Chiếc Boeing 737 MAX 9 mang số hiệu 1282 của hãng hàng không Alaska Airlines hôm 5/1 đang thực hiện đường bay thường lệ từ Portland, Oregon, đến Ontario, California, thì một phần trên thân máy bay, nằm ở vị trí giữa cánh và đuôi, bất ngờ bật tung, chỉ vài phút sau khi cất cánh.
Hành khách kể rằng khoảng 15-20 phút sau khi cất cánh, khi phi cơ đạt độ cao 4.800 m, một tiếng nổ lớn đột nhiên vang lên. Cửa sổ ở hàng ghế thứ 26 bị thổi bay, một phần thân máy bay biến mất, lộ ra lỗ hổng to như cửa lối thoát khẩn cấp, áp suất bên trong cabin giảm mạnh khiến nhiều đồ đạc bị hút ra ngoài. Phi công sau đó nhanh chóng giảm độ cao và hạ cánh khẩn cấp, toàn bộ 177 người trên khoang an toàn.
Các chuyên gia hàng không cho hay bộ phận bị bung trên máy bay không phải khung cửa sổ thông thường, mà là tấm bịt cửa chuyên dụng được dùng để trám vào vị trí vốn là cửa thoát hiểm trên thân phi cơ Boeing 737 MAX 9.
Tấm bịt cửa trên chiếc Boeing 737 MAX 9 của hãng Alaska Airlines được tìm thấy cạnh nhà dân ở Portland, Oregon, ngày 8/1. Ảnh: NTSB
Boeing chế tạo dòng 737 MAX 9 để cung cấp cho nhiều hãng hàng không, mỗi hãng có chính sách khai thác máy bay riêng, cùng với đó là những cách bố trí số chỗ ngồi khác nhau. Một số hãng bố trí 220 ghế, tận dụng tối đa sức chở của dòng máy bay này, trong khi các hãng khác khai thác đường bay với lượng hành khách ít hơn.
Máy bay chở càng nhiều hành khách thì số cửa thoát hiểm càng lớn, nhằm đảm bảo tiêu chuẩn sơ tán toàn bộ người trên khoang trong 90 giây khi gặp trường hợp khẩn cấp. Để đáp ứng tiêu chuẩn đó, ngoài 4 cửa chính, Boeing bố trí 4 cửa thoát hiểm trên hai bên cánh và hai cửa khác nằm giữa cánh và đuôi máy bay 737 MAX 9, dành cho những hãng chở tối đa hành khách.
Tuy nhiên, chiếc máy bay thuộc hãng hàng không Alaska Airlines được chứng nhận chỉ chở tối đa 189 hành khách, nên hai cánh cửa thoát hiểm này không cần thiết. Trong trường hợp đó, Boeing sử dụng hai tấm bịt chuyên dụng để bịt kín những cửa thoát hiểm dư thừa.
Mặt nạ dưỡng khí được thả xuống khi chiếc máy bay mang số hiệu 1282 của hãng hàng không Alaska Airlines bị bung cửa hôm 5/1. Video: CBS
Tấm bịt cửa, nặng khoảng 27 kg, được coi là giải pháp nhanh chóng cho vấn đề trên. Tấm này bịt kín khoảng trống của cửa thoát hiểm, nhưng về mặt kỹ thuật, chúng không phải cửa. Chúng không có cơ chế mở, cũng không có máng trượt khẩn cấp.
Hành khách ngồi ở vị trí này vẫn có thể ngắm cảnh bên ngoài qua một khung cửa sổ kích thước tiêu chuẩn. Nếu không phải chuyên gia hàng không, hành khách sẽ không thể nhận ra họ đang ngồi ở hàng ghế ngay cạnh tấm bít cửa thoát hiểm.
Các chuyên gia cho hay có thể nhận ra chúng bằng cách quan sát đường viền vốn là khung cửa thoát hiểm. Chris Brady, phi công có hơn 20 năm kinh nghiệm lái những chiếc 737, cho hay các tấm này được cố định vào thân máy bay bằng 12 con vít hãm và miếng đệm.
Giải pháp này không chỉ giải quyết vấn đề bịt kín cửa thoát hiểm không cần thiết, mà trong trường hãng hàng không cần tăng số ghế cũng như số cửa thoát hiểm trên máy bay, họ hoàn toàn có thể dễ dàng tháo chúng ra và lắp hai cửa khẩn cấp vào.
Cấu tạo tấm bịt cửa trên máy bay Boeing 737. Đồ họa: BBC
Cửa bịt trên máy bay 737 MAX 9 được sản xuất bởi nhà cung cấp Spirit AeroSystems của Boeing, công ty trước đây đã phải đối mặt một số chỉ trích vì lỗi kiểm soát chất lượng nghiêm trọng.
Tháng trước, Boeing đề nghị các hãng hàng không kiểm tra lại những con ốc bị lỏng trên hệ thống điều khiển bánh lái của dòng MAX, sau khi phát hiện lỗi lắp đặt sai vị trí phụ kiện trên một số máy bay hồi đầu năm 2023. Lỗi này cũng được xác định là sai sót của Spirit AeroSystems. Công ty này cũng liên quan tới sự cố khoan sai cách các lỗ trên vách ngăn áp suất phía sau máy bay.
Bản thân Boeing cũng từng bị cáo buộc để xảy ra tình trạng hỗn loạn tại các nhà máy và cắt xén dây chuyền sản xuất. Tuy nhiên, Boeing khẳng định điều này không còn xảy ra nữa và an toàn luôn là ưu tiên hàng đầu của hãng.
Tuy nhiên, hãng hàng không Mỹ United Airlines ngày 8/1 thông báo phát hiện nhiều con ốc trên tấm bịt cửa bị lỏng và cần được vặn chặt khi họ kiểm tra sơ bộ những chiếc Boeing 737 MAX 9 trong đội bay của mình.
Hiện chưa rõ những con ốc trên tấm bịt cửa của máy bay 737 MAX 9 mang số hiệu 1282 có bị lỏng hay không. Giới chức Mỹ đã tìm thấy tấm bịt cửa bị rơi sau nhà dân tại Portland, Oregon, và điều này sẽ cung cấp manh mối quan trọng cho các nhà điều tra về điều gì đã xảy ra.
Một số hãng truyền thông đưa tin rằng chiếc máy bay, mới được bàn giao hồi cuối tháng 10/2023, đã kích hoạt đèn cảnh báo áp suất trong ba chuyến bay trước đó.
Vị trí tấm bịt cửa bị bung trong sự cố của máy bay Boeing 737 MAX 9 ở Mỹ ngày 5/1. Ảnh:X/ FL360aero
Nếu những thông tin này là đúng, có thể máy bay đã gặp vấn đề trước khi xảy ra sự cố bung thân. Alaska Airlines được cho là đã phản ứng với cảnh báo về áp suất bằng cách cấm máy bay thực hiện chặng bay đến Hawaii, đề phòng nguy cơ chúng phải hạ cánh khẩn cấp.
Alaska Airlines hôm 6/1 thông báo đình chỉ hoạt động tất cả 65 máy bay 737 MAX 9 của hãng để tiến hành kiểm tra. Khoảng 1/4 số cuộc kiểm tra đã hoàn thành mà "không phát hiện điều gì đáng lo ngại", hãng cho hay.
Cũng vào ngày 6/1, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã ban hành chỉ thị đình chỉ hoạt động tất cả máy bay Boeing 737 9 MAX ở nước này. Chúng chỉ có thể được bay trở lại sau khi hoàn thành quá trình kiểm tra và thực hiện các bước khắc phục cần thiết.
Vũ Hoàng (Theo BBC, Autopian)