Nhiệt miệng là tình trạng tổn thương niêm mạc miệng dẫn đến các vết loét nhỏ, nông, màu trắng hoặc vàng, có viền đỏ, khiến khó ăn uống.
Triệu chứng
- Cảm giác ngứa ran hoặc nóng rát, thường từ 6 đến 24 giờ trước khi bị nhiệt miệng.
- Các vết loét nhỏ có hình tròn hoặc hình bầu dục, màu trắng, xám hoặc vàng nhạt với viền hoặc đường viền màu đỏ.
- Một hoặc nhiều vết nhiệt miệng xuất hiện riêng lẻ hoặc thành từng cụm bên trong miệng như trên lưỡi, gốc nướu, vòm miệng mềm, trong má...
- Vết loét trở nên trầm trọng hơn sau khi ăn thực phẩm gây kích ứng niêm mạc miệng như trái cây có tính axit hoặc thức ăn cay.
Nguyên nhân
- Căng thẳng.
- Chấn thương mô như do răng cắn vào trong lúc nhai hoặc dụng cụ nha khoa.
- Ăn thực phẩm có tính axit hoặc cay nóng ớt, kim chi, dưa chua, cà muối, chanh, cam, dứa, cà chua...
- Thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen.
- Dị ứng thực phẩm, kem đánh răng hoặc nước súc miệng.
- Các vấn đề về dinh dưỡng như thiếu vitamin B12, kẽm, axit folic hoặc sắt.
- Chế độ ăn nhiều đường và carbohydrate.
- Hút thuốc hoặc uống rượu.
- Dùng thuốc kháng sinh có tác dụng chống lại nhiều loại vi khuẩn.
Điều trị
- Nước súc miệng: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc súc miệng có chứa steroid hoặc thuốc giảm đau. Súc miệng bằng nước muối ấm hoặc các loại nước súc miệng không kê đơn cũng có tác dụng giảm đau.
- Thuốc bôi ngoài da: Thuốc có chứa steroid để chống viêm và giảm đau tại chỗ.
- Thuốc uống theo toa: Uống thuốc theo đơn của bác sĩ để điều trị nhiệt miệng.
- Thực phẩm bổ sung dinh dưỡng: Áp dụng trong trường hợp nhiệt miệng do thiếu chất.
Phân loại bệnh
- Vết loét nhỏ: Đây là loại nhiệt miệng phổ biến, có hình bầu dục, có thể xuất hiện 3-4 lần một năm. Chúng có đường kính dưới 1 cm và lành trong khoảng một tuần mà không để lại sẹo.
- Vết loét lớn: Ít phổ biến hơn, có thể kéo dài từ 2 đến 6 tuần, gây đau và thường để lại sẹo sau khi lành.
Nguy cơ
Nhiệt miệng thường xuyên hoặc kéo dài có thể là dấu hiệu của các vấn đề như rối loạn liên quan đến bệnh pemphigus, celiac, viêm ruột, tự miễn, thiếu máu hoặc HIV. Trong một số trường hợp ít gặp, chúng có thể là dấu hiệu của ung thư miệng hoặc bệnh bạch cầu.
Các triệu chứng cần đi khám bao gồm:
- Vết loét lớn bất thường.
- Vết loét lan rộng.
- Vết loét kéo dài 2 tuần hoặc lâu hơn.
- Đau dữ dội mặc dù tránh các loại thực phẩm gây kích ứng và dùng thuốc giảm đau không kê đơn.
- Khó uống đủ nước.
- Sốt cao kèm theo loét miệng.
Phòng ngừa
Nhiệt miệng có thể tái phát thường xuyên. Một số biện pháp có khả năng ngăn ngừa tình trạng này bao gồm:
- Tránh các loại thực phẩm gây kích ứng miệng như thực phẩm cay, có tính axit.
- Thực hiện vệ sinh răng miệng đúng cách như dùng bàn chải đánh răng có lông mềm và dùng chỉ nha khoa, súc miệng mỗi ngày.
- Uống đủ nước thường xuyên.
- Hạn chế ăn nhiều thức ăn nóng, cay và có tính axit.
- Ăn chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng.
Bảo Bảo (Theo WebMD, Healthline)
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của VnExpress có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.