Lễ trao giải Quả Cầu Vàng 2018 vừa diễn ra ở Los Angeles, tối 7/1 (giờ địa phương). Bao trùm thảm đỏ và sân khấu năm nay là phong trào chống lại scandal xâm hại tình dục, đấu tranh đòi nữ quyền như Me Too (Tôi cũng vậy) hay Time's Up (Đã đến lúc). Trang Variety nhận định: "Giải Quả Cầu Vàng phản ánh cơn thịnh nộ và sức mạnh của nữ giới".
Hưởng ứng lời kêu gọi của phong trào Time's Up, hầu hết minh tinh và tài tử lên thảm đỏ với trang phục đen - dấu hiệu của sự đoàn kết tinh thần, luôn ở bên các nạn nhân bị quấy rối tình dục và bạo lực. Trang phục của dàn sao tạo ra một sự đồng nhất mang tính biểu tượng
Khi lên sân khấu, các ngôi sao cũng tranh thủ sự ảnh hưởng để cất lên tiếng nói về nữ quyền. Nicole Kidman là nghệ sĩ đầu tiên được bước lên nhận giải, với vai diễn liên quan tới nạn lạm dụng trong series ngắn tập Big Little Lies. Cô giành chiến thắng cho bạn diễn, con gái và mẹ mình và nói: "Nhân vật tôi đóng đại diện cho vấn đề chúng ta đang quan tâm. Đó là lạm dụng. Tôi tin và hy vọng chúng ta có thể tạo ra thay đổi với những câu chuyện được kể và cách chúng ta kể".
MC Seth Meyers - khi mở đầu chương trình - nói: "Xin chào các quý cô và những người vẫn là quý ông. Năm 2018, cuối cùng thì marijuana (một loại chất gây nghiện) cũng được phép sử dụng, còn nạn lạm dụng tình dục thì bị cấm. Với những diễn viên nam được đề cử trong khán phòng này, đây là lần đầu tiên suốt ba tháng qua, các anh không cảm thấy sợ hãi khi nghe người ta đọc to tên mình" (ý nói việc nhiều người bị tố cáo tình dục gần đây)". Anh trực tiếp chế giễu Harvey Weinstein: "Ông ấy sẽ trở lại đây trong 20 năm nữa và là người đầu tiên bị la ó trong mục tưởng niệm người quá cố".
Meyers cũng tấn công Woody Allen và Kevin Spacey - những người bị tố lạm dụng tình dục - bằng giọng điệu trào phúng: "Khi tôi nghe về một bộ phim có cô gái yêu quái vật biển (The Shape of Water), tôi cứ tưởng đó là do Allen đạo diễn. Còn Christopher Plummer có sẵn sàng thay Kevin Spacey trong House of Cards không nhỉ?". Woody Allen thường xuyên viết kịch bản theo mô-típ "người đàn ông lớn tuổi yêu gái trẻ" và vướng scandal kết hôn với con gái nuôi của người tình. Trong khi đó, Kevin Spacey bị sa thải khỏi series House of Cards bởi scandal quấy rối tình dục. Các cảnh của ông trong phim All the Money in the World cũng bị cắt và được ghi hình lại với Christopher Plummer là người thế vai.
Tuy nhiên, không ai gây ấn tượng sâu sắc như Oprah Winfrey khi lên nhận giải thành tựu trọn đời (Cecil B. DeMille). Các trang Variety, Guardian đều cho rằng huyền thoại của làng giải trí Mỹ mới chính là tâm điểm (steal the show) của lễ trao giải. Khán phòng hai lần đứng dậy vỗ tay cuồng nhiệt trong bài phát biểu của Oprah. Trang Variety nhận xét: "Khi Oprah bước lên và bắt đầu cất lời, bà ấy không chỉ tô điểm thêm cho chủ đề đêm nay, bà ấy đẩy mọi thứ lên đỉnh cao. Phát biểu với ngọn lửa và sự cuồng nộ, bà ấy chỉ ra một thế giới mới tốt đẹp hơn đang lờ mờ hiện ra - thế giới mà phụ nữ và đàn ông hợp tác để bảo vệ sự đứng đắn, cũng như giúp đỡ nhau. Chỉ qua vài khoảnh khắc rực rỡ, những từ ngữ của bà đã truyền tải mục đích của giải thưởng này".
>> Xem thêm: Bài phát biểu của Oprah Winfrey
Laura Dern giành giải "Nữ diễn viên phụ xuất sắc trong series, series ngắn tập hoặc phim truyện truyền hình" với Big Little Lies. Cô cũng có bài phát biểu truyền cảm hứng cho nhiều phụ nữ: "Chúng ta thường được dạy không nên nhiều chuyện. Nhưng đó là nền văn hóa bắt người khác im lặng và dần được xem là điều bình thường. Liệu có thể dạy cho con cái chúng ta rằng nói ra một điều mà không lo sợ bị trả thù là một văn hóa mới hay không?".
Không chỉ nằm ở các phát biểu, tinh thần chung của Hollywood còn được truyền tải trong các giải thưởng. Giải "Phim chính kịch xuất sắc" của Three Billboards Outside Ebbing, Missouri mang tinh thần ca ngợi nữ quyền. Tác phẩm thuộc thể loại hình sự pha hài do Martin McDonagh đạo diễn, kể về hành trình của một người mẹ đòi lại công lý sau khi cảnh sát không tìm được nghi phạm trong vụ cưỡng hiếp và sát hại con cô. Cô thuê ba tấm bảng quảng cáo trên đường để ghi nội dung bày tỏ sự phẫn uất với chính quyền.
Trước đó, các nhà phê bình khen ngợi phim, nhưng chỉ xếp tác phẩm ở dạng tiềm năng trên đường đua, sau The Shape of Water. Trang Guardian nhận định chiến thắng của tác phẩm có thể do nội dung nói về một phụ nữ chống lại những kẻ lạm dụng - phù hợp với không khí chung ở Hollywood hiện tại.
Trang Variety nhận xét: "Bạn có thể cảm thấy tinh thần của buổi lễ khi tôn vinh Three Billboards Outside Ebbing, Missouri. Nhân vật chính Mildred Hayes là một phụ nữ bị mắc kẹt trong cơn phẫn nộ của chính nghĩa, nhưng lại không thể với tới bất cứ thứ gì để chấm dứt sự đau khổ của mình - thứ mà bà không biết phải giải quyết ra sao".
Barbra Streisand thể hiện sự giận dữ khi là người phụ nữ duy nhất giành chiến thắng hạng mục "Đạo diễn xuất sắc" (năm 1984). "Các bạn, đã đến lúc rồi. Chúng tôi cần nhiều đạo diễn nữ hơn và cần nhiều phụ nữ chiến thắng ở hạng mục này", bà nói.
Nhiều tờ báo Âu Mỹ ghi nhận sự vắng bóng đáng tiếc của các nhà làm phim nữ - đặc biệt là Greta Gerwig (Lady Bird) - ở các đề cử đạo diễn. Tuy nhiên, hai giải "Phim hài kịch/ca nhạc xuất sắc" và "Nữ diễn viên xuất sắc trong phim hài kịch/ca nhạc" cho Lady Bird được xem là sự tôn vinh sức mạnh của nữ giới. Phim xoay quanh những rắc rối của một cô bé tuổi vị thành niên, đậm đặc nữ tính. Trang Guardian nhận định: "Thật hiếm có một phim về phụ nữ, do phụ nữ viết và đạo diễn được tôn vinh nhiều như vậy ở các mùa giải thưởng".
Năm 2017, làng giải trí thế giới rúng động vì scandal lạm dụng của nhà sản xuất Harvey Weinstein, đạo diễn Bryan Singer, Kevin Spacey. Nhiều người, đa phần là nữ, lên tiếng chia sẻ câu chuyện họ từng bị lạm dụng, hành hung và sử dụng chung hashtag #MeToo (Tôi cũng vậy). Phong trào này ngày càng mở rộng và có tiếng nói mạnh mẽ ở nhiều lĩnh vực, không chỉ ở ngành giải trí của Hollywood. Ngoài ra, chiến dịch Time's Up (Đã đến lúc) gây quỹ hỗ trợ các nạn nhân bị lạm dụng tình dục ở nơi làm việc cũng được các sao ủng hộ.
Minh Anh - Ân Nguyễn