Tác giả 'Người là niềm tin tất thắng' qua đời

Ông tên thật là Triệu Đạt Hiền, sinh năm 1931 tại Hà Nội trong gia đình công chức khá giả, được học vĩ cầm từ nhỏ. 16 tuổi, ông bắt đầu tham gia cách mạng, làm việc ở Ban Tuyên truyền và Cổ động Trung ương.

Năm 1950, ông sử dụng bút danh Chu Minh sáng tác các bài Việt Trung Xô, Chiến thắng biên giới. Nhạc sĩ từng có thời gian đi học chương trình trung cấp ngắn hạn về âm nhạc ở Vũ Hán (Trung Quốc). Ông là một trong những người đầu tiên góp công thành lập Đoàn văn công nhân dân Trung ương trong thời kỳ chiến tranh Đông Dương.

Sau Hiệp định Geneve năm 1954, ông cùng một số nghệ sĩ như Thái Thị Liên, Lưu Hữu Phước tham gia Đoàn Hợp xướng Hòa Bình, thu âm nhiều bản hợp xướng, ca khúc, nhạc dân tộc tại Thượng Hải (Trung Quốc).

Từ năm 1961 đến 1965, ông học ngành sáng tác ở Nhạc viện Trung ương Bắc Kinh (Trung Quốc). Thời gian này, ông thử nghiệm viết nhạc theo nhiều hình thức mới, trong đó có tổ khúc giao hưởng Miền Nam tuyến đầu, từng liên tục được phát trên Đài Tiếng nói Việt Nam.

Tốt nghiệp đại học, ông trở thành giảng viên Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), từng có thời gian làm chủ nhiệm khoa Lý luận - Sáng tác - Chỉ huy. Ông là thầy nhiều tên tuổi lớn, trong đó có nhạc sĩ Phó Đức Phương.

Năm 1969, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời, ông viết nhiều bài hát, trong đó có Người là niềm tin tất thắng. Ca khúc được nghệ sĩ piano Hoàng Mãnh, ca sĩ Bích Liên thu âm. Nhạc sĩ từng cho biết viết tác phẩm sau khi ông viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 9/9/1969. Lúc ấy, ông suy ngẫm về lời phát biểu của lãnh tụ Cuba Fidel Castro: "Người ra đi lại là mầm sống vĩnh cữu". Câu nói trở thành cảm hứng để ông viết bài: "Thế giới nghiêng mình. Loài người tiếc thương. Đây người chiến sĩ đấu tranh cho tự do. Người là ước mơ của các dân tộc".

 

 

NSND Quang Thọ hát 'Người là niềm tin tất thắng'

Ông còn viết nhiều nhạc phẩm nổi tiếng khác như Ta tự hào đi lên, ôi Việt Nam, Ta yêu cụ Hồ, Hoa sen, Điệp khúc quê hương.

Với giao hưởng, ông là tác giả tổ khúc Khăn quàng đỏ, Ngã ba Đồng Lộc, Miền Nam tuyến đầu, concerto cho piano Tuổi trẻ. Ngoài ra, ông sáng tác nhạc múa, ca kịch.

Ông được tặng Giải thưởng Nhà nước năm 2001 và Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2017. Ông còn được trao Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng ba, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng nhì, Huân chương Lao Động hạng nhì.

Nghệ sĩ có hai con gái, con gái cả là Triệu Tú Vân, công tác tại Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Con gái út - Triệu Tú My - là giảng viên Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.

Hà Thu