"Tổng thống Serbia với tư cách tổng tư lệnh tối cao đã lệnh cho quân đội báo động sẵn sàng chiến đấu cao. Chúng tôi đang trong trạng thái báo động hành động cao nhất. Quân đội Serbia sẵn sàng tuân lệnh, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền Serbia cũng như công dân", Bộ trưởng Quốc phòng Milos Vucevic ngày 26/12 cho biết.
Bộ trưởng Nội vụ Bratislav Gasic thông báo Tổng thống Aleksandar Vucic cũng yêu cầu toàn bộ đơn vị trực thuộc cơ quan này chuyển sang trạng thái "báo động chiến đấu toàn diện".
Truyền thông Serbia dẫn nguồn thạo tin từ lực lượng gìn giữ tại Kosovo (KFOR) do NATO dẫn dầu, nói rằng Kosovo đã phát lệnh báo động quân đội.
Chính quyền Kosovo bị nghi ngờ đang chuẩn bị tháo dỡ rào chắn tự phát ở bắc Kosovo và Metohija. Khoảng 1.500 quân nhân được cho là đã nhận lệnh sẵn sàng hành quân trong đêm.
Serbia triển khai pháo đến phía nam, gần ranh giới với Kosovo vào ngày 25/12. Ảnh: Bộ Quốc phòng Serbia.
Phần lớn các nước phương Tây công nhận độc lập của Kosovo, song vùng ly khai chưa được trao ghế tại Liên Hợp Quốc, do Nga và Trung Quốc phản đối. Nga cáo buộc phương Tây làm gia tăng căng thẳng giữa Serbia và Kosovo, trong khi Kosovo đổ lỗi cho Nga về tình hình leo thang hiện nay, cho rằng Moskva đang tìm cách đánh lạc hướng chú ý của dư luận khỏi cuộc chiến ở Ukraine.
Căng thẳng tại Kosovo gần đây gia tăng khi chính quyền địa phương dự kiến tổ chức bầu cử tại các đô thị nơi đa số người gốc Serbia sinh sống vào ngày 18/12. Các vụ nổ súng đã xảy ra vào đầu tuần trước, khi cơ quan bầu cử Kosovo thiết lập các điểm bỏ phiếu, khiến một sĩ quan gốc Albania của cảnh sát Kosovo bị thương. Lãnh đạo Kosovo Vjosa Osmani sau đó thông báo hoãn cuộc bỏ phiếu.
Cộng đồng gốc Serbia tổ chức biểu tình rồi chặn cao tốc ở một số khu vực. Các nước phương Tây cảnh báo họ có thể không can thiệp nếu lãnh đạo Kosovo Albin Kurti hành động đơn phương.
Ông Kurti trước đó nhấn mạnh phương án tháo dỡ rào chắn tự phát ở phía bắc có thể dẫn đến thương vong, song vẫn cần tiến hành càng nhanh càng tốt.
Chính phủ Serbia đã nhiều lần khẳng định sẵn sàng bảo vệ người gốc Serbia "bằng mọi cách" nếu Kosovo sử dụng vũ lực.
Lãnh đạo quân đội Serbia hôm 25/12 đã thăm ranh giới với phía bắc Kosovo, kiểm tra mức độ sẵn sàng tác chiến của các đơn vị. Nước này cũng yêu cầu KFOR triển khai 1.000 quân đến vùng căng thẳng để bảo vệ người gốc Serbia.
Kosovo, với diện tích khoảng 10.800 km2, là vùng lãnh thổ ly khai nằm ở phía tây nam Serbia. Kosovo tuyên bố độc lập năm 2008, song Serbia không công nhận và tuyên bố chủ quyền với khu vực này. Kosovo có 1,8 triệu dân, chủ yếu là người gốc Albania.
Khoảng 120.000 người Serbia sống tại miền bắc Kosovo không công nhận chính quyền ở Pristina. Họ trung thành về mặt chính trị với Serbia, nước vẫn cung cấp hỗ trợ tài chính cho nhóm dân tộc này. Phần lớn các nước phương Tây công nhận độc lập của Kosovo, song vùng ly khai chưa được trao ghế tại Liên Hợp Quốc, do Nga và Trung Quốc phản đối.
Vị trí Kosovo và Serbia. Đồ họa: Britannica.
Thanh Danh (Theo TASS, AP)