Thách thức của Trung Quốc đối với trật tự dựa trên quy tắc quốc tế là "cuộc đua marathon", không phải "cuộc chạy nước rút", quyền Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề an ninh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương David Helvey cho biết ngày 10/7.
"Chúng ta phải cùng nhau kiên cường đối mặt thách thức dài hạn này bằng cách tiếp tục duy trì đại diện cho các nguyên tắc cốt lõi như tôn trọng chủ quyền, minh bạch, giải quyết hòa bình tranh chấp, tự do hàng hải và hàng không", Helvey viết trên tờ SCMP.
Helvey phụ trách chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của chính quyền Tổng thống Donald Trump, khái niệm trở thành nền tảng trong chính sách Mỹ tại châu Á. Khái niệm này mở rộng khu vực châu Á - Thái Bình Dương từ Nam Á tới bờ tây nước Mỹ. Bắc Kinh coi đây là nỗ lực tập hợp các cường quốc trong khu vực như Ấn Độ và Nhật Bản nhằm chống lại Trung Quốc đang trỗi dậy trong khu vực.

Quyền Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề an ninh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương David Helvey. Ảnh: Yonhap.
Trạng thái đối địch giữa Mỹ với Trung Quốc tăng cao và mở rộng trong vài năm qua, từ chiến tranh thương mại tới các vấn đề an ninh trên Biển Đông, Đài Loan và gần đây là luật an ninh Hong Kong. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cảnh báo Mỹ đang đẩy hai nước tới một cuộc Chiến tranh Lạnh mới.
Trung Quốc trỗi dậy không có nghĩa "không tránh khỏi xung đột" hay "cuộc cạnh tranh sẽ dẫn tới xung đột" và cộng đồng quốc tế "không thể ngồi yên" khi Trung Quốc "tiếp tục bẻ cong, coi thường hoặc viết lại các quy tắc để áp đặt sự ưu tiên của họ", Helvey nhận định.
"Đó là lý do bây giờ và hơn bao giờ hết, các đối tác cùng chí hướng phải hành động với việc chuẩn bị, kết nối và kiên cường để cùng đảm bảo hòa bình, thịnh vượng trong nhiều thập kỷ tới", Helvey viết.
Quyền trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng luật an ninh Hong Kong là ví dụ mới nhất về hành động "bẻ cong, coi thường hoặc viết lại các quy tắc theo hướng có lợi cho việc theo đuổi kết quả trong nước và địa chính trị" của Trung Quốc.
Mỹ nên "tập trung ngăn chặn các hành động gây hấn" bằng cách duy trì lược lượng sẵn sàng và có khả năng, phát triển các ý tưởng hoạt động mới và đầu tư nhiều hơn để củng cố các lợi thế công nghệ, gồm hàng không vũ trụ và không gian mạng.
"Chúng ta cần kiên cường bảo vệ cơ sở hạ tầng và mạng lưới liên lạc, nền kinh tế và các tổ chức chính trị xã hội trước ảnh hưởng xấu của Trung Quốc, nhằm đảm bảo lợi ích và an ninh chung", Helvey viết.
Theo Helvey, Mỹ cần tìm kiếm cơ hội đưa các đối tác mới vào nỗ lực của mình, kêu gọi đồng minh và đối tác hiện có tăng cường năng lực quốc phòng và "đóng góp cho nỗ lực bảo vệ lợi ích chung". Tăng cường khả năng tương tác, đào tạo chung, diễn tập chung và lập kế hoạch song phương để "phối hợp hành động hiệu quả và trôi chảy".
Quyền trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đưa ra bình luận trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc Trung Quốc trỗi dậy, gây áp lực cho các quốc gia, vùng lãnh thổ xung quanh. Trung Quốc nhiều lần điều máy bay quân sự áp sát đảo Đài Loan, đụng độ với Ấn Độ tại khu vực biên giới, tổ chức tập trận trái phép ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, cho tàu tuần tra áp sát nhóm đảo tranh chấp với Nhật Bản.
Nguyễn Tiến (Theo SCMP)