Bản dịch tiếng Việt cuốn sách vừa đoạt giải B giải Sách quốc gia 2020 do Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức. Peter Townsend dẫn nhập bằng lịch sử phát triển của nhân loại. Loài người trải qua hành trình dài từ cuộc sống "ăn hang ở lỗ" để tiến đến cuộc sống hiện đại. Trên hành trình đó, nhân loại gặt hái vô số thành tựu chính trị, xã hội đến văn hóa nghệ thuật, nhưng đặc biệt nhất là khoa học công nghệ.
Công nghệ là nền móng cho sự tiến hóa của loài người. Từ những vật thô sơ như viên đá lửa, các công cụ bằng kim loại cho đến phương tiện đi lại và năng lượng điện - đều là cột trụ cho sự phát triển của nông nghiệp, sinh học và y dược. Công nghệ mang lại lợi ích hết sức to lớn. Nhờ thế, chúng ta có thực phẩm, đồ dùng xa xỉ, kết nối trên phạm vi toàn cầu, nâng cao tuổi thọ...
Nhưng những tiến bộ công nghệ luôn đi kèm với mặt trái, tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái tự nhiên, cuộc sống con người. Cuốn sách đưa ra các trường hợp cụ thể như việc con người sử dụng than đá, khai thác khoáng sản làm thay đổi điều kiện tự nhiên, gây ra biến đổi khí hậu, thiên tai. Các phát minh liên quan đến giấy, da, thuốc kháng sinh, phim ảnh, mạng xã hội... ngoài những lợi ích to lớn mang đến cho con người cũng ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, sự an toàn, kỹ năng sống và văn hóa của các thành viên trong xã hội.
Cuốn sách gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc con người dựa dẫm vào công nghệ. Để tránh rủi ro, mỗi người cần hiểu bản chất của các thiết bị, từ đó điều chỉnh thói quen, lối sống để tránh lệ thuộc.
Giọng văn của tác giả từ tốn với lập luận khúc chiết. Ông không đưa ra nhận định sáo rỗng mà minh họa bằng nhiều ví dụ cụ thể, sinh động. Peter Townsend khẳng định nhân loại có thể vượt qua nhiều tai ương khi có đủ thông tin, dữ liệu, kiến thức và hiểu biết.
Peter Townsend là Giáo sư danh dự ngành Vật lý tại Đại học Sussex, Anh. Ông tham gia các chương trình nghiên cứu ở nhiều quốc gia, từng giành nhiều giải thưởng khoa học, trong đó một bằng Tiến sĩ danh dự của Đại học tự trị Madrid (Tây Ban Nha).
Hà Thu