"Vụ tấn công 11/9 không liên quan gì đến Afghanistan. Mọi hành vi chiếm đoạt tài sản của người dân Afghanistan viện dẫn vụ tấn công này vi phạm rõ ràng thỏa thuận đạt được với Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan", phó phát ngôn viên Taliban Inamullah Samangani cho biết hôm qua.
Phát biểu được Samangani đưa ra sau khi Tổng thống Joe Biden tuần trước ra lệnh tịch thu 7 tỷ USD của chính quyền Afghanistan cũ đang bị đóng băng trong các ngân hàng Mỹ để chia cho quỹ bồi thường nạn nhân vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001. Quyết định này có thể chấm dứt cơ hội số tiền được Mỹ giải phóng để tái thiết quốc gia Trung Á sau xung đột.
Các thủ lĩnh Taliban phản đối dữ dội quyết định của Biden, coi đây là "hành vi trộm cắp và dấu hiệu suy đồi đạo đức của Mỹ". "Nếu Mỹ không điều chỉnh quan điểm và tiếp tục các hành vi khiêu khích, Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan sẽ phải xem xét lại chính sách với nước này", Samangani cảnh báo.
Amir Khan Muttaqi, quyền Ngoại trưởng Afghanistan do Taliban bổ nhiệm, hồi tháng 12/2021 khen Mỹ là "quốc gia lớn lao và tuyệt vời", đồng thời nhận định nước này sẽ dần thay đổi chính sách đối với quốc gia Trung Á và kêu gọi giải phóng khoản tiền bị đóng băng.
Một quan chức Mỹ cho biết khoản tiền bị phong tỏa chủ yếu là viện trợ nước ngoài cho chính phủ Afghanistan cũ, bị phong tỏa trong Chi cục Dự trữ Liên bang New York sau khi Taliban tiếp quản quyền lực tháng 8/2021.
Quyết định tịch thu khoản tiền 7 tỷ USD của Biden gây tranh cãi khi dân Afghanistan đối mặt thảm kịch nhân đạo. Trong khi đó, người thân nạn nhân trong vụ 11/9 vẫn đòi bồi thường hàng tỷ USD.
Nhà Trắng cho biết Biden sẽ tìm cách chuyển 3,5 tỷ USD trong số tiền bị đóng băng cho một quỹ ủy thác viện trợ nhân đạo vì lợi ích của dân Afghanistan và tương lai của quốc gia Trung Á. Tuy nhiên, số phận của khoản tiền này còn phức tạp hơn.
Các gia đình nạn nhân trong vụ khủng bố ngày 11/9/2001 giành chiến thắng trong những vụ kiện đòi al-Qaeda và Taliban bồi thường, song chưa thể thu bất cứ khoản tiền nào. Giờ họ có cơ hội khởi kiện để tiếp cận với các tài sản của chính phủ Afghanistan cũ đang bị Mỹ đóng băng.
Quyết định tịch thu 7 tỷ USD của Biden khiến phần lớn dân Afghanistan tức giận, kể cả những người không ủng hộ Taliban. "Để Mỹ tránh bị quốc tế chỉ trích và không tổn hại đến quan hệ với dân Afghanistan, họ phải từ bỏ quyết định của mình", thông cáo của Taliban có đoạn.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)