Không quân Romania hôm nay tổ chức chuyến bay chia tay tiêm kích MiG-21, đánh dấu thời điểm ngừng sử dụng hoàn toàn dòng chiến đấu cơ sản xuất từ thời Liên Xô. "Đã đến lúc chúng tôi chuyển sang khí tài tốt hơn và phù hợp với phần còn lại của thế giới", Adrian Trifa, phi công quân sự Romania, nói trong buổi lễ.
Bộ Quốc phòng Romania hồi tháng 4/2022 tuyên bố dừng bay toàn bộ tiêm kích MiG-21 do tỷ lệ tai nạn cao, nhưng thông báo khôi phục hoạt động của phi đội này sau đó một tháng để "bảo đảm năng lực phòng thủ".
Tiêm kích MiG-21 Romania bay biểu diễn hồi năm 2011. Ảnh: Reuters
Tướng về hưu Stefan Danila, cựu tư lệnh quân đội Romania và phi công MiG-21, nói rằng quá trình chuyển đổi sang chiến đấu cơ hiện đại "đáng lẽ phải diễn ra từ ít nhất 10 năm trước". Ông khẳng định một số máy bay vẫn còn dự trữ giờ bay và có thể bán cho những quốc gia khác, nhưng thêm rằng "Ukraine không bày tỏ hứng thú với dòng phi cơ này".
Tiêm kích MiG-21 do Liên Xô phát triển từ những năm 1950, với gần 11.500 chiếc được sản xuất. Không quân Romania từng sở hữu hơn 400 chiếc và còn vận hành khoảng 20-25 tiêm kích MiG-21 biến thể LanceR, được hiện đại hóa trong giai đoạn 1995-2002.
MiG-21 LanceR là phiên bản nâng cấp sâu do Israel thực hiện trong giai đoạn 1995-2002, sở hữu hệ thống điện tử hàng không tương đương các tiêm kích thế hệ 4 hiện đại. Nó được trang bị radar xung Doppler đa chế độ, hệ thống tác chiến điện tử và máy tính quản lý nhiệm vụ, có thể sử dụng nhiều vũ khí dẫn đường như bom laser.
Nhiều loại đồng hồ cơ khí trên MiG-21 nguyên bản được thay thế bởi màn hình hiển thị đa chức năng. Phi công LanceR có thể sử dụng kính hiển thị gắn trên mũ bay, cùng hệ thống điều khiển tích hợp trên cần lái và tay ga.
Romania gia nhập NATO năm 2004, có kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng từ 2% lên 2,5% GDP trong năm tới. Nước này đang vận hành 17 tiêm kích F-16, gồm 14 chiếc F-16AM và ba chiếc F-16BM mua lại của Bồ Đào Nha năm 2016, đồng thời đặt mua 32 máy bay F-16 đã qua sử dụng từ Na Uy.
Vũ Anh (Theo AFP)