 |
|
Ông Max Baucus. Ảnh: AP |
Ông Max Baucus là thành viên cao cấp của Uỷ ban Tài chính Thượng viện Mỹ. Dưới đây là đoạn trích bài phát biểu của ông trong cuộc nói chuyện với Hội Châu Á tại Mỹ hôm 27/6.
Từ chiếc bút bi đến chiếc máy tính xách tay
Tôi có một bức ảnh về VN. Đó là ảnh một cô nữ sinh nhỏ. Với nét mặt quả quyết, cô vội vã đạp chiếc xe Nam Hà cũ tới trường buổi sớm. Đôi tay nhỏ nắm chặt tay lái, ngón cái tay phải sẵn sàng nhấn chuông xe. Hai bím tóc đen và hai tà áo dài vải tổng hợp bay tung trong gió. Trong giỏ xe, cô bé để chiếc bút bi màu đen và vài cuốn sách giáo khoa.
Vài năm sau, bức ảnh thay đổi. Cô bé đã lớn. Bàn tay đeo găng che nắng giờ đây cầm tay lái chiếc Honda Dream. Bím tóc đen và tà áo dài rập rờn trong gió khi cô lách qua dòng xe cuồn cuộn. Nét mặt quả quyết lại càng đăm chiêu hơn khi cô nhẩm những từ tiếng Anh của bài học trong ngày.
Bức ảnh của tôi lại biến đổi lần nữa. Cô gái đã thành một phụ nữ trẻ. Với chiếc laptop láng coóng trong tay, cô bước ra khỏi chiếc ôtô Ford Focus mà vợ chồng cô đã mua sau khi cưới. Trong tà áo dài lụa mới, cô bước vào thang máy của một toà nhà cao, hiện đại, nơi cô làm quản lý kế toán cho một công ty nước ngoài và gửi đi những tin nhắn qua điện thoại di động tới khách hàng về một hội nghị cô đã tham dự trực tuyến với New York sáng nay.
Trong khi cô bé chuyển từ chiếc xe đạp cũ sang chiếc Honda Dream, từ chiếc bút bi đen sang chiếc laptop đời mới nhất, từ ngôi trường nông thôn sang toà nhà chọc trời, thì hai "kẻ tử thù" đã hiểu ra làm thế nào để trở thành bạn bè...
Tại Hà Nội, Chính phủ VN cam kết đàm phán và đến tháng 7/2000 thì đàm phán xong Hiệp định Thương mại song phương với Mỹ. Máy bay Boeing giờ đây chiếm phần lớn trên bầu trời VN. Citibank phục vụ khách hàng ở Hà Nội và TP HCM. AIG, New York Life, ACE bán bảo hiểm cho tầng lớp trung lưu đang bùng nổ ở VN. Và hàng thể thao của Nike có mặt cả tại các làng VN xa xôi...
Ưu tiên cạnh tranh của Mỹ
Với tất cả tính biểu tượng và ý nghĩa lịch sử, dự luật PNTR cho VN không chỉ là dấu chấm cho quá khứ. Quan trọng hơn, dự luật sẽ mở cửa vào tương lai.
PNTR sẽ củng cố mối quan hệ kinh tế của chúng ta với một trong những thị trường đang lên quan trọng nhất, có ý nghĩa nhất về mặt thương mại trên thế giới. VN là đất nước của hơn 83 triệu dân, họ thông minh, năng động, cần cù, thích kinh doanh. Giống cô bé mặc áo dài, phần lớn người VN sinh ra trong chiến tranh. Họ nhớ không phải súng và chiến tranh, mà là một đất nước đang chuyển mình... Chúng ta không nên bỏ sót tiềm năng của VN.
Những cam kết WTO rất đáng kể. Nó hứa hẹn đưa quan hệ kinh tế với VN lên tầm cao mới. Đó là điều mà chính sách ngoại thương cần hướng tới - tạo ra những cơ hội cạnh tranh đáng kể cho các nhà chăn nuôi, nông dân, công nhân, nhà cung cấp dịch vụ, nhà phát kiến và sản xuất của Mỹ.
Nhưng để thực sự có lợi từ những cơ hội mới này, Mỹ phải dành cho VN PNTR. Đó là cái giá rất nhỏ mà ta phải trả. Chúng ta cần dành cho VN một quy chế vĩnh viễn thay vì một quy chế phải gia hạn hàng năm. Nếu ta không dành PNTR cho VN, hoặc trì hoãn việc đó, tự chúng ta sẽ cản trở mình khỏi những lợi ích của các cam kết của VN về mở cửa thị trường theo WTO. Chúng ta sẽ để cho những lợi ích đó chảy ra phía các nhà xuất khẩu Trung Quốc, Australia, EU và các nơi khác.
Thương mại với VN, đặc biệt là PNTR, đã tạo ra sự phấn chấn. Tôi chưa từng thấy sự nhiệt tình và ủng hộ ở mức như vậy đối với bất kỳ một dự luật thương mại nào trong những năm gần đây. PNTR với VN đã được sự ủng hộ rộng rãi của cộng đồng doanh nghiệp và trong Quốc hội. Và nếu được phép, Tổng thống Bush sẽ hoàn thành quá trình bình thường hoá - mà cha của ông đã khởi xướng - vào đúng thời điểm Tổng thống dự định đến Hà Nội vào tháng 11 tới.
Trong thời kỳ thiếu vắng sự ủng hộ rộng rãi đối với thương mại, dự luật PNTR với VN là cơ hội để Quốc hội thể hiện quyền lãnh đạo đối với một dự luật thương mại có ý nghĩa lịch sử và kinh tế to lớn với nước Mỹ.
Trong kỷ nguyên đầu óc đảng phái bao trùm lên chính sách thương mại, dự luật PNTR với VN là một cơ hội hiếm để sát cánh bên nhau và bỏ phiếu cho một dự luật mà tôi chờ đợi sẽ được thông qua bởi đa số áp đảo cả ở Thượng viện và Hạ viện.
Vào lúc mà sự nghi kỵ trong Quốc hội lấn át cả chính sách thương mại của chính quyền, PNTR với VN biểu tượng cho mối quan hệ đối tác giữa Quốc hội và hành pháp, mối quan hệ suốt 15 năm qua đã hướng dẫn cho quá trình bình thường hoá quan hệ với VN.
Hãy thông qua dự luật này bây giờ. Hãy đóng lại chương chiến tranh và hoà giải, bắt đầu một thời kỳ mới. Và dựa trên nền tảng vững chắc của quan hệ Mỹ - Việt đã bình thường hoá, hãy tạo ra một loạt hình ảnh mới về VN.
(Theo Lao Động)