Ước tính 50% đến 60% nam giới trên 60 tuổi bị rối loạn cương dương do xơ vữa động mạch, theo tiến sĩ Sriram Narayanan, chuyên gia tư vấn cấp cao về phẫu thuật của Trung tâm Tim mạch Harley Street, Bệnh viện Gleneagles, Singapore. Ông cho biết rối loạn cương dương có thể xảy ra khoảng ba năm trước khi người bệnh gặp cơn đau tim đầu tiên.
Vậy trái tim và dương vật liên quan với nhau như thế nào? Theo tiến sĩ Narayanan, máu được bơm vào dương vật, giúp bộ phận này cương lên một thời gian và sau đó lại rút đi. "Nếu có thứ gì đó cản trở lưu thông máu ở dương vật hoặc máu thoát đi quá nhanh, dương vật sẽ khó cứng hoặc cứng không đủ lâu", ông cho biết.
Sự cản trở mà Narayanan nhắc tới là tình trạng xơ vữa động mạch. Ông giải thích: "Tắc nghẽn mạch máu là nguyên nhân hàng đầu gây rối loạn cương, chiếm khoảng 50% các trường hợp".
Ngoài ra, bệnh còn ảnh hưởng đến tất cả động mạch trong cơ thể, không chỉ ở tim. "Ví dụ, mảng xơ vữa tích tụ tại các mạch máu não có thể gây mất trí nhớ, sa sút trí tuệ hoặc đột quỵ. Trong khi đó, các động mạch cấp máu tới thận nếu bị tắc sẽ gây bệnh thận mạn tính", ông cho hay.
Tại sao dương vật lại bị ảnh hưởng trước? Theo Narayanan, sự rối loạn chức năng nội mô - giai đoạn đầu của xơ vữa động mạch – thường xảy ra đầu tiên ở các động mạch của dương vật, có đường kính nhỏ từ 1mm đến 2mm, trong khi động mạch vành có đường kính từ 3mm đến 4mm.
Rối loạn chức năng nội mô xảy ra khi lớp màng bên trong của mạch máu hoạt động không bình thường, ức chế mạch máu giãn nở đúng cách và cản trở máu lưu thông đến dương vật. Bác sĩ Rohit Khurana, Trung tâm Tim mạch Harley Street, cho biết: "Rối loạn chức năng nội mô và xơ vữa động mạch nhỏ có thể gây ra các triệu chứng rối loạn cương dương, trước khi cản trở lưu thông máu trong các động mạch lớn".
Các hormone cũng đóng một vai trò nhất định. Ronny Tan, bác sĩ tiết niệu từ Bệnh viện Mount Elizabeth và Bệnh viện Parkway East, cho biết: "Sự gia tăng nồng độ testosterone vào buổi sáng là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng "chào cờ buổi sáng". Dương vật không cương lên trong thời điểm này, cùng với tình trạng giảm ham muốn tình dục là những dấu hiệu của sự thiếu hụt testosterone.
Nhìn chung, các vấn đề về mạch máu là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến rối loạn cương dương. Sau đó là thần kinh, nội tiết tố, ảnh hưởng của thuốc (chẳng hạn như thuốc mọc tóc, thuốc chống trầm cảm, thuốc giãn cơ, thuốc kháng histamine và thuốc giảm đau opioid) và các vấn đề tâm lý như căng thẳng, lo lắng, trầm cảm và rối loạn tâm thần. Các bệnh như Parkinson, bệnh đa xơ cứng và bệnh dương vật cong cũng khiến đời sống tình dục không được thỏa mãn.
Bác sĩ Khurana cảnh báo chứng rối loạn cương dương xảy ra ở độ tuổi 40 có thể là dấu hiệu cho thấy mạch máu bị lão hóa sớm. Ông khuyến cáo bệnh nhân nên kiểm tra sớm do tình trạng này báo hiệu nguy cơ mắc bệnh tim và đặc biệt là bệnh tiểu đường. Tiến sĩ Narayanan cho rằng nam giới nên đi khám ngay nếu gặp các triệu chứng của bệnh tim như khó thở, đau ngực hoặc tim đập nhanh.
Để phòng tránh và khắc phục chứng rối loạn cương dương, giải pháp chung là tập thể dục, ăn uống lành mạnh, giảm cân và ngừng hút thuốc. Đối với những người phải dùng thuốc chống tăng huyết áp hay cholesterol, thay đổi nếp sinh hoạt là rất cần thiết để thuốc phát huy tác dụng, theo Khurana.
Bác sĩ Narayanan cảnh báo mặc dù các loại thuốc điều trị rối loạn cương dương an toàn với người khỏe mạnh, song người mắc bệnh tim nên cẩn thận. Thuốc này làm động mạch giãn rộng, có thể gây tụt huyết áp tạm thời.
Nếu người bệnh sử dụng nhóm thuốc có tên nitrat để mở các động mạch bị tắc nghẽn và kiểm soát cơn đau thắt ở ngực, huyết áp có thể giảm xuống mức nguy hiểm. "Vì lý do đó, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chống chỉ định thuốc điều trị rối loạn cương cho người từng điều trị bệnh tim, đột quỵ hoặc rối loạn nhịp tim trong vòng 6 tháng trở lại", ông Narayanan cho hay.
Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, các bác sĩ có thể đặt stent tại động mạch ở dương vật để ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn.
Mai Dung (Theo CNA Lifestyle)