"Chúng tôi đã bỏ lỡ những dấu hiệu ban đầu", con gái Chen Yuanyuan giải thích. "Vài năm qua, mẹ chúng tôi phàn nàn bố nói dối nhưng chúng tôi không để ý vì không sống chung nhiều năm".
Các bác sĩ chẩn đoán Chen, 68 tuổi, mắc bệnh Alzheimer, một dạng bệnh mất trí nhớ phổ biến, khiến người già bị suy giảm chức năng nhận thức và cuối cùng cần được chăm sóc toàn thời gian.
Ông Chen Shaohua, người bị bệnh Alzheimer trong cuộc phỏng vấn tại nhà con gái ông ở Bắc Kinh. Ảnh: AFP
Theo một nghiên cứu của Trường Vệ sinh và Y học nhiệt đới London, số bệnh nhân Alzheimer ở Trung Quốc được dự báo tăng lên 40 triệu người vào năm 2050. Sự gia tăng này khiến nền kinh tế tiêu tốn 1.000 tỷ USD chi phí y tế mỗi năm.
Tổ chức Y tế Thế giới cho biết mặc dù chứng sa sút trí tuệ không phải là "hậu quả tất yếu của quá trình lão hóa sinh học", nguy cơ cao mắc bệnh này nhất vẫn là tuổi tác. Và trong khi đây là một vấn đề ngày càng gia tăng trên toàn thế giới, các chuyên gia cho biết Trung Quốc chuẩn bị kém cho căn bệnh này.
Tại Mỹ có 6,2 triệu bệnh nhân Alzheimer và 73.000 giường trong các trung tâm điều trị chuyên khoa, trong khi Trung Quốc có gấp đôi ca bệnh nhưng ít hơn 200 giường.
"Không có vấn đề chăm sóc sức khỏe nào ở Trung Quốc lớn hơn bệnh Alzheimer. Đây là căn bệnh phát triển nhanh nhất trên đại lục và chúng tôi không hề được trang bị để đối phó với nó", Wei Shouchao, một nhà thần kinh học của Đại học Y Quảng Đông cho biết.
Khi ông Chen hay làm thất lạc chìa khóa hoặc ví, gia đình nghĩ rằng đó chỉ là sự đãng trí. Lần đầu tiên ông mất tích, phải mất đến 40 tiếng cảnh sát mới tìm thấy, khi ai đó báo có người lạ đột nhập nhà họ.
"Nơi đó giống như nơi gia đình tôi từng sống. Bố tôi đã rất bối rối. Ông quên là chúng tôi hiện ở Bắc Kinh. May mắn không có ai hành hung ông", Yuanyuan nói.
Không biết phải làm gì tiếp theo, họ đã mua một chiếc đồng hồ định vị, nhưng khi ông mất tích lần nữa khi đã tháo chiếc đồng hồ, họ nhận ra ông cần được chăm sóc y tế. "Chúng tôi chưa bao giờ nghi ngờ bệnh Alzheimer vì gia đình không có tiền sử và bố còn quá trẻ", cô nói thêm.
Chuyên gia He Yao, Trung tâm Nghiên cứu Lâm sàng Quốc gia về Bệnh Lão khoa cho biết, khi hàng triệu người di cư đến các thành phố, cha mẹ già ở nông thôn bị "bỏ lại phía sau và dễ bị tổn thương". Tình trạng thiếu nhận thức của các gia đình đồng nghĩa bệnh nhân không được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc y tế kịp thời. "Cơ hội bị bỏ lỡ vì bệnh này can thiệp sớm có thể làm chậm tiến trình", ông nói.
Năm ngoái, Bắc Kinh đã công bố kế hoạch hành động Trung Quốc Khỏe mạnh 2030, trong đó triển khai các chương trình tầm soát tại cộng đồng để phát hiện sớm bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ và nâng cao nhận thức về căn bệnh. "Các bác sĩ nông thôn không được đào tạo để chẩn đoán sớm. Ngay cả Bắc Kinh cũng chỉ có một nhà chăm sóc chuyên xử lý bệnh nhân Alzheimer", chuyên gia He Yao nói.
Ông Chen là một cựu nhạc công quân đội, chuyên chơi các nhạc cụ cổ của người Trung Hoa. Sức khỏe ông tốt, nhớ được cả những chuyện xảy ra hàng thập kỷ trước. Bề ngoài, dấu hiệu duy nhất cho thấy ông không ổn là khi nói về các sự kiện quá khứ mà cứ như đang xảy ra hiện tại.
Bệnh nhân sa sút trí tuệ cần được chăm sóc suốt ngày đêm và gây ra tổn thất về thể chất, tinh thần với người chăm sóc. Con trai ông Chen, Chen Yunpeng có một công việc bận rộn tại một công ty logistic nhưng vì không có các cơ sở cộng đồng nên anh phải đưa cha đến nhà kho, vừa làm việc vừa trông.
Khi ông bị mất tích, gia đình phải nhờ một nhóm tình nguyện tìm kiếm. Một nhóm hơn chục người - bao gồm cả công chức nghỉ hưu, giáo viên, nội trợ - đã đổ xô đến địa điểm nơi Chen được nhìn thấy lần cuối và giúp cảnh sát xem xét camera công cộng để tìm manh mối nơi ông đi. Nhóm này cho biết họ đã tìm được 300 bệnh nhân Alzheimer mất tích kể từ năm 2016.
Su Xiao, người đứng đầu Trung tâm Dịch vụ Cứu hộ Khẩn cấp Zhiyuan của Bắc Kinh cho biết nhận được cuộc gọi từ khắp đất nước hầu như mỗi ngày nhờ tìm cha mẹ mất tích. "Nguy hiểm nhất là những người cao tuổi bị mắc kẹt trong các công trường xây dựng bị bỏ hoang hoặc rơi xuống các hố hoặc ra ngoài khi thời tiết xấu", Su nói.
Bảo Nhiên (Theo AFP)