Biết được quy hoạch khu trung tâm Đà Lạt, người dân Đà Lạt và những người yêu Đà Lạt thật bất ngờ, rạp hát Hòa Bình sẽ dỡ bỏ để xây dựng trung tâm thương mại Hòa Bình và một quảng trường hoành tráng. Đà Lạt rồi sẽ Hàn Quốc hóa, Singapore hóa? Nhiều ý kiến – ít đồng tình, phần đa là phản đối, còn chính quyền thì quyết tâm đổi mới.
Bản tin "Trường Cao Đẳng Sư phạm Đà Lạt ngưng đón khách tham quan" được đăng tải trên nhiều tờ báo, thêm một lần nữa, hoài niệm Đà Lạt của quá khứ, trăn trở với Đà Lạt của hiện tại, quan ngại với mô hình phát triển Đà Lạt trong tương lai.
Rừng thông thu hẹp dần để dành chỗ cho những khối bê tông sừng sững; các di tích – biểu trưng của Đà Lạt nay hoang phế, xuống cấp. Thách thức bởi dấu thời gian là một lẽ, nhưng dường như tác động chủ quan – nhìn từ góc độ quản lý, có đứt gãy!?
Giải bài toán phát triển Đà Lạt mà không làm mất đi cốt cách Đà Lạt, điều làm Đà Lạt khác biệt, duy chỉ Đà Lạt, đã có cách nghĩ đúng? Đà Lạt phát triển theo định hướng của đô thị hiện đại, có là cách làm đúng? "Vui hóa" Đà Lạt, một khái niệm gần gũi, nhưng gán cho Đà Lạt tương lai, cần thận trọng.
>> Xây nhà cao tầng trên đỉnh đồi Đà Lạt - sương mù nhường chỗ bê tông
Nhiều năm qua, du lịch – thế mạnh vốn có của Đà Lạt, chỉ xoay quanh số khách đến trốn nóng và tìm về Đà Lạt xưa; có những thời điểm, du lịch Đà Lạt nóng lên chuyện kẹt xe. Đông người đến cùng thời điểm, chuyện kẹt xe là bình thường, nhưng, cái không bình thường ở đây là chuyện xảy ra ở Đà Lạt, là bài toán quản lý để Đà Lạt phát triển, bước đi chưa thuyết phục được số đông. Đành rằng ý kiến số đông không phải lúc nào cũng cho đáp án đúng, nhưng, số đông ở đây là những người đã, đang sống với Đà Lạt, hiểu Đà Lạt, yêu Đà Lạt.
Tiếc nuối về một đường tàu độc đáo lên Đà Lạt bị gỡ bỏ, nay để khôi phục lại, mất mấy nghìn tỷ đồng. Ai biết chuyện, cũng thốt lên, giá mà... Điều đó liệu có lập lại khi dỡ bỏ Rạp hát Hòa Bình, di dời Dinh tỉnh trưởng?
Cảnh vật cùng con người Đà Lạt thơ mộng, hoang vu, rỗi rãi; sự lắng đọng của thiên nhiên và chầm chậm của con người, làm say lòng du khách. Nếu biết khai thác, Đà Lạt sẽ có nguồn lực dồi dào về vật chất, sâu lắng về tâm hồn, kết nối nhân văn.
Đất trời Đà Lạt, kiến trúc Đà Lạt, cư dân Đà Lạt, công tác quy hoạch dường như đang quay theo trục hành chính, liệu có đánh mất Đà Lạt? Có vẻ như, mục tiêu thời Đà Lạt hình thành, có ý kiến chủ quan cho rằng không còn phù hợp?
Người yêu Đà Lạt lo mười, có lẽ chính quyền tại đây lo liệu hơn trăm lần. Đổi mới tư duy để không làm chậm sự phát triển Đà Lạt, đúng là như thế, nhưng tầm nhìn, các giá trị của Đà Lạt ra sao, đó là vấn đề cần bàn, cần nghiên cứu.
Hướng phát triển Đà Lạt không thể như Hà Nội, Huế, TP HCM.
Gần đây, du khách các nước (trong đó có Việt Nam), họ tìm đến Myanmar để được đắm mình với cố đô Yangon, được chầm chậm trong vẻ hoang sơ và hàng trăm ngôi đền cổ kính tại thành phố Bagan. Trong sự trầm trồ, xen lẫn suy nghĩ may mà Myanmar chậm lại mới giữ được như thế. Chính quyền Myanmar đang tận dụng thuận lợi, cơ hội đó để kiến thiết đất nước.
>> 'Cái gì cũng có ở Đà Lạt, chỉ không còn rạp Hòa Bình'
Thành phố cổ Lệ Giang (Trung Quốc), được ví như một Venice của phương Đông, ở đây có sự hòa quyện giữa con người, phong cảnh tự nhiên, những ngôi nhà, góc phố cổ kính. Giữ nét độc đáo ấy, Lệ Giang được UNESCO công nhận Di sản thế giới, thu hút khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đổ về, họ muốn tìm lại Trung Quốc cách đây mấy trăm năm qua thành phố Lệ Giang.
Mọi sự so sánh đều khập khiễng, nhưng hãy tưởng tượng, Đà Lạt hừng hực với bao tòa nhà cao tít, khu trung tâm thương mại hoành tráng; những kiến trúc hiện đại xóa sổ chứng nhân của Đà Lạt, du khách còn tìm về Đà Lạt không?
Đà Lạt xưa không buồn, Đà Lạt của mưa rừng, trời mù sương, những biệt thự trong rừng thông với lối kiến trúc độc đáo; Đà Lạt của bốn mùa hoa, những xe ngựa lẻng kẻng trên con dốc (phố núi), Đà Lạt không đèn đỏ, cả thành phố là một máy điều hòa không khí. Còn Đà Lạt nay, thế nào, hãy nghĩ về...
Quyết tâm của chính quyền Lâm Đồng, tạo đột phá nhằm phát triển Đà Lạt là rất đáng trân trọng. Với những gì đã, đang xảy ra, cần lắm sự lắng lòng để suy ngẫm, để Đà Lạt – một thành phố đong đầy cảm xúc "một cõi đi về". Đà Lạt phát triển như thế, tại sao không?
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
