Các kiến nghị được tổng hợp sau buổi làm việc của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam và Thứ trưởng phụ trách Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên tại bệnh viện ngày 30/6. Ông Đam yêu cầu bệnh viện "phải kiến nghị những giải pháp dứt khoát để có thuốc cho dân", sau khi ghi nhận thực tế nhiều bệnh nhân phải tự bỏ tiền túi mua một số thuốc điều trị ở bên ngoài vì bệnh viện hết thuốc.
Tiến sĩ Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết nơi này thiếu nhiều loại thuốc, vật tư y tế. Chẳng hạn, số lượng stent dùng phẫu thuật tim mạch, đơn vị dự trù sử dụng 6 tháng nhưng chỉ dùng trong hai tháng đã hết do bệnh nhân tuyến dưới chuyển lên rất đông. Trong nhiều nguyên nhân chuyển tuyến của người bệnh, có cả nguyên nhân thiếu thuốc, vật tư y tế điều trị ở tuyến dưới. Bệnh viện không chỉ thiếu một số loại thuốc hiếm, biệt dược dùng điều trị chuyên sâu mà còn thiếu cả một số loại thuốc phổ biến, giá rẻ. Một trong những nguyên nhân là không có nhà cung cấp hoặc do kế hoạch đấu thầu căn cứ vào nhu cầu năm 2021 - khi Covid-19 xảy ra, những loại thuốc này ít được sử dụng.
Theo bác sĩ Thức, trong quy trình đấu thầu (lập dự toán, kế hoạch, thẩm định, thực hiện đấu thầu), khó nhất là thẩm định giá. Trước đây công tác này thuộc Bộ Y tế và từ đầu năm 2020 giao cho các đơn vị tự chủ động. Do mới thực hiện quy định này, nhiều đơn vị chưa quen, cộng với tâm lý sợ sai sót nên việc lập giá kế hoạch, thẩm định giá gặp nhiều khó khăn. Các cổng thông tin của Bộ Y tế có công khai giá trúng thầu, song các thông tin kèm theo chưa được đầy đủ về cấu hình, tính năng, kỹ thuật. Các bác sĩ luôn cần thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế tốt nhất, nhưng nhiều lúc bảo hiểm xã hội hay cơ quan thanh tra, giám sát chỉ căn cứ vào giá.
Lần này, bệnh viện đề xuất Bộ Y tế quy định rõ thứ tự ưu tiên trong thông tin về giá tham khảo xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung ứng thuốc, vật tư y tế tiêu hao, hóa chất. Trong đó, cần ưu tiên giá trúng thầu đăng tải công khai ở thời điểm gần nhất, báo giá cập nhật của nhà cung cấp.
Trường hợp thuốc, vật tư y tế tiêu hao, hóa chất không có kết quả trúng thầu được đăng tải công khai trong vòng 12 tháng, không thu thập đủ được ba báo giá sau khi đã đăng tải rộng rãi thư mời báo giá 20 ngày, bệnh viện đề xuất lấy giá thấp nhất trong số các báo giá đó làm giá kế hoạch, không nhất thiết phải chờ đủ ba báo giá. Thời hiệu báo giá nên được lấy theo thực tế ghi trên báo giá, tối thiểu không dưới 30 ngày kể từ ngày phát hành báo giá.
Về đấu thầu hóa chất xét nghiệm, do tính chất tương thích với hệ thống máy xét nghiệm nên hóa chất sử dụng thông thường là hóa chất đóng và các hệ thống xét nghiệm có hóa chất đóng này là những thiết bị hiện đại, có độ chính xác cao, thực hiện được nhiều kỹ thuật đáp ứng được nhu cầu điều trị mang tính chuyên sâu, kỹ thuật cao phù hợp với các bệnh viện tuyến cuối. Bệnh viện kiến nghị cần bổ sung nội dung hoặc hướng dẫn cụ thể đấu thầu mua sắm hóa chất xét nghiệm tương thích với hệ thống máy để các bệnh viện có cơ sở triển khai đấu thầu mua sắm hoặc giao cho trung tâm đấu thầu mua sắm tập trung quốc gia hoặc địa phương đấu thầu, kết quả giao về cho bệnh viện thực hiện.
Với đấu thầu mua sắm vật tư, linh kiện thay thế trang thiết bị y tế bị hư hỏng (như đầu đèn máy CT scanner, ống nội soi tiêu hóa, đầu dò siêu âm...), do đặc thù vật tư linh kiện thay thế phải cùng chủng loại, hệ thống với trang thiết bị y tế cũ nên bệnh viện khó khăn trong xây dựng yêu cầu kỹ thuật. Nếu bệnh viện ghi cụ thể loại trang thiết bị thì vi phạm tiêu chí kỹ thuật mời thầu theo định hướng chỉ định thầu. Do đó, bệnh viện đề nghị xem xét bổ sung văn bản cho phép được mời thầu đúng chủng loại vật tư y tế cần sửa chữa thay thế, nhằm đảm bảo được tính tương thích với hệ thống.
Trong giai đoạn hiện nay, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, một số gói thầu không lựa chọn được nhà thầu, không triển khai được công tác đấu thầu do nhiều yếu tố khách quan như thiếu hụt nhân lực thực hiện gói thầu, giá cả hàng hóa tăng... Nhằm nhanh chóng có thuốc, vật tư tiêu hao, hàng hóa khác phục vụ người bệnh và các dịch vụ phục vụ công tác hậu cần, bệnh viện đề nghị xem xét cho phép gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng đối với các gói thầu có hình thức đấu thầu rộng rãi liền kề trước đó để bệnh viện nhanh chóng mua sắm đáp ứng nhu cầu cần thiết phục vụ bệnh nhân.
Cuối cùng, bệnh viện đề nghị cần thống nhất dữ liệu về thanh toán bảo hiểm y tế các chi phí thuốc, vật tư tiêu hao với cơ quan bảo hiểm xã hội.
Thời gian qua Chợ Rẫy thiếu một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc điều trị cho người sau ghép tạng khiến bệnh nhân phải mua ở ngoài với giá cao, không thuộc bảo hiểm y tế chi trả.
Lê Phương