"Mùa đông crypto" là thuật ngữ chỉ giai đoạn ảm đạm của thị trường tiền số, khi giá các đồng coin liên tục giảm và khó phục hồi trong thời gian dài. Song song với đó là hàng loạt tin xấu ập đến như trộm cắp, lừa đảo và các lệnh cấm của các nhà quản lý. "Mùa đông" thường diễn ra theo chu kỳ 3-4 năm và đợt gần nhất là vào cuối năm 2017, đầu 2018. Khi đó giá Bitcoin giảm từ 20.000 USD xuống dưới 4.000 USD. Mức này kéo dài hơn một năm khiến hàng loạt dàn máy đào trên khắp thế giới phải đắp chiếu, sụt giá, nhiều nhà đầu tư rơi vào cảnh trắng tay.
Từ khóa này đang trở thành chủ đề nóng trong cộng đồng khai thác tiền số vài ngày qua, sau khi giá Bitcoin xuống mốc 34.000 USD ngày 22/1, giảm hơn 50% so với đỉnh 69.000 USD vào tháng 11/2021.
Nhân viên một trang trại Bitcoin ở Tứ Xuyên thu dọn thiết bị sau khi Trung Quốc cấm khai thác tiền số. Ảnh: Caixin
Forbes dẫn lời các chuyên gia phân tích từ Ngân hàng UBS về ba dấu hiệu cho thấy một "mùa đông" mới có thể đang đến gần. Đầu tiên là chủ trương thắt chặt chính sách tiền tệ của Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Tiếp đến là giới hạn của công nghệ. Blockchain, công nghệ nền tảng của các dự án tiền điện tử, khó mở rộng quy mô. Vì tính phi tập trung, blockchain cần tất cả thành viên của mạng lưới phải có khả năng giám sát và xác minh các giao dịch. Matthew Rosenfeld, nhà sáng lập ứng dụng Signal, đánh giá blockchain vẫn còn rườm rà, thiếu tập trung. Trong khi đó, người tham gia mạng Ethereum liên tục bị tắc nghẽn mạng lưới và chịu phí giao dịch cao.
Cuối cùng là hàng loạt thông tin tiêu cực từ các cơ quan quản lý khắp thế giới. Tuần này, Nga đề xuất cấm hoàn toàn hoạt động khai thác, trao đổi tiền điện tử. Quốc gia có chính sách cởi với tiền số như Singapore cũng ra thông báo siết các hoạt động pháp lý liên quan.
Tuy nhiên, không phải ai cũng tin "mùa đông crypto" sắp đến, Dan Morehead, Giám đốc điều hành công ty đầu tư Pantera, nói trên Insider rằng blockchain nói chung và tiền số nói riêng vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ vì cộng đồng người dùng hiện lớn hơn bốn năm trước nhiều. Blockchain cũng được ứng dụng mở rộng hơn ngoài tiền số như Gamefi (game kết hợp tài chính) hay Defi (tài chính phi tập trung) nên công nghệ này khó "đóng băng".
Bà Lynn Hoàng, đại diện Binance khu vực Đông Nam Á, cho biết chu kỳ thị trường tiền mã hoá với vòng xoay 3-4 năm một lần là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, theo bà, mùa đông có thể xảy ra, nhưng sẽ rất khác và không kéo dài lâu như năm 2018. "Nếu mùa đông đến, nó sẽ là một đợt thanh lọc theo hướng tích cực. Những dự án không bền vững, kém chất lượng sẽ bị đào thải. Việc này tốt cho cả cộng đồng lẫn thị trường", bà nhận định.
Đồng quan điểm, ông Trần Dinh, quản trị viên diễn đàn Phổ cập Blockchain, tin rằng thị trường sẽ trải qua giai đoạn điều chỉnh mới. "Hai năm qua, hàng loạt dự án ra đời và tăng trưởng nóng kéo theo tâm lý FOMO (sợ bị bỏ lỡ) trong cộng đồng. Nhiều dự án lừa đảo xuất hiện, khiến không ít người mất tiền. Vì vậy, đây là đợt điều chỉnh cần thiết chứ không hẳn là mùa đông tiền điện tử", ông nói.
Trong khi đó, trong cộng đồng khai thác tại Việt Nam, không ít thợ đào nhỏ lẻ lo sợ "mùa đông" ập đến khiến các dàn máy phải "phủ chiếu" như năm 2018. Còn những "chủ trại" lớn đánh giá đợt điều chỉnh này của thị trường sẽ thanh lọc các "tay chơi" nhỏ, giúp thị trường máy đào ổn định, không còn tình trạng đầu cơ card đồ họa. "Đây là tín hiệu tốt cho cả giới khai thác lẫn cộng đồng công nghệ - những người vô tình trở thành nạn nhân của cơn khát card đồ họa. Nhiều chủ trại lớn vẫn rất lạc quan", Ngọc Văn, quản trị viên một hội nhóm lớn chuyên về khai thác tiền điện tử, nói.
Những người quan sát thị trường lâu năm tin nếu "mùa đông" đến, cộng đồng sẽ không bị ảnh hưởng lớn như năm 2018. Hiện các nhà đầu tư tiền mã hoá không chỉ là cá nhân đơn lẻ mà là những tập đoàn tài chính, công ty và quỹ đầu tư lớn.
Khương Nha