Một quan chức giấu tên ngày 8/9 cho biết đặc phái viên Mỹ về vấn đề Afghanistan Zalmay Khalilzad đã gây sức ép với Taliban để buộc lực lượng này cho phép 200 thường dân rời quốc gia Trung Á trên máy bay dân sự.
Những người này gồm công dân Mỹ và các nước khác kẹt lại Afghanistan sau khi Mỹ kết thúc chiến dịch di tản kéo dài hai tuần ngày 30/8.
Quan chức Mỹ cho biết chuyến bay sơ tán nhóm người này sẽ rời Afghanistan ngày 9/9, song không xác nhận đây có phải nhóm bị kẹt ở sân bay ở thành phố Mazar-i-Sharif trong nhiều ngày do máy bay họ thuê không được cất cánh hay không.
Mỹ ngày 6/9 tổ chức chuyến sơ tán đầu tiên bằng đường bộ sau khi kết thúc chiến dịch di tản bằng đường không ở Afghanistan. 4 công dân Mỹ được các quan chức nước này chào đón ở biên giới một nước thứ ba, trong khi Taliban không cản trở dù nắm được thông tin về nỗ lực sơ tán của họ.
Chính phủ Mỹ ước tính còn hơn 100 công dân, phần lớn là người mang hai quốc tịch, vẫn còn ở lại lãnh thổ Afghanistan. Hàng chục nghìn phiên dịch viên và những người làm việc cho Mỹ cùng thành viên gia đình họ cũng chưa thể rời lãnh thổ Afghanistan.
Giới chức Mỹ cho biết có thể nhiều công dân đã rời Afghanistan bằng những cách riêng sau ngày 31/8. Hoạt động của sân bay Kabul chưa được nối lại, khiến đường bộ là phương án duy nhất để rời Afghanistan hiện nay, chủ yếu qua Pakistan hoặc Iran.
Mỹ khẳng định đang giám sát chặt chẽ những cam kết của Taliban, trong đó có cho phép công dân Mỹ và những nước đồng minh được tự do rời khỏi Afghanistan.
Taliban mở chiến dịch quân sự chớp nhoáng đánh chiếm phần lớn lãnh thổ Afghanistan trong vài tuần qua, sau khi Mỹ và đồng minh rút khỏi quốc gia Trung Á. Taliban ngày 15/8 tiến vào Kabul mà không vấp phải sự kháng cự của quân chính phủ, hoàn thành kiểm soát phần lớn lãnh thổ Afghanistan.
Chiến dịch di tản đường không của Mỹ và đồng minh kết thúc đêm 30/8 với khoảng 124.000 công dân nước ngoài và người Afghanistan được đưa khỏi quốc gia Trung Á.
Sau khi Mỹ rút hết binh sĩ khỏi Afghanistan, Taliban dồn lực lượng tiến đánh thung lũng Panjshir, thành trì của lực lượng đối lập, và tuyên bố đã đánh bại phong trào kháng chiến.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)