Kwok là gia đình giàu có nhất Hong Kong, sở hữu Sun Hung Kai Properties - đế chế bất động sản lớn nhất thành phố này. Theo xếp hạng mới nhất của Bloomberg, tài sản nhà Kwok đã giảm gần 8 tỷ USD trong 12 tháng qua, về 30,4 tỷ USD hiện tại. Đây là mức giảm mạnh nhất trong nhóm gia đình giàu nhất châu Á.
Việc Hong Kong rơi vào khủng hoảng chính trị và kinh tế tồi tệ nhất kể từ năm 1997 đã khiến cổ phiếu Sun Hung Kai Properties giảm 11% trong một năm qua. Cổ phiếu bị bán tháo không chỉ là tin xấu với gia đình Kwok, mà còn cho thấy triển vọng u ám của thành phố này.
Với danh mục tài sản gồm tháp văn phòng, khách sạn, trung tâm thương mại và chung cư cao tầng, Sun Hung Kai hưởng lợi từ sự thành công của Hong Kong hơn hầu hết doanh nghiệp khác. Việc cổ phiếu hãng này đi xuống trong bối cảnh chứng khoán toàn cầu tăng mạnh càng chỉ ra nhà đầu tư lo ngại những ngày thuận lợi của Hong Kong sắp chấm dứt khi bị Trung Quốc siết kiểm soát.
3 anh em nhà Kwok - Raymond (trái), Walter và Thomas năm 2007. Ảnh: Bloomnberg
"Giá trị dài hạn của các bất động sản này gắn với Hong Kong và mối quan hệ của Hong Kong với Trung Quốc", Gilles Hilary - Giáo sư tại Trường Kinh doanh McDonough thuộc Đại học Georgetown cho biết, "Tăng trưởng trong tương lai sẽ không cao như quá khứ đâu".
Nhà Kwok thường xuyên bày tỏ sự tin tưởng vào Hong Kong. Chủ tịch tập đoàn này cũng lên tiếng ủng hộ luật an ninh quốc gia gây tranh cãi. Tuy nhiên, họ cũng đang đa dạng hóa kinh doanh, đặc biệt là sang Trung Quốc.
Tháng 8/2019, công ty này bổ sung thành viên hội đồng quản trị đầu tiên người Trung Quốc. Năm ngoái, họ trả 1,9 tỷ USD mua một mảnh đất ở Hàng Châu. Khoản đầu tư lớn nhất gần đây của công ty ở Hong Kong cũng hướng đến Trung Quốc, với 5 tỷ USD mua đất gần một ga tàu hỏa mới xuyên biên giới. Hiện tại, Sun Hung Kai đang xây một trong những dự án thương mại lớn nhất lịch sử công ty tại Thượng Hải.
Việc Sun Hung Kai đẩy mạnh quan hệ với Trung Quốc là khá dễ hiểu, do Hong Kong hiện tại gặp nhiều thách thức. Dù vậy, Jackson Wong - Giám đốc quản lý tài sản tại Amber Hill Capital cũng cho biết công ty này từ lâu vẫn khó kiếm lời từ thị trường Trung Quốc, một phần vì thiếu "quan hệ".
Trả lời Bloomberg, Sun Hung Kai nói rằng họ vẫn tập trung vào thị trường Hong Kong và hỗ trợ trung tâm tài chính này. Hiện tại, khoảng 80% tài sản của công ty này nằm ở Hong Kong. Phần còn lại ở Trung Quốc.
Dù vậy, Kwok từng nhiều lập đập tan nghi ngại của giới quan sát. Khủng hoảng tài chính châu Á và đại dịch SARS đẩy bất động sản Hong Kong vào một trong những giai đoạn tệ nhất lịch sử trong thời kỳ 1998 - 2003. Khi đó, nhà Kwok đầu tư mạnh tay vào Trung tâm Tài chính Quốc tế. Khu phức hợp văn phòng - trung tâm thương mại này hiện là một trong những tài sản biểu tượng của Sun Hung Kai với giá thuê hàng đầu thế giới.
Với các tài sản nổi bật, lượng tiền mặt dồi dào cùng hơn 12km2 đất ở Hong Kong và Trung Quốc, nhà Kwok có thể chống chịu đợt lao dốc trên thị trường bất động sản, Joseph Fan - Giáo sư tại Đại học CUHK nhận xét, "Cả gia đình Kwok và công ty đều có tài chính tốt, giúp họ vượt qua được thời kỳ khó khăn".
Dù vậy, khả năng hồi phục lần này khá khó khăn. Trong ngắn hạn, kinh tế Hong Kong vẫn chịu tác động từ các cuộc biểu tình và đại dịch bùng phát trở lại. Thành phố này đang chìm trong cuộc khủng hoảng tệ nhất lịch sử, tỷ lệ trống tại các văn phòng cao nhất 15 năm, giá thuê trung tâm thương mại và giá nhà đều lao dốc.
Kể cả nếu các thách thức này lắng xuống, rủi ro dài hạn với nhà Kwok vẫn là Trung Quốc ngày càng siết kiểm soát Hong Kong. Việc này đang khiến niềm tin doanh nghiệp giảm sút, có thể gây sức ép lên giá thuê bất động sản thương mại tại đây, kể cả nếu nhu cầu từ doanh nghiệp Trung Quốc tăng lên. Bất động sản nhà ở cũng sẽ có xu hướng tương tự nếu người Hong Kong và lao động nước ngoài tại đây rời đi.
Cùng với việc môi trường kinh doanh thay đổi, nhà Kwok còn phải giải quyết vấn đề chuyển giao quyền lực. Raymond Kwok (67 tuổi) là người trẻ nhất trong 3 người con trai thuộc thế hệ thứ hai quản lý công ty. Ông làm Chủ tịch Sun Hung Kai từ năm 2011. Giới phân tích không cho rằng việc này có thể thay đổi sớm. Tuy nhiên, vài năm gần đây, bất ổn ngày càng tăng.
Anh trai của Raymond - Walter đã qua đời năm 2018, chuyển lại cổ phần trong Sun Hung Kai cho 2 người con. Người anh còn lại - Thomas gần đây đã quay lại một chi nhánh của công ty sau khi thi hành án tù vì tham nhũng.
Những người thuộc thế hệ thứ ba của nhà Kwok cũng nắm giữ nhiều vai trò quan trọng trong công ty. Dù vậy, chưa ai nổi lên là ứng cử viên cho vị trí quyền lực nhất. Adam - con trai của Thomas quản lý mảng bất động sản của công ty ở phía nam Trung Quốc. Geoffrey - con trai của Walter quản lý mảng khách sạn. Edward và Christopher - con trai Raymond cũng giám sát nhiều dự án bất động sản trong và ngoài nước.
Nhà Kwok cũng từng xảy ra nội chiến gia tộc. Cuộc đấu đá nổ ra năm 2008 đã khiến Walter bị hất khỏi vị trí chủ tịch Sun Hung Kai. "Chúng ta hãy chờ xem liệu thế hệ thứ ba có giải quyết được các thách thức này hay không", Fan nói.
Hà Thu (theo Bloomberg)