"Nhiều khả năng Nga đã triển khai radar cảnh giới mọi độ cao 96L6 thuộc hệ thống phòng không S-400 tại căn cứ Qamishli, phía đông bắc Syria. Điều này cho phép họ giám sát toàn bộ không phận phía bắc Iraq, cũng như phát hiện phi đội 6 tiêm kích tàng hình F-35A Mỹ hoạt động gần không phận Iran rạng sáng 8/1", bài viết đăng trên trang quân sự Sohu của Trung Quốc hôm qua cho hay.
Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin này.
Radar 96L6 (sau) được Nga đặt tại căn cứ Hmeymim, Syria hồi năm 2017. Ảnh: Sputnik.
Thông tin được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm 17/1 cho biết "ít nhất 6 tiêm kích tàng hình F-35 Mỹ xuất hiện gần không phận Iran" vào sáng 8/1. Ông nói thông tin cần được kiểm chứng thêm, nhưng nhấn mạnh sự xuất hiện của phi đội F-35A Mỹ có thể là nguyên nhân khiến phòng không Iran lo lắng, căng thẳng và bắn nhầm máy bay của hãng Hàng không Quốc tế Ukraine làm 176 người thiệt mạng.
Bình luận của Lavrov làm dấy lên tranh cãi về phạm vi giám sát không phận của tổ hợp S-400 được Nga bố trí tại căn cứ Hmeimim, tây bắc Syria. Radar S-400 tại đây chỉ có thể giám sát không phận có bán kính 600 km, bao trùm phần lớn không phận Syria và một phần vùng trời Iraq, nhưng không thể theo dõi được khu vực biên giới Iran - Iraq.
"Cách giải thích hợp lý nhất là không quân Nga đã đưa radar 96L6E từ căn cứ Hmeimim tới căn cứ Qamishli, vốn chỉ cách biên giới Iraq khoảng 100 km", Sohu bình luận.
Trang Avia.Pro của Nga cũng cho rằng nếu phòng không Nga phát hiện 6 tiêm kích tàng hình F-35 Mỹ áp sát không phận Iran sáng 8/1, họ phải bố trí radar của tổ hợp S-400 tại khu vực đông bắc Syria.
Bộ Quốc phòng Mỹ đến nay chưa bình luận về tuyên bố của Ngoại trưởng Nga Lavrov.
96L6 là radar nhìn vòng mọi độ cao được phát triển nhằm thay thế bộ đôi radar bắt thấp 76N6 và nhìn vòng 36D6 trong tổ hợp S-300. Mỗi đài 96L6 có khả năng phát hiện mục tiêu ở khoảng cách tối đa 300 km, bám bắt tới 100 mục tiêu cùng lúc.
Radar 96L6 thường được triển khai trong hệ thống S-400 để đối phó mục tiêu như tiêm kích bay thấp và tên lửa hành trình, nhưng cũng có thể vận hành độc lập để tăng khả năng cảnh giới và quản lý không phận.
Quân đội Nga hồi tháng 11/2019 tiếp quản hàng loạt căn cứ ở miền bắc Syria, trong đó có sân bay Qamishli, bị Mỹ bỏ lại sau khi Thổ Nhĩ Kỳ mở chiến dịch quân sự nhằm vào dân quân người Kurd. Moskva khi dó chỉ triển khai trực thăng vũ trang và hệ thống pháo - tên lửa phòng không tầm ngắn Pantsir để bảo vệ địa điểm này.
Vị trí căn cứ Qamishli ở miền bắc Syria. Đồ họa: Alaraby.
Vũ Anh (Theo Sohu)