cướp tài sản "là có căn cứ, không oan".
18 căn cứ đã được ông Tuệ nêu ra để chứng minh kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng VKSND Tối cao đề nghị hủy bản án sơ thẩm và phúc thẩm là "không có căn cứ để chấp nhận".
Kháng nghị cho rằng không có căn cứ xác định Hải có mặt tại hiện trường. Tuy nhiên, cấp giám đốc thẩm nhận thấy lời khai của nhân chứng về người có mặt ở hiện trường phù hợp với đặc điểm nhận dạng của Hải khi có tóc mái dài, mặc áo ngắn tay màu xanh đen. Đống tro thu được do Hải đốt áo cho thấy chất liệu vải màu sẫm và màu trắng.
Lời khai của Hải đưa tiền cho nạn nhân Vân đi mua trái cây cũng phù hợp với việc có nhân chứng khai thấy cô làm việc này. Tại hiện trường có trái cây.
Lúc 19h30 ngày 13/1/2008, nhiều nhân chứng thấy Hải có mặt ở Bưu cục Cầu Voi (tỉnh Long An). 19h13, Hải nhận điện thoại sau đó di chuyển và có mặt ở bưu cục vào 19h30. "Vì thế, việc Hải có mặt tại hiện trường là có căn cứ", quyết định giám đốc thẩm nêu.
Kháng nghị nêu có mâu thuẫn giữa lời khai bị cáo với biên bản khám nghiệm hiện trường. Ví dụ, Hải khai đập đầu chị Hồng vào lavabo nhưng kết quả khám nghiệm sao không thể hiện dấu vết?
Giải thích việc này, cấp giám đốc thẩm chỉ ra Hải ban đầu khai dùng tay đấm vào mặt nạn nhân, sau khai dùng lavabo; có lời khai dùng tay đấm mặt, dùng thớt đập, dùng dao cứa cổ. Hải khai dùng tay bóp cổ, giao cấu với chị Hồng; có lúc khai bị chị Hồng đạp vào bụng nên không thể thực hiện được ý đồ đồi bại.
Tại các bản cung của Hải đều khai không bị bức cung, dùng nhục hình. Trong nhiều bản cung Hải giải thích do tâm lý sợ, muốn kéo dài thời gian sống nên bịa những lời khai mâu thuẫn. "Vì thế, nội dung kháng nghị là không có căn cứ", quyết định giám đốc thẩm nêu.
TAND Tối cao chỉ ra kết luận VKSND Tối cao đã "chủ quan" khi kháng nghị cho rằng nếu Hải đánh vào mặt nạn nhân Hồng bằng tay thì không đủ để gây ra các vết rách trên mặt, cằm. Bởi các biên bản khám nghiệm cùng xác định vùng đầu, mặt của nạn nhân đã bị va đập vào các vật với bề mặt khác nhau và va đập nhiều lần... Nội dung này phù hợp với lời khai của Hải, biên bản khám nghiệm hiện trường, biên bản khám nghiệm tử thi...
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình tại phiên giám đốc thẩm. Ảnh: TTXVN
Bác kháng nghị về việc con dao, thớt, ghế... không phải công cụ gây án nên không đủ căn cứ để xác định tội phạm, Hội đồng Thẩm phán của phiên giám đốc thẩm cho hay lời khai của Hải phù hợp với biên bản khám nghiệm hiện trường và các nhân chứng thu dọn hiện trường. Hải có nhiều lời khai mô tả thớt không đúng về độ dày, kích thước nhưng lại nhận dạng đúng chiếc thớt, con dao các nhân chứng nhìn thấy.
Việc cơ quan công an mua thớt và dao chỉ phục vụ nhận dạng vật tương tự và phục vụ điều tra chứ không phải để khẳng định tội phạm như kháng nghị nêu.
Với các căn cứ khác như thời điểm chết của nạn nhân, kết quả khám nghiệm tử thi, lời khai ban đầu của Hải và một số nhân chứng, sửa chữa biên bản ghi lời khai..., quyết định giám đốc thẩm cho rằng đây không phải chi tiết chứng minh hành vi phạm tội, không ảnh hưởng tới bản chất của hành vi phạm tội.
TAND Tối cao: Kháng nghị của VKSND Tối cao vi phạm pháp luật
Cũng theo Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao, sau khi xét xử phúc thẩm, Hải không có đơn đề nghị xem xét giảm bản án hình sự phúc thẩm theo trình tự giám đốc thẩm, chỉ có đơn gửi Chủ tịch nước xin ân giảm hình phạt tử hình.
Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao đã có quyết định không kháng nghị bản án hình sự phúc thẩm đối với Hải và có tờ trình đề nghị Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm hình phạt án tử hình. Trên cơ sở đó, Chủ tịch nước có quyết định bác đơn xin ân giảm hình phạt tử hình của Hải.
Trong khi quyết định bác đơn xin ân giảm án tử hình của Hải đang có hiệu lực pháp luật, Viện trưởng VKSND Tối cao lại có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án hình sự sơ thẩm và phúc thẩm là "vi phạm pháp luật tố tụng hình sự và không đúng thẩm quyền".
Hồ Duy Hải bị cáo buộc, tối 13/1/2008 đã đến Bưu điện Cầu Voi chơi - nơi chị Nguyễn Thị Ánh Hồng (23 tuổi) và em họ tên Vân (21 tuổi) làm việc. Hải nảy sinh ý định quan hệ tình dục với chị Hồng nhưng không thực hiện được nên sát hại cô và người em.
Cuối năm 2008, Hải bị TAND tỉnh Long An tuyên phạt mức án tử hình. TAND Tối cao tại TP HCM mấy tháng sau đã bác đơn xin giảm nhẹ hình phạt của Hải y án sơ thẩm.
Bảo Hà - Phạm Dự