- Quang Liêm ấn tượng nhất với màn trình diễn của kỳ thủ nào, sau năm ván Candidates?
- Tôi nghĩ Nepomniachtchi đang đạt phong độ cao nhất. Anh ấy chuẩn bị khai cuộc rất tốt, thi đấu quyết tâm cao, và cũng may mắn một chút ở ván 2. Nepomniachtchi hơn tôi một tuổi, nên tôi từng nhiều lần thi đấu cùng anh ấy từ nhỏ. Lối chơi của Nepomniachtchi rất mãnh liệt và thực dụng, sẵn sàng mạo hiểm để tấn công và gây áp lực tối đa lên đối thủ, cả về thế trận lẫn thời gian.
- Theo anh, ván đấu nào thú vị nhất từ đầu giải?
- Ván đấu giữa Đinh Lập Nhân và Fabiano Caruana ở vòng 3 hấp dẫn nhất. Caruana hiểu biết rất sâu về khai cuộc. Đinh bị bất ngờ bước đầu, nhưng vẫn chọn được những nước đi tối ưu để đáp trả. Diễn biến ván cờ rất phức tạp, nếu phân tích thoáng qua bằng máy tính cũng chưa hẳn chính xác. Caruana không mắc sai sót rõ ràng nào, nhưng thế cờ cứ yếu dần và thua xứng đáng.
- Anh đoán kỳ thủ nào sẽ vô địch Candidates?
- Candidates là một giải đấu dài và rất khó dự đoán ai sẽ vô địch, dù đã qua năm vòng đấu. Tám kỳ thủ đều có trình độ rất cao, và có thể đánh bại bất kỳ đối thủ nào trong một ngày thi đấu thuận lợi. Như tôi vừa nói, Nepomniachtchi có lẽ đang có cơ hội lớn nhất. Tuy vậy, tôi nghĩ không thể bỏ qua Caruana và Đinh, dù hai người này khởi đầu không tốt. Caruana và Đinh đều giàu tham vọng, sở hữu đội ngũ trợ tá (second) mạnh, và nhiều kinh nghiệm.
Lịch sử giải Candidates từ đợt đánh vòng tròn 2013 đến nay, không tính Anand năm 2014, người thắng cuộc các năm còn lại đều có ván thua. Riêng Carlsen thua đến hai ván năm 2013. Vachier-Lagrave cũng là ẩn số thú vị. Anh ta có lực cờ rất mạnh, nhưng chỉ được thay thế giờ chót. Có thể anh ta chuẩn bị chuyên môn không tốt bằng các kỳ thủ khác. Tóm lại, tôi nghĩ chức vô địch là cuộc chạy đua gay cấn và hấp dẫn giữa Nepomniachtchi, Caruana, Đinh và Vachier-Lagrave.
- Anh đánh giá thế nào về đà thăng tiến gần đây của Vương Hạo?
- Vương thi đấu rất thành công ở các giải mở năm 2019, qua đó giành suất dự Candidates và tiến sát top 10 thế giới. Điều đó cho thấy các kỳ thủ Elo trên 2700 vẫn có cơ hội bứt phá mạnh, nếu tìm được đấu pháp hợp lý.
Để vào top 10, quan trọng là biết thắng các kỳ thủ Elo thấp hơn nhiều trong các giải mở. Nhưng việc ổn định vị trí trong top 10 hoặc lên cao hơn nữa sẽ khó khăn hơn rất nhiều so với việc từ top 30 vào top 10. Theo tôi, kỳ thủ vào được top 10 sẽ thường xuyên được mời tham dự các giải đỉnh cao, thi đấu với những kỳ thủ top 10 khác. Đây là cơ hội và thách thức lớn, vì trình độ những kỳ thủ top 10 không chênh lệch nhiều. Điểm yếu của Vương khi ấy có thể bộc lộ, khi phong độ không ổn định, và không có đội ngũ trợ tá hỗ trợ thường xuyên.
Trường hợp tương tự từng xảy ra với một kỳ thủ Trung Quốc hàng đầu khác là Dư Ương Y (Yu Yangyi). Tháng 3/2019, Dư xếp thứ 11 thế giới với Elo 2764 và được dự nhiều giải siêu hạng. Tháng 3/2020, Dư rơi xuống thứ 33 thế giới với Elo 2709. Nếu Vương khắc phục được những điểm trên, nhanh chóng thích nghi đấu pháp mới, anh ấy có thể giữ được vị trí top 10 thế giới.
- Trợ tá đóng vai trò như nào với các kỳ thủ, theo anh?
- Trợ tá là nhân tố không thể thiếu cho các kỳ thủ hàng đầu. Với những giải lớn như Candidates hay Trận tranh ngôi Vua cờ, những kỳ thủ tham dự thường mang đội ngũ nhiều trợ tá nữa. Trợ tá hỗ trợ về chuyên môn, nhiều khi thức xuyên đêm phân tích những thế biến khai cuộc trong khi các kỳ thủ chính nghỉ ngơi.
Việc chọn trợ tá rất quan trọng và dựa vào nhiều yếu tố: sự tin tưởng, sự cẩn trọng trong việc phân tích, sự phù hợp trong phong cách thi đấu và làm việc. Vì vậy, trợ tá của những kỳ thủ hàng đầu thường gắn bó với họ trong một thời gian dài. Có thể kể ra như Peter Heine Nielsen làm việc cho Magnus Carlsen, Rustam Kasimdzhanov làm việc cho Caruana, Etienne Bacrot làm việc cho Vachier-Lagrave, Erwin L'Ami làm việc cho Giri. Những trợ tá này thường xuyên đi cùng các kỳ thủ chính trong mọi giải đấu quan trọng.
- Giữa Covid-19, Quang Liêm tập luyện như thế nào?
- Đại dịch ảnh hưởng lớn đến mọi người, và tôi không là ngoại lệ. Các giải cờ tôi dự định tham dự trong nửa đầu năm nay đều đã bị huỷ hoặc hoãn: Giải cờ vua quốc tế HDBank ở Việt Nam, Grenke Mở rộng ở Đức, giải mời Tepe Sigeman ở Thuỵ Điển.
Hiện nay, tôi hạn chế ra ngoài theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), và thường xuyên theo dõi tin tức liên quan đến dịch bệnh ở Mỹ và Việt Nam. Tôi dành toàn bộ thời gian rảnh để nghiên cứu cờ với máy tính, đấu tập trực tuyến với một số người bạn và rèn thể lực. Hy vọng đại dịch sẽ nhanh chóng được kiểm soát và đẩy lùi, để sinh hoạt của mọi người trở lại bình thường.
Xuân Bình