Bộ Công Thương đang lấy ý kiến 2 phương án sửa đổi biểu giá bán lẻ điện. Phương án 1 là vẫn tính theo bậc thang nhưng giảm một bậc so với biểu giá 6 bậc hiện hành. Phương án 2 gồm 5 bậc thang và một giá điện, nhưng chia theo 2 kịch bản 2A và 2B, trong đó phương án một giá điện được tính bằng145-155% giá bán lẻ điện bình quân, tương đương 2.703 - 2.890 đồng một kWh.
Ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực tại cuộc họp chiều 18/8. Ảnh: Anh Minh.
Sau hơn một tuần lấy ý kiến, tại cuộc họp chiều 18/8, ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực đề xuất rút phương án 2A và 2B, trong đó có phương án một giá điện.
Lý do theo ông Tuấn, một giá điện có thêm lựa chọn cho khách hàng, đơn giản trong tính toán song không khuyến khích dùng điện tiết kiệm, trong khi đây là chủ trương lớn của Chính phủ.
Ông Hoàng Tiến Dũng – Cục trưởng Cục Điện lực & Năng lượng tái tạo cũng đồng tình rút phương án một giá điện. Theo ông tính toán, chỉ khoảng 2% số hộ sử dụng điện có thể lựa chọn phương án này do "phải dùng nhiều điện mới có lợi, mà các hộ dùng nhiều thường là hộ có thu nhập cao, sẽ không khuyến khích tiết kiệm điện".
Trước đó phương án một giá điện không nhận được sự đồng thuận từ giới học giả, chuyên gia năng lượng. Nhiều chuyên gia cho rằng chưa rõ căn cứ để Bộ Công Thương đưa ra mức điện một giá theo tỷ lệ 145-155% giá bán lẻ bình quân. Ngoài ra, chỉ những hộ dùng có mức sử dụng điện cao - trên 700 kWh mới được hưởng lợi khi chọn dùng phương án một giá điện.
Công nhân Công ty Điện lực Mê Linh ghi chỉ số công tơ điện tại huyện Mê Linh (Hà Nội). Ảnh: Anh Minh
Tại cuộc họp này, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh nói, Bộ Công Thương chủ động nghiên cứu đưa ra đề xuất phương án điện một giá để cố gắng nhằm đáp ứng mục tiêu công khai, minh bạch, dễ tính toán và đảm bảo sự tin cậy. Tuy nhiên, phương án này sau khi cân nhắc, tính toán và nhận sự góp ý thì "không thực sự phù hợp, không có điều kiện thực hiện khả thi sau này".
Ông phân tích, phương án một giá điện được đưa ra trong đề xuất đang "đánh đồng giữa các đối tượng sử dụng điện, vi phạm nguyên tắc trong xây dựng biểu giá bán lẻ điện là đảm bảo tiết kiệm năng lượng".
Phương án này có thể thực hiện được nhưng cần thêm các công cụ đi kèm, hỗ trợ các đối tượng nghèo trong xã hội thì "cơ chế điện một giá mới có ý nghĩa, nếu không tác động mạnh tới đối tượng yếu thế, hộ nghèo trong xã hội". Vì thế, nếu thực hiện phương án một giá điện theo ông Tuấn Anh sẽ "rất phức tạp".
Với tình hình hiện nay, Bộ trưởng Công Thương nói "không có phương án nào khác tốt hơn giá điện bậc thang, nhưng từng bậc và giá từng bậc ra sao thì cần nghiên cứu đảm bảo hiệu quả, lợi ích Nhà nước – doanh nghiệp- người dân". Ông yêu cầu Cục Điều tiết điện lực kiểm tra, làm rõ xác thực lại các con số tính toán phương án giá điện bậc thang.
Sau khi rút phương án một giá điện, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục tiếp thu ý kiến góp ý phương án giá điện theo 5 bậc thang (phương án 1) để hoàn thiện, trình Thủ tướng xem xét vào quý III.
Việc sửa biểu giá bán lẻ điện, theo ông Nguyễn Anh Tuấn, mục tiêu là sát thực tế mức tiêu dùng của người dân, khắc phục tình trạng biểu giá bán lẻ điện hiện tại không phù hợp khiến tiền điện tăng cao khi chuyển mùa.
Phương án giá điện theo 5 bậc thang được cải tiến từ phương án biểu giá 6 bậc thang hiện hành, đảm bảo nguyên tắc giữ nguyên giá điện bình quân hiện hành là 1.864,44 đồng một kWh. Trong đó, ghép bậc 1 và bậc 2 thành 1 bậc (0-100 kWh) nhưng giá bậc 1 được giữ nguyên như hiện hành ở mức 1.678 đồng một kWh.
Cùng đó, phương án này cũng giữ nguyên giá các khách hàng sử dụng101-200 kWh và ghép các bậc từ 201-300 kWh với 301-400 kWh thành bậc mới; tách bậc thang trên 401 kWh thành 2 bậc mới 401 - 700 kWh và trên 701 kWh.
Anh Minh