Ether (ETH), loại tiền ảo lớn thứ hai thế giới, đang giành sự chú ý của người chơi khỏi Bitcoin. Đồng tiền này vừa lập kỷ lục khi vượt mức 4.000 USD đổi một ETH hôm 10/5, đánh giá mức tăng giá trị hơn 450% từ đầu năm 2021.
Con số này không gây sốc như mức tăng 11.000% của Dogecoin, nhưng giới phân tích cho rằng ETH có thể trở thành nền tảng quan trọng với nhiều lĩnh vực trong tương lai, thay vì chỉ là một trò đùa như đồng tiền ảo lấy biểu tượng chó shiba.
Ether là đồng tiền xây dựng trên Ethereum, nền tảng blockchain mã nguồn mở được thành lập năm 2013 bởi lập trình viên Vitalik Buterin và nhiều doanh nhân trong lĩnh vực tiền ảo. Nhiều người trong số này từng tham gia nền tảng Bitcoin trước đó.
Đồng tiền mô phỏng cho Ethereum. Ảnh: Reuters.
Buterin cho rằng Bitcoin bị giới hạn quá nhiều về tính năng. Anh so sánh nó với máy tính số bỏ túi có khả năng "làm tốt một nhiệm vụ duy nhất", trong khi Ethereum được ví là smartphone với hàng loạt ứng dụng khác biệt cho người dùng.
Đây được coi là lợi thế chính của Ethereum. Nó được xây dựng trên công nghệ blockchain, về cơ bản là mạng lưới máy tính chuyên ghi lại các giao dịch tiền ảo. Tuy nhiên, khác với Bitcoin, các nhà phát triển có thể xây dựng ứng dụng trên nền tảng Ethereum.
"Ethereum là blockchain được tích hợp ngôn ngữ lập trình, cũng là cách hợp lý nhất để xây dựng một nền tảng có thể dùng trong nhiều ứng dụng khác nhau", Buterin nói.
Mạng lưới Ethereum sử dụng hợp đồng thông minh (SC), chương trình máy tính được viết bởi một ngôn ngữ lập trình để thực hiện những chỉ lệnh có sẵn và vận hành trên blockchain. Chúng đứng sau những ứng dụng phân tán (dapps), tương tự ứng dụng chạy trên Android hoặc iOS, điểm khác biệt là chúng không thuộc quyền quản lý của công ty hay chính quyền đơn lẻ.
Hoạt động trên mạng lưới Ethereum gần đây tăng mạnh nhờ sự phổ biển của NFT (Non-fungible token), chuỗi mã đại diện cho các vật phẩm và sử dụng công nghệ blockchain. Nhiều loại NFT hiện nay chạy trên Ethereum.
Để so sánh, Bitcoin là mạng lưới thanh toán dùng để giao dịch giữa hai người ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Hiện nay Bitcoin chủ yếu được dùng như tài sản đầu tư. Trong khi đó, Ethereum đặt mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng ảo hoàn toàn độc lập, không phụ thuộc vào bất kỳ chính quyền nào.
Một trong những xu thế lớn trong Ethereum hiện nay là tài chính phi tập trung, mô tả những sản phẩm tài chính truyền thống như vay nợ và thế chấp dùng công nghệ blockchain. Trong trường hợp này, blockchain thay thế trung gian như ngân hàng và lưu lại mọi diễn biến trong mạng lưới.
Sở hữu nhiều ưu điểm, nhưng Ethereum cũng không hoàn hảo. Hồi năm 2017, sự phổ biến của trò chơi CrytoKitties khiến mạng lướ Ethereum bị nghẽn nặng, làm chậm quá trình giao dịch và khiến nhà phát triển game tăng phí dịch vụ.
Khả năng mở rộng là một trong những vấn đề lớn nhất với Ethereum hiện nay. Nó đang vận hành theo phương thức bằng chứng công việc (PoW), tương đồng với Bitcoin. Điều này cho phép các thợ đào tiền ảo sử dụng máy tính để giải những bài toán phức tạp nhằm xác thực giao dịch, đồng thời gây ra hàng loạt chỉ trích khi nhiều người cho rằng mạng lưới tiền ảo dùng PoW đang tiêu thụ quá nhiều năng lượng.
Ethereum đang chuẩn bị cho đợt nâng cấp đầy tham vọng mang tên Ethereum 2.0, trong đó, mạng lưới sẽ chuyển sang phương thức bằng chứng cổ phần (PoS), trong đó dựa vào những người đã nắm giữ tiền ảo để xử lý những giao dịch mới.
Các nhà đầu tư tiền ảo cho rằng đợt nâng cấp này sẽ giúp mạng lưới Ethereum mở rộng quy mô, xử lý được nhiều giao dịch trong thời gian ngắn hơn, cũng như hỗ trợ các ứng dụng với hàng triệu người dùng. Dù vậy, nó cũng có thể dẫn tới giá trị quy đổi leo thang chóng mặt trong thời gian ngắn, khi ngày càng nhiều đồng ETH được tích trữ để chuẩn bị cho Ethereum 2.0. Về lý thuyết, điều này sẽ giới hạn nguồn cung ETH.
Một số chuyên gia vẫn tỏ ra hoài nghi về tiền ảo như Bitcoin và Ether, đề cập tới bong bóng tiền ảo được thổi phồng năm 2017 khi mỗi đồng Bitcoin chạm ngưỡng 20.000 USD, trước khi lao dốc xuống còn hơn 3.000 USD sau đó một năm. Vấn đề này có thể thay đổi khi những nhà đầu tư chuyên nghiệp chú ý nhiều hơn đến tiền ảo.
Điệp Anh (theo CNBC)