Bác sĩ Tạ Thị Hà Phương, khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết ung thư dương vật bao gồm ung thư biểu mô tế bào đáy, biểu mô tế bào vảy, tế bào hắc tố, sarcoma... Trong đó, ung thư biểu mô tế bào vảy dương vật là loại hay gặp nhất, chiếm đến 95% các trường hợp ung bộ phận này.
Tỷ lệ ung thư dương vật ở Việt Nam là 0,67/100.000 dân. Độ tuổi thường gặp từ 50 đến 70. Tỷ lệ nhỏ nhưng mức độ nguy hiểm của ung thư dương vật rất cao. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể di căn sang các cơ quan khác như bàng quang, hậu môn, thậm chí khớp, làm gia tăng tỷ lệ tử vong cho bệnh nhân.
Nguyên nhân
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, trong đó hai nguyên nhân là viêm hẹp bao quy đầu và HPV (human papillomavirus).
Dấu hiệu
- Các biểu hiện trên da dương vật là triệu chứng sớm nhất. Da khu vực này có sự thay đổi về màu sắc, độ dày.
- Khối u sùi, nổi cao trên bề mặt da, chắc, có vảy.
- Phát ban, sẩn đỏ có thể đứng riêng rẽ hoặc theo khối, có thể đóng vảy, loét.
- Dương vật tiết ra dịch có mùi hôi, sưng tấy, dễ bị kích ứng dẫn đến đau nhức, viêm quy đầu.
- Có thể nổi cục (hạch) dưới da vùng háng.
Tuy nhiên, không phải lúc nào những biểu hiện này cũng do ung thư dương vật, đôi khi chỉ là phản ứng về nhiễm trùng hoặc dị ứng tại bộ phận sinh dục. Vì vậy, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế khám để được chẩn đoán và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Chẩn đoán
Để chẩn đoán chính xác, cần sử dụng nhiều phương pháp như khám lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng gồm xét nghiệm máu, nước tiểu, siêu âm, sinh thiết khối u và các marker ung thư. Trong nhiều trường hợp cần thêm các phương pháp khác, ví dụ cộng hưởng từ (MRI) và computer tomography (CT), PET-CT.
Điều trị
Có nhiều phương pháp, có thể đơn trị liệu hay cần kết hợp nhiều phương pháp khác nhau. Tùy vào tình trạng, giai đoạn bệnh, thể trạng và độ tuổi của bệnh nhân, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
- Phẫu thuật: Đây là phương pháp được lựa chọn đầu tiên cho những giai đoạn sớm, kết quả điều trị tốt.
- Xạ trị: Chỉ định kết hợp với phẫu thuật trong trường hợp có di căn.
- Hóa trị: Hóa trị toàn thân ít được sử dụng, được dùng kết hợp phẫu thuật trong các trường hợp có di căn hoặc ung thư tái phát. Nhưng nhược điểm là tác dụng phụ khá nhiều và có nhiều bệnh nhân không dung nạp được tác dụng phụ đó.
- Liệu pháp miễn dịch (Immunotherapy): Là phương pháp mới điều trị ung thư dương vật giai đoạn tiến triển (có di căn), kết quả khá tốt, tác dụng phụ ít hơn so với điều trị bằng hóa chất.
- Điều trị tại chỗ bằng 5-FU và imiquimod hay laser CO2 hoặc đốt điện.
Phòng bệnh
- Để phòng bệnh, cần khám và điều trị bệnh hẹp bao quy đầu, mụn cóc sinh dục.
- Duy trì đời sống tình dục lành mạnh, sử dụng bao cao su để tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ tại các cơ sở y tế.
- Không hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia.
- Tập thể dục hàng ngày.
- Ăn uống khoa học.
- Tránh căng thẳng, tiếp xúc với các hóa chất độc hại.
Lê Nga