Bảo tàng Quốc gia Không quân Mỹ cuối tuần trước nhận được điện thoại của một người dân ở thành phố Bellevue tại bang Washington, đề nghị trao tặng một quả rocket làm hiện vật trưng bày. Bảo tàng sau đó gọi cho cảnh sát địa phương và yêu cầu họ kiểm tra quả rocket.
Cảnh sát Bellevue đã cử đội phá bom đến garage nhà người này và phát hiện đó là Douglas AIR-2 Genie, loại rocket không đối không có khả năng mang đầu đạn hạt nhân 1,5 kiloton được Mỹ phát triển từ thời Chiến tranh Lạnh.
Tuy nhiên, quả rocket không được gắn đầu đạn hay mang nhiên liệu, nên không gây nguy hiểm cho cộng đồng. "Nó giờ không khác gì một bình chứa nhiên liệu rỗng cả", Seth Tyler, phát ngôn viên sở cảnh sát Bellevue, cho hay.
Hình ảnh do cảnh sát Bellevue cho thấy quả rocket được phát hiện trong tình trạng rỉ sét, song vẫn có thể đọc được ký hiệu ở trên thân. Người quyên tặng rocket cho hay quả đạn thuộc về một người hàng xóm đã qua đời, thêm rằng nó được người này mua trong một phiên đấu giá.
"Bởi vì quả rocket không còn hoạt động và quân đội không yêu cầu phải trả lại, chúng tôi quyết định để nó lại garae nhà dân để tiến hành phục hồi trước khi mang tới trưng bày ở viện bảo tàng", sở cảnh sát Bellevue thông báo.
AIR-2 Genie được tập đoàn máy bay Douglas phát triển từ năm 1954 và ra mắt ba năm sau đó, là loại vũ khí không đối không mang đầu đạn hạt nhân đầu tiên trên thế giới.
Thời kỳ này, Liên Xô vừa phát triển thành công oanh tạc cơ Tu-4 có thể mang bom hạt nhân vươn tới lục địa Mỹ. Không quân Mỹ lúc đó chỉ sở hữu các chiến đấu cơ từ thời Thế chiến II trang bị pháo và súng máy, rất khó bắn hạ oanh tạc cơ đối phương. Việc phóng loạt rocket không dẫn đường vào máy bay Liên Xô cũng không khả thi, trong khi tên lửa dẫn đường đối không mới ở giai đoạn sơ khai.
Rocket AIR-2 Genie được chế tạo với niềm tin rằng vụ nổ hạt nhân trên bầu trời sẽ tạo ra bán kính sát thương lớn, phá hủy oanh tạc cơ đối phương mà không cần đến độ chính xác quá lớn.
Rocket được trang bị động cơ nhiên liệu rắn, có thể đạt vận tốc tối đa Mach 3,3 (hơn 4.000 km/h), tầm bắn gần 10 km. AIR-2 Genie được trang bị cho quân đội Mỹ và Canada trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh và được coi là loại rocket đánh chặn mạnh mẽ nhất mà không quân Mỹ từng sở hữu.
Dòng rocket này chỉ được khai hỏa thử nghiệm một lần trên biển vào năm 1957 và bị ngừng sản xuất từ năm 1962. Đã có tổng cộng 1.000 rocket AIR-2 Genie được chế tạo. Không quân Mỹ loại biên những quả rocket AIR-2 Genie cuối cùng vào năm 1985.
Phạm Giang (Theo Business Insider, Seattle Times)