Trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam hiện tồn tài ít nhất 5 đường băng. Ngoài đường băng trên Trường Sa Lớn của Việt Nam, 4 đường băng ở đảo Thị Tứ, đảo Ba Bình, bãi đá Chữ Thập và bãi đá Hoa Lau lần lượt do Philippines, Đài Loan, Trung Quốc và Malaysia xây dựng trái phép.
Trong ảnh là đồ họa thể hiện phạm vi hoạt động của các máy bay có thể triển khai trên những đường băng thuộc quần đảo Trường Sa. Đồ họa: CSIS/AMTI
Đường băng mà Trung Quốc xây trên bãi đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam có độ dài áp đảo so với 4 đường băng còn lại và có thể tiếp nhận hầu hết tất cả các loại máy bay, từ oanh tạc cơ đến máy bay vận tải. Đồ họa: CSIS/AMTI
Ba Bình nằm cách đảo Đài Loan khoảng 1.600 km, có diện tích gần 0,5 km2, là đảo lớn nhất trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Đài Loan chiếm giữ trái phép hòn đảo này và thường xuyên điều lực lượng tuần duyên đến đây.
Trên đảo Ba Bình hiện tồn tại một số công trình như bến cảng, kiến trúc phòng thủ và đặc biệt là một đường băng dài 1.195 m vẫn đang được nâng cấp. Theo Trung tâm Nghiên cứu và Chiến lược Quốc tế (CSIS), đường băng trên dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay, có thể tiếp nhận chiến đấu cơ F-16, máy bay vận tải C-130 Hercules và thậm chí cả máy bay tuần tra trên biển P-3 với bán kính hoạt động lần lượt là 1.600 km, 1.944 km và 2.493 km. Ảnh: CSIS/AMTI
Bãi đá Hoa Lau là một rạn san hô vòng thuộc cụm An Bang thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam bị Malaysia chiếm đóng. Đường băng trên bãi đá này dài khoảng 1.368 m, có tới hai sân đỗ máy bay cùng một tháp kiểm soát và nhà chứa phi cơ được bố trí sát cạnh. Trên lý thuyết, đường bằng cho phép Malaysia triển khai tới đây chiến đấu cơ Sukhoi Su-30 với bán kính hoạt động đạt 1.297 km. Các loại máy bay vận tải C-130 Hercules cũng có thể cất và hạ cánh dễ dàng trên đường băng này. Ảnh: CSIS/AMTI
Đảo Thị Tứ rộng khoảng 37 ha. Đây là đảo có diện tích lớn thứ nhì trong số hàng trăm đảo và bãi san hô ở quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam. Một số quốc gia khác có liên quan trong tranh chấp Biển Đông cũng đòi chủ quyền đối với đảo Thị Tứ, gồm Trung Quốc và Philippines.
Đường băng mà Philippines xây dựng trên đảo Thị Tứ dài khoảng 1.000 m và không được lát đá. Nó sở hữu một sân đỗ máy bay có nền đất đã xuống cấp. Philippines vài năm trở lại đây ngừng mọi hoạt động cải tạo trên hòn đảo này.
Nhờ đường băng trên, Manila có thể điều động tới đảo máy bay vận tải C-130 Hercules, chiến đấu cơ hạng nhẹ OV-10 Bronco và máy bay trinh sát BN-2A có khả năng tuần tra trong một khu vực rộng khoảng 6.693 km2 mỗi giờ. Máy bay đủ nhiên liệu hoạt động liên tục trong 8 tiếng. Ảnh: CSIS/AMTI
Bãi đá Chữ Thập nằm ở phía tây quần đảo Trường Sa của Việt Nam, bị Trung Quốc chiếm giữ năm 1988. Hoạt động cải tạo tại đây bắt đầu từ tháng 8/2014. Phần đất rộng dành cho xây dựng hoàn thành vào tháng 1/2015. Bắc Kinh đang xây một đường băng ước tính dài hơn 3.000 m.
Theo các chuyên gia an ninh, đường băng trên đủ dài để phục vụ hầu hết máy bay quân sự của Trung Quốc, giúp tăng cường khả năng tiếp cận của Bắc Kinh đến trung tâm hàng hải của Đông Nam Á.
Ngoài đường băng, trên hòn đảo nhân tạo này còn có cảng biển đủ lớn để đón tàu tiếp tế, tàu chiến đấu cỡ lớn, nhiều nhà máy xi măng, cơ sở hỗ trợ, cầu cảng, súng phòng không, hệ thống chống người nhái, trang thiết bị liên lạc, nhà kính, bãi đáp trực thăng. Ảnh: Airbus DS
Hình ảnh vệ tinh chụp hôm 13/7 cho thấy đường băng trên bãi đá Chữ Thập đã được lát, trong khi một sân đậu máy bay và đường lăn được bổ sung ngay bên cạnh. Ảnh: Digital Globe
Vũ Hoàng (theo CSIS)