6h21 ngày 13/10, bác sĩ James Goodrich đứng trước phòng phẫu thuật số 10 thuộc Khoa Nhi, Bệnh viện Montefiore Medical (Mỹ). Xung quanh vắng lặng như tờ. Hai bàn mổ ở giữa phòng nối liền với nhau, phía trên đặt bản sao bộ não 3D của cặp song sinh Jadon và Anias McDonald. Sinh ngày 9/9/2015, hai anh em bị dính liền ở phần đầu.
Bỏ qua bữa sáng, Goodrich thưởng thức một ly cà phê. Đã 12 năm kể từ lần đầu tiên ông mổ tách song sinh dính liền phần đầu. Theo CNN, trước thập kỷ 1980, y học chấp nhận hy sinh một trong hai bé sinh đôi để cứu đứa trẻ còn lại. Dù vậy, rất nhiều khi cả hai cùng tử vong. Thậm chí, bệnh nhi được sống thường xuyên bị suy nhược tổn thương não.
Là người tiên phong trong lĩnh vực mổ tách song sinh dính liền, Goodrich đưa ra phương pháp can thiệp theo từng giai đoạn ngắn thay vì tiến hành liên tục hơn 50 giờ đồng hồ. Hai anh em nhà McDonald đã trải qua 3 ca mổ mở rộng da đầu và chuẩn bị bước vào lần phẫu thuật cuối cùng. Suốt sự nghiệp, Goodrich chưa từng để mất cặp song sinh nào. Câu thần chú của ông là “nhẹ nhàng, chậm rãi và cẩn thận”. Chiếc mũ phẫu thuật được trang trí hình rùa phần nào thể hiện phương châm ấy.
Bác sĩ James Goodrich. Ảnh: CNN.
“Đến lúc rồi”, Goodrich khẽ nói. Ông cùng bác sĩ Oren Tepper, người đảm nhận tái tạo hộp sọ và khâu đầu cho cặp song sinh nhà McDonald quay lại tầng 10 nơi Jadon và Anias đang nghỉ ngơi cùng bố Christian, mẹ Nicole, anh trai Aza. Hai chuyên gia trao đổi với gia đình bệnh nhi một chút. Khi được hỏi cảm thấy như thế nào, Goodrich đáp: “Rất tuyệt”.
7h12, Jadon và Anias được đưa ra khỏi phòng nghỉ. Aza nằm cùng hai em trên cáng. Đến tầng 3, nhóm người dừng lại. Nicole và Christian hôn tạm biệt cặp song sinh rồi bế Aza lên dù cậu nhóc tỏ vẻ không muốn. “Chúng ta sẽ gặp lại chúng sớm thôi”, Christian quay sang vợ. 7h18, Jadon và Anias vào phòng mổ.
Hai anh em song sinh nhà Jadon và Anias McDonald dính liền đầu. Ảnh: CNN.
Tại khu vực chờ, Goodrich cùng Tepper thảo luận với chuyên gia X-quang thần kinh Joaquim Farinhas về bản sao não 3D của cặp song sinh. Phân tích cho thấy hai bệnh nhi cùng chia sẻ phần mô não đường kính 4 cm. “Đây là những gì tôi muốn cho các anh thấy”, Farinhas chỉ. “Phần này khá mềm nên các anh có thể cắt qua”.
Nghiền ngẫm một hồi, Goodrich lên tiếng cắt đứt sự im lặng: “Đến lúc nổi nhạc lên rồi”. “Tất nhiên”, Farinhas trả lời. “Chúng ta không thể thất bại được”, Goodrich nhấn mạnh.
Khâu chuẩn bị kéo dài 2 tiếng. Hàng loạt hoạt động diễn ra song phòng mổ vẫn tương đối yên tĩnh. Dưới tác động của thuốc gây mê, Jadon và Anias chìm vào giấc ngủ.
9h27, đội ngũ y tế phủ tấm che lên cơ thể cặp song sinh. Tepper đánh dấu lên đầu hai bé vị trí những vết rạch từ ba ca phẫu thuật trước.
9h36, y tá Bindu Peter và Treshia Alex tiến hành các giao thức cần thiết để chuẩn bị mổ. Hơn 20 người có mặt đọc tên cùng chức vụ bản thân.
"Sẽ mất bao nhiêu thời gian?", Peter hỏi.
"Lâu đấy", Goodrich đáp.
"Rủi ro cho bệnh nhân?", nam y tá tiếp tục.
"Chảy máu", một người lên tiếng.
"Chúng ta có 2 đơn vị mẫu phù hợp trong ngân hàng máu", Peter thông báo.
"Chính xác", Goodrich kết luận.
Đội ngũ y tế trò chuyện thêm một lúc rồi Goodrich quay sang Peter như thể anh đã quên điều gì. "Lời cuối?", ông gợi ý. "Chúc các bác sĩ phẫu thuật làm tốt công việc", một giọng nói vang lên. Những người khác nhanh chóng hưởng ứng: "Chúc may mắn!". Goodrich giơ ngón cái để cảm ơn.
9h45, Tepper rạch đường đầu tiên. Ca mổ tách bắt đầu.
Bên ngoài bệnh viện, vợ chồng McDonald ăn sáng rồi đưa Aza đi dạo ở công viên gần đó. Bằng cách này, Nicole bình tĩnh hơn một chút. Về tới nơi, họ dành thời gian viết thư cảm ơn. Nhờ truyền thông đưa tin, gia đình cặp song sinh nhận được hàng loạt lời động viên từ khắp nơi trên thế giới. "Tôi đã không nhận ra bên ngoài kia còn nhiều người tốt như thế nào", Christina xúc động.
Các bác sĩ phẫu thuật cho Jadon và Anias. Ảnh: CNN.
Buổi trưa, đội ngũ phẫu thuật lấy ra một số mô và tấm chèn tạm thời được cấy để giữ xương sống hai bệnh nhi. 12h04, họ chuyển sang phần tiếp theo. “1, 2, 3, nâng nào”, một người hô lớn. Vai của Jadon xoay 45 độ, Anias cũng được chỉnh sang tư thế tương tự.
Goodrich quay người, xem lại bản sao hộp sọ 3D. Ông hướng về hai màn hình lớn, một bên chiếu quy trình phẫu thuật đang diễn ra còn một bên hiện mô hình tĩnh mạch, động mạch cùng các phần khác trong não cặp song sinh.
Vị bác sĩ quay về bàn mổ. Âm thanh chói tai của những dụng cụ cắt mổ xuyên qua khoảng không. Cả căn phòng ngập thứ mùi người ta vẫn thấy tại các cơ sở khám răng.
13h55, phần dễ nhất đã xong. 15 phút sau, nhóm phẫu thuật lấy ra thêm một đoạn hộp sọ. Không nghỉ một phút nào, họ tiếp tục công việc.
Minh Nguyên