Dù đã kết thúc tour, Minh Anh vẫn bị ám ảnh, chưa hết lo sợ khi nhớ lại những gì đã xảy ra trong mấy ngày dẫn khách. Cuối tuần trước, Minh Anh - hướng dẫn viên (HDV) của một công ty du lịch, dẫn đoàn khách tham quan Nha Trang. Theo quy định của công ty, đoàn không ghé bất cứ cửa hàng nào. Ngày gần về, thành viên trong đoàn muốn mua đặc sản làm quà. Từ nhà hàng ăn tối về khách sạn, tài xế tiện dừng xe tại một cửa hàng bên đường.
Tuy nhiên, xe vừa dừng thì 2 - 3 thanh niên xăm trổ tiến tới, không cho đoàn vào mua sắm. "Nhóm này đưa ra yêu cầu, nếu muốn mua đặc sản Nha Trang phải đến cửa hàng của họ. Ngoài ra không được ghé bất cứ cửa hàng nào", Minh Anh nói.
Xét thấy tình hình có thể gây nguy hiểm, thành viên trong đoàn quyết định không mua nữa và cùng HDV đi bộ về khách sạn. Thấy không thể "lôi kéo" khách, nhóm thanh niên liền quay sang đe dọa, cảnh cáo HDV nếu đưa khách vào bất kỳ cửa hàng nào khác.
Thậm chí, liên tục sau đó là những cuộc điện thoại của người đàn ông xưng tên Dũng (thành viên nhóm) đe dọa "đánh, chém, xử đẹp" nếu không đưa khách ghé cửa hàng đặc sản của họ. Dũng là "lính ruột" của chủ cửa hàng đặc sản trên đường Đô Lương và một nhà hàng trên đường Lê Thanh Nghị. Ngoài ra, ông chủ này còn có một cửa hàng bán đặc sản ở Đà Lạt.
Khi được hỏi về việc dẫn khách đến cửa hàng, người xưng là ông chủ cửa hàng cho biết: "Khi đưa khách vào mua tại cửa hàng đặc sản ở Nha Trang, HDV sẽ được chiết khấu trực tiếp 20%; Đà Lạt là 30% trên tổng hóa đơn của khách. Còn nhà hàng thì chiết khấu 10%". Ngoài ra, nếu có nhu cầu xếp tour du lịch cho khách, người này cũng nhận làm luôn.
Trước đó vài ngày, một đoàn khách khác đến Nha Trang. Khi đoàn đang ăn tối ở nhà hàng, HDV cũng bị nhóm thanh niên này "tiếp cận", yêu cầu ngày hôm sau phải đưa đoàn vào cửa hàng đặc sản của họ. HDV từ chối không ghé bất cứ cửa hàng đặc sản nào vì đoàn theo chương trình tour của công ty, nếu có khách chỉ ra Chợ Đầm.
"Tôi nói chưa dứt câu liền bị nhóm người này dùng những lời lẽ thô tục đe dọa. Thậm chí túm cổ áo dọa đánh", HDV kể, sợ quá nên đã nhanh chóng vào khu vực đông người. Nhóm người này liền quay qua hăm dọa tài xế nhà xe.
Hành động chèo kéo khách du lịch như nhóm của Dũng tại Khánh Hòa không phải cá biệt. Cuối tuần trước, anh Tuấn (ngụ TP HCM) cùng bạn ghé thị trấn Vạn Giã cũng bị một nhóm đối tượng vào tận khu bán vé của công ty Nha Trang Đông Đô chèo kéo mua tour Điệp Sơn thủy đạo.
"Ban đầu nghe lời giới thiệu, tôi mua tour vì muốn đến con đường giữa biển. Tuy nhiên, ra tới nơi thì chỉ có một đoạn ngắn khoảng 5 m được nhô lên. Nhân viên công ty cho biết thủy triều lên nên không còn thấy con đường. Hỏi dân làng mới biết, cơn bão năm 2017 đã đẩy con đường này sang phía đảo Phật Nằm cách đó không xa", anh Tuấn nói.
Tình trạng cò mồi kiểu giang hồ chèo kéo khách, đe dọa HDV không phải mới diễn ra. "Năm 2018, chính ông chủ nhà hàng trên đã lên tận phòng nội bộ của hướng dẫn trong khách sạn ở Nha Trang để đe dọa, đánh vì tội không đưa khách vào ăn tại nhà hàng của họ", một HDV kỳ cựu nhớ lại. Cò mồi hành xử kiểu giang hồ, ép đoàn khách nội địa của các doanh nghiệp phía Bắc vào ăn tại một số nhà hàng.
Cách đây chưa lâu, "cò" đặc sản Đà Lạt là nỗi ám ảnh của du khách và HDV khi dẫn tour. Ảnh: Đ. K.
Nạn cò mồi chèo kéo khách mua đặc sản và bắt phải đưa khách vào nhà hàng đã từng là nỗi lo của điều hành tour và hướng dẫn khi có đoàn đi tham quan Đà Lạt.
"Năm 2017, cứ mỗi khi có đoàn của công ty vào Đà Lạt thì lại có nhóm du côn gọi điện đe dọa, sẽ cho người xử lý HDV nếu không đưa khách vào nhà hàng của chúng. Về sau, vì không muốn thêm phiền phức và cũng đảm bảo an toàn cho hướng dẫn, chúng tôi buộc phải đặt ăn một bữa tại nhà hàng. Khi đó, mọi thứ mới được yên", chị Phương Anh, điều hành của một công ty du lịch nói.
Thậm chí, nhóm cò mồi có tổ chức ở Đà Lạt còn chạy theo xe du lịch, yêu cầu tài xế đưa khách ghé các cửa hàng bán dâu, mứt; hoặc tụ tập ngay tại cổng các điểm du lịch để chèo kéo khách. Có những đối tượng mang theo dao, gậy sắt và sẵn sàng tấn công tài xế hoặc bảo vệ khu du lịch nếu không nghe theo hoặc "cản trở công việc" của chúng.
Nhằm chấn chỉnh tình trạng này, công an tỉnh Lâm Đồng đã ra quân xử lý các dịch vụ du lịch trái quy định trên địa bàn, ảnh hưởng đến an ninh trật tự và hình ảnh du lịch Đà Lạt. Tuy nhiên, mức xử phạt chỉ từ 1 - 3 triệu đồng chưa đủ sức răn đe. Vì chỉ cần "kéo" được khách vào mua đơn hàng 10 triệu, đối tượng đã được chủ cơ sở trả 30 - 40% hoa hồng.
Lực lượng chức năng đưa ra khuyến cáo, khách du lịch tự túc không nên nghe theo bất kỳ chiêu dụ dỗ nào của cò mồi. "Đối với khách theo đoàn, HDV phải báo về cho công ty để có hướng hỗ trợ; tuyệt đối thực hiện đúng lịch trình tour, không nghe theo lời mời của cò; đồng thời, nhờ sự can thiệp của chi nhánh công ty tại địa phương xảy ra sự việc. Ghi âm, ghi hình các đối tượng chèo kéo, đe dọa để có căn cứ trình báo với cơ quan chức năng", ông Trần Minh Đức, Chủ tịch hội Lữ hành, Hiệp hội du lịch tỉnh Khánh Hòa nói.
Nguyễn Nam
*Tên nhân vật đã được thay đổi