Ngày 29/12, một nữ nhân viên tên Zhang, sinh năm 1998, làm việc tại công ty thương mại điện tử Pinduoduo ở Urumqi, Tân Cương, qua đời ở tuổi 22. Zhang làm việc liên tục nhiều giờ liền vào ban đêm và chết trên đường về nhà cùng đồng nghiệp lúc 1h30.
Những bài viết về Zhang thu hút hàng trăm triệu lượt xem trên Weibo và nhiều cuộc tranh cãi trái chiều. Zhang được xem là đại diện cho thế hệ trẻ, những người đang sống trong văn hóa làm việc 996 - thuật ngữ mô tả lịch làm việc đặc biệt, từ 9h sáng đến 9h tối 6 ngày mỗi tuần.
Văn hóa làm việc 996 phổ biến trong các công ty công nghệ Trung Quốc, nhiều nơi cho rằng tăng ca là công việc bình thường nếu người trẻ muốn thăng tiến và kiếm thêm thu nhập. Ảnh: Reuters.
Hai tuần sau cái chết của Zhang, văn hóa làm việc 996 vẫn là chủ đề gây tranh cãi và được quan tâm trên các mạng xã hội lớn nhất của Trung Quốc.
Nhiều người đặt câu hỏi trên tài khoản của Pinduoduo: "Công ty có trách nhiệm nào trước cái chết của Zhang không?". Tài khoản Pinduoduo trả lời: "Tôi nghĩ đây là vấn đề xã hội. Chúng tôi sống trong thời đại mà mọi người đang cố gắng đạt được một cuộc sống vật chất tốt hơn. Mỗi người đều phải tự kiểm tra xem mình muốn cố gắng bao nhiêu".
Phản hồi trên lập tức nhận làn sóng chỉ trích mạnh từ cộng đồng mạng Trung Quốc, cho rằng đó là hành động bóc lột sức lao động. Nội dung phản hồi sau đó bị xóa. Ngày 5/1, Pinduoduo tuyên bố bài viết trên từ một công ty thứ ba chuyên quản lý tài khoản Pinduoduo và người viết quên chuyển sang cá nhân tài khoản của mình.
Tuy nhiên, cũng không ít người cho rằng cuộc sống của thế hệ 9x, 10x khó khăn hơn rất nhiều so với thế hệ 7x, 8x. "Chúng tôi không có nhiều lựa chọn. Không như thế hệ bố mẹ, thị trường mở rộng, 'miếng bánh' đủ cho tất cả. Thị trường như mảnh đất màu mỡ, mọi người chỉ cần cày bừa là có ăn." Nhưng đến thế hệ thống của tôi, mọi thứ đều không dễ dàng. Nếu không cố gắng, chúng tôi chẳng có gì khi bước vào tuổi 30, 40 ", tài khoản Xiaozhi bình luận.
Phản hồi của XiaoZhi thu hút hàng nghìn bình luận khác. Có những người đồng ý, nhưng cũng có những người phản đối. "Đồng ý là thế hệ chúng ta phải nỗ lực rất nhiều nếu muốn kiếm tiền và có chỗ đứng trong xã hội. Nhưng cũng không thể ủng hộ các công ty sử dụng văn bản 996 như một mặc định. Cuối cùng, tiền bạc cũng không được thay đổi mạng sống", Wang Yuedi viết. Đáp lại, tài khoản Taibai cho rằng: "Không ai ép bạn phải làm thế. Bạn có quyền lựa chọn, tìm một công ty khác có công việc nhẹ nhàng hơn. Mọi thứ đều có giá của nó".
Cái chết của Zhang không chỉ tạo ra làn sóng tranh cãi về văn hóa làm việc "bán mạng" của người trẻ Trung Quốc. Các chủ đề về làm sao để bảo vệ sức khỏe khi làm việc liên tục trên Internet, tiêu chuẩn về môi trường 996 thế nào là đủ... đang là chủ đề nóng, thu hút hàng trăm nghìn lượt quan tâm và tiếp tục nhận về nhiều ý kiến từ người dùng mạng Trung Quốc.
Khương Nha