Sinh viên Pháp biểu tình phản đối luật CPE tại thành phố Saint-Jean-de-Luz, phía tây nam nước Pháp, vào ngày 6/4. (AP) |
Giới phân tích cho rằng, vụ việc này cho thấy sự xa cách giữa tầng lớp lãnh đạo Pháp - được cho là tinh tế, có học thức nhưng hay say sưa với vinh quang trong quá khứ của đất nước - và những người mà họ lãnh đạo, đặc biệt là những thanh niên thất nghiệp đang xuống đường biểu tình và phải đối mặt với một tương lai bất ổn.
Làn sóng bạo loạn của những thanh niên nhập cuối năm ngoái và giờ đây là sự giận dữ đối với một luật lao động mới phản ánh tình trạng chia rẽ ngày càng sâu sắc trong lòng nước Pháp.
"Khi chúng tôi nhìn vào chính phủ, chúng tôi nghĩ rằng chẳng có tương lai nào cho nước Pháp", Axel Cohen, một học sinh 16 tuổi tham gia vào cuộc biểu tình tại Paris hôm 4/4, cho biết. Sự thất vọng đó đã thúc giục cậu tham gia biểu tình.
Với nhiều người, tình thế tiến thoái lưỡng nan hiện nay không chỉ bắt nguồn từ luật lao động mới - một đạo luật đã khiến hơn 1 triệu người xuống đường biểu tình và đẩy đất nước vào khủng hoảng, mà là sự xa cách giữa tầng lớp lãnh đạo và người dân.
"Vấn đề thực sự của Pháp là khoảng cách giữa chính phủ và thanh niên", Cohen khẳng định.
Tổng thống Pháp Jacques Chirac được sinh ra trong nhung lụa, học ở Đại học Quản lý quốc gia - cái nôi đào tạo chính trị gia của tầng lớp cầm quyền, và kết hôn với con gái của một trợ lý tổng thống. Ông là một phần quan trọng của nền chính trị Pháp trong suốt 4 thập kỷ.
Villepin là con trai của một nghị sĩ, cùng học một trường với Tổng thống Chirac. Ông vươn lên các vị trí lãnh đạo cao cấp không qua các cuộc bầu cử, mà là nhờ có sự hướng dẫn và giám hộ của Chirac.
Nhiều thanh niên tham gia tuần hành trong những tuần gần đây sợ rằng họ có quá ít triển vọng trong một nền kinh tế trì trệ với tỷ lệ thất nghiệp cao nhất Tây Âu. Chính phủ cho rằng luật mới sẽ giúp tạo nhiều công ăn việc làm cho thanh niên và giảm tỷ lệ thất nghiệp, nhưng những người phản đối thì nghĩ rằng nó chỉ làm cho người lao động khó giữ được một công việc ổn định và lâu dài.
Thật ra, làn sóng biểu tình phản đối luật lao động mới trong những ngày qua không phải là sự kiện đầu tiên cho thấy hố sâu ngăn cách giữa tầng lớp cầm quyền và người dân Pháp. Trên thực tế, sự xa cách này đã có từ lâu và âm ỉ lớn dần lên theo từng năm, song chỉ bắt đầu được chú ý đến khi cử tri Pháp phản đối Hiến pháp Liên minh châu Âu (EU) mà ông Chirac đem ra trưng cầu dân ý vào tháng 5 năm ngoái.
Kết quả của cuộc trưng cầu dân này là một cú đánh mạnh vào tầng lớp lãnh đạo Pháp cũng như kế hoạch của EU. Tổng thống Chirac rõ ràng là không hiểu được tâm trạng và nguyện vọng của người dân, theo đuổi một niềm tin sai lầm rằng dân Pháp sẽ không quay lưng với một EU mà họ đã có công thành lập.
Một cú đánh nữa vào uy tín của đảng cầm quyền hiện nay là tình trạng bạo loạn vào mùa thu năm ngoái, khi nhiều thanh niên - phần lớn là dân nghèo, thất nghiệp và có nguồn gốc nhập cư - đập phá tại những khu vực gần khu dân cư nghèo trong suốt 3 tuần, thể hiện sự giận dữ của họ đối với một hệ thống chính trị gạt họ ra ngoài lề xã hội.
Những người phản đối luật lao động mới cảm thấy thất vọng trước cách thức giải quyết khủng hoảng của Chirac và chính phủ của ông. Giống như những gì họ đã làm với các cải cách không được lòng dân trong suốt hai thập kỷ qua, các nhà lãnh đạo Pháp đã thông qua luật Hợp đồng lao động đầu tiên (CPE) mà không hề giải thích cho người dân hiểu về tác dụng của nó.
Villepin củng cố tính hợp pháp của luật CPE bằng cách đưa nó ra quốc hội. Các cuộc biểu tình tiếp tục tăng lên, nhưng Tổng thống Chirac vẫn phê chuẩn nó. Ông đề nghị sửa đổi những điều khoản gây tranh cãi, nhưng những người phản đối cho rằng những sửa đổi đó quá ít và quá muộn.
"Chúng tôi đã trở nên mệt mỏi và phát ốm vì cảm thấy dường như chúng tôi không được lắng nghe", Aurelien Gillet, một cựu sinh viên 23 tuổi tham gia biểu tình tại Paris ngày 4/4, nói.
Ngày 5/4, những tổ chức công đoàn lớn nhất tại Pháp đã ra cho chính phủ 10 ngày để huỷ bỏ luật CPE, nếu không sẽ tiếp tục phải đối mặt với các cuộc biểu tình và đình công. Lãnh đạo các công đoàn cũng đã bắt đầu 3 ngày đàm phán với các nhà lập pháp cao cấp từ đảng cầm quyền của Chiarc với hy vọng chấm dứt khủng hoảng.
Việt Linh (theo AP)