Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) đầu tuần trước trình chiếu một số hình ảnh vệ tinh cho thấy ba chiếc tàu ngầm được neo tại một bến cảng chưa rõ vị trí. Kênh này khẳng định đây là những tàu ngầm hạt nhân tấn công Type-093G tiên tiến nhất của Trung Quốc vừa hoàn thành và đang chờ xuất xưởng.
Trung Quốc là một trong ít quốc gia trên thế giới sở hữu tàu ngầm hạt nhân. Tuy nhiên, vì nền tảng công nghiệp còn yếu, kết hợp với những hạn chế trong đầu tư nghiên cứu, phát triển, nên các mẫu tàu ngầm hạt nhân đầu tiên của Bắc Kinh có thông số kỹ thuật tương đối kém.
Thế hệ thứ nhất Type-091 và Type-092 có tốc độ chậm, ồn và trang bị hỏa lực yếu hơn so với các tàu ngầm tương tự của Mỹ. Mãi tới những năm 1990, chương trình tàu ngầm của Trung Quốc mới đi đúng hướng và đạt những bước tiến như kỳ vọng.
Sau nhiều năm nỗ lực, mẫu tàu ngầm hạt nhân Type-093 và Type-094 đã giảm được tiếng ồn và có hỏa lực mạnh mẽ hơn, về cơ bản, phần nào rút ngắn khoảng cách so với Mỹ.
Trang thông tin quân sự Sina Military bình luận tàu ngầm hạt nhân Type-093G sẽ mang đến cho quân đội nước này một "sát thủ săn tàu sân bay" mới đầy tiềm năng.
Trích dẫn một bài viết trên tạp chí Defence International của Đài Loan, Sina Military cho biết quá trình đóng hai tàu Type-093G hoàn tất từ hồi tháng 12 năm ngoái, do Tập đoàn Công nghiệp đóng tàu Bohai thực hiện. Ngoài ra, một chiếc khác đang được hoàn thiện tại xưởng.
Type-093G nhiều khả năng là phiên bản nâng cấp của mẫu Type-093, được quân đội Trung Quốc đưa vào sử dụng cách đây vài năm. Điểm khác biệt cơ bản là Type-093G có hệ thống bệ phóng thẳng đứng dùng cho tên lửa hành trình và tên lửa chống hạm siêu thanh YJ-18.
Hiện thông số kỹ thuật chi tiết của Type-093G vẫn được giữ kín. Tuy nhiên giới chuyên gia cho rằng nó sẽ được cải tiến với những chỉ số vượt trội so với mẫu Type-093. Tàu ngầm hạt nhân Type-093 dài 110 m, rộng 11m, mớn nước 7,5 m, trọng lượng rẽ nước 6.000 - 7.000 tấn khi lặn hoàn toàn, di chuyển nhờ lò phản ứng hạt nhân áp lực nước với tốc độ trung bình 30 hải lý, được trang bị 6 ống phóng ngư lôi.
Dựa trên những bức ảnh rò rỉ, trang China Daily suy đoán Type-093G có phần thân hình giọt nước, giống với các mẫu tàu ngầm hạt nhân hiện đại khác của nước ngoài, với mặt cắt ngang hình cánh được thiết kế đặc biệt để nâng cao tốc độ và giảm tối đa tiếng ồn khi hoạt động.
"Type-093G có khả năng chống hạm và chống ngầm mạnh mẽ", chuyên gia quân sự Yin Zhuo bình luận. "Trong tương lai gần, nó sẽ được bổ sung chức năng tấn công cả các mục tiêu trên mặt đất bằng tên lửa hành trình".
Với việc được trang bị tên lửa YJ-18, một số chuyên gia tính toán khả năng tấn công của tàu Type-093G ít nhất sánh ngang các tàu ngầm hạt nhân của phương Tây trong những năm 1980. Phân tích chi phí và giá thành, Sina Military cho rằng tên lửa YJ-18 sử dụng động cơ phản lực và động cơ nhiên liệu rắn, tương tự như những loại dùng trên tên lửa 3M-54E của Nga. Chi tiết này giúp đảm bảo đầu đạn của YJ-18 đạt vận tốc tối thiểu là 2,9 Mach, tương đương khoảng 3.580 km/h.
Theo một số nghiên cứu, tên lửa YJ-18 được thiết kế với mục tiêu cụ thể là đánh bại hệ thống chiến đấu Aegis. Dự án Aegis do hải quân Mỹ triển khai, được mệnh danh là cơ chế chiến đấu tiên tiến và phức tạp nhất thế giới, là trái tim của hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo xuyên quốc gia mà Washington đang xây dựng. Aegis hiện được lực lượng hải quân các nước như Mỹ, Tây Ban Nha, Na Uy, Hàn Quốc, Nhật Bản sử dụng.
Ngoài chức năng là một tên lửa chống hạm, YJ-18 có thể đồng bộ hóa với các hệ thống tên lửa khác của quân đội Trung Quốc nhờ khả năng tương thích với bệ phóng thẳng đứng. Cơ chế này đặt nền móng vững chắc cho việc chế tạo các chiến hạm với khả năng tàng hình tốt hơn.
Bàn về tên lửa hành trình chống hạm YJ-12, phiên bản cũ của YJ-18, một nhà phân tích nhận xét "đó là loại tên lửa nguy hiểm nhất mà Trung Quốc sản xuất được tính đến nay". Với tầm xa 400 km, YJ-12 "còn là tên lửa hành trình có tầm bắn xa nhất". YJ-12 sử dụng nhiều loại cảm biến để tìm diệt mục tiêu và có khả năng thực hiện những cú lượn vòng tinh tế nhằm xâm nhập lớp phòng thủ cuối cùng của đối phương. Các tính năng này khiến chúng trở thành những "sát thủ diệt hạm".
Dù tầm bắn giảm nhưng tên lửa YJ-18 vẫn sở hữu nhiều đặc điểm tương tự đàn anh YJ-12. "Sau khi khai hỏa từ bệ phóng thẳng đứng, động cơ phản lực của YJ-18 có thể bay ở tốc độ hành trình 988 km/h trong khoảng 180 km. Sau đó, phần đầu đạn được tách ra. Động cơ nhiên liệu rắn sẽ đốt cháy và đẩy tốc độ đầu đạn lên 3.080 - 3.700 km/h trong khoảng 40 km. Tên lửa có khả năng chuyển hướng nhanh chóng để tránh sự can thiệp của hệ thống phòng thủ đất đối không hoặc không đối không từ kẻ thù", Diplomat dẫn lời một nguồn thông thạo vấn đề miêu tả YJ-18 đồng thời thêm rằng những cải tiến về đặc tính giúp YJ-18 trở thành một vũ khí nguy hiểm trong các kịch bản tấn công tập thể chiến hạm.
Theo truyền thông quốc tế, lực lượng chiến lược của hải quân Trung Quốc hiện có khoảng 4 tàu ngầm tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân Type-094, 6 tàu ngầm nguyên tử Type-093 và khoảng ba tàu ngầm hạt nhân Type-091. Việc bổ sung các tàu ngầm Type-093G mới sẽ góp phần củng cố thêm sức mạnh trên biển đang gia tăng nhanh chóng của nước này.
"Tuy Trung Quốc tương đối chậm chân trong việc phát triển các loại tàu ngầm hạt nhân như Type-093G nhưng chúng tôi sử dụng các công nghệ và thiết bị hiện đại nhất trên những tàu ngầm của mình, vì thế chúng đủ sức cạnh tranh với các đối thủ nước ngoài", Chi Yiliang, tổng biên tập tạp chí Modern Ships, nhận xét.
Vũ Hoàng