Marie Curie tên thật là Maria Sklodowska, sinh ngày 7/11/1867 tại thủ đô Warsaw, Ba Lan, là con gái út trong một gia đình có 5 anh chị em, bố mẹ đều là giáo viên. Khi còn nhỏ, Marie được đánh giá là một bé gái thích tò mò, sáng dạ và xuất sắc ở trường. Bi kịch xảy đến với gia đình khi người mẹ qua đời vì bệnh lao phổi, lúc Marie mới 11 tuổi.
Thuở cắp sách đi học, Marie luôn giữ vị trí đứng đầu ở trường. Mặc dù vậy, những thành tích học tập ấy không thể giúp cô vào được Đại học Warsaw - ngôi trường chỉ dành cho nam sinh. Marie tiếp tục sự nghiệp học hành ở một "trường đại học chui" với các lớp bí mật dưới lòng đất.
Marie và chị gái Bronya từng mơ ước du học để có tấm bằng đại học chính thức nhưng không đủ khả năng tài chính để chi trả học phí. Marie quyết định đi làm để hỗ trợ chị theo học y khoa. Trong gần 5 năm, Marie làm gia sư và giáo viên dạy trẻ để kiếm tiền trang trải chi phí. Thời gian rảnh, cô tiếp tục nghiên cứu, đọc sách về vật lý, hóa và toán học.
Marie hiện thực hóa giấc mơ đến Paris, nơi cô theo học tại Đại học Sorbonne. Sau những ngày tháng lao vào nghiên cứu không ngừng nghỉ, cùng với chế độ ăn uống thiếu thốn chỉ có bánh mì phết bơ và trà, Marie thường xuyên gặp những vấn đề về sức khỏe. Hai năm sau, cô nhận bằng thạc sĩ vật lý và tiếp tục hoàn thành chương trình hóa học.
Trong khoảng thời gian này, Marie tham gia một nghiên cứu về các loại thép và đặc tính từ của chúng. Cô có được cơ hội này là nhờ một người quen giới thiệu với nhà vật lý học người Pháp Pierre Curie trong lúc đang tìm kiếm một địa điểm thích hợp để thực hiện thí nghiệm. Khoa học trở thành cây cầu nối bén duyên cho hai nhà nghiên cứu. Không lâu sau đó, Marie chấp thuận lời cầu hôn của Pierre Curie và đổi tên là Marie Curie.
Nữ bác học là người đầu tiên giành và chia sẻ 2 giải Nobel cùng người khác. Năm 1903 bà nhận giải Nobel vật lý cùng với chồng và Henri Becquerel cho các nghiên cứu về bức xạ. 8 năm sau, Marie Curie tiếp tục đoạt giải Nobel hóa học nhờ khám phá ra 2 nguyên tố hóa học radium và polonium. Marie Curie trở thành "hiện tượng hiếm hoi" của giới khoa học khi đoạt hai giải Nobel trong 2 lĩnh vực khác nhau. Bà cố ý không lấy bằng sáng chế tiến trình tách radium mà để cho các nhà nghiên cứu tự do sử dụng nó.
Năm 1906, người chồng Pierre Curie mất vì bị một chiếc xe ngựa đè lên người khi đang đi trên phố. Sau năm 1911, cái tên Marie Curie trở thành tâm điểm của dư luận khi những tin đồn có mối quan hệ mờ ám với Paul Langevin, học trò cũ của chồng bà. Thậm chí, nữ bác học còn được cho là nguyên nhân khiến gia đình Paul Langevin tan vỡ. Marie Curie là một nhà bác học được coi trọng tại Pháp song dư luận ở đây có xu hướng bài xích vì cho rằng bà là một người nước ngoài gốc Ba Lan. Hơn nữa Marie Curie là người theo chủ nghĩa vô thần nên rất nhiều nhà khoa học đã quay lưng lại với bà.
Minh Đức - Thi Trân