Nằm ở phía nam sông Potomac đối diện thủ đô Washington, tòa nhà 5 mặt của Lầu Năm Góc là biểu tượng đồ sộ của sức mạnh quân sự Mỹ. Đối với khoảng 23.000 quân nhân và nhân viên dân sự đến làm việc ở đó, ngày 11/9/2001 bắt đầu như những ngày bình thường khác.
Cái nóng của mùa hè dần tan đi và thời tiết mát mẻ khi mùa thu đến gần. Bầu trời cao và trong xanh. "Đó là một ngày tươi đẹp, bình thường tại Lầu Năm Góc", đại tá lục quân về hưu Marilyn Wills, sĩ quan phụ trách các vấn đề với quốc hội, nhớ lại. Bà đang tham dự một cuộc họp khi máy bay lao vào Lầu Năm Góc.
Chuyến bay số hiệu 77 của American Airlines chở 64 người, gồm 5 tên không tặc al-Qaeda, đâm vào phía tây Lầu Năm Góc lúc 9h37. Hai máy bay khác bị không tặc khống chế đâm vào tháp đôi Trung tâm Thương mại Thế giới ở thành phố New York và chiếc thứ tư rơi xuống cánh đồng bang Pennsylvania.
Các vụ tấn công khiến gần 3.000 người thiệt mạng và châm ngòi chiến dịch quân sự của Mỹ tại Afghanistan, bắt đầu cuộc chiến lâu nhất của Mỹ.
Wills, khi đó 40 tuổi, bị hất văng người trong vụ nổ. Bà sau đó hướng dẫn những người khác đi ra ngoài, bò dọc theo sàn nhà qua làn khói và hơi nóng để đến cửa sổ. Quần áo của họ bị nung chảy, phổi nghẹt hơi khói.
Nhiều người thoát ra được khung cảnh hỗn loạn, khói và nhiên liệu máy bay đang cháy, nhưng một số người không may mắn như vậy. 29 người bên trong Lầu Năm Góc thiệt mạng ngày hôm đó.
Những người dưới mặt đất tạo thành "thang người" bên cửa sổ và Dills được đưa ra khỏi tòa nhà theo cách này. Nhập viện vì bỏng và ngạt khói nhưng bà đã trở lại làm việc 13 ngày sau đó và biết được vụ nổ là một vụ tấn công.
"Khi tôi trở lại, điều tồi tệ nhất là mùi. Bạn có thể ngửi thấy khói, mùi thi thể, mùi dây kim loại bốc cháy. Bạn có thể ngửi thấy tất cả", Wills nhớ lại trong hội thảo ở Lầu Năm Góc hôm 8/9.
Roy Wallace, từng là trợ lý phó tổng tham mưu trưởng lục quân, chỉ ở cách vị trí máy bay rơi 15 m. Ông cho biết ngọn lửa đã hút cạn oxy trong phòng.
Một sĩ quan loạng choạng bước ra khỏi đám cháy và ngã xuống sàn trước mặt Wallace, bộ đồng phục bị nóng chảy. Đó là trung tá Brian Birdwell, người chỉ ở cách máy bay vài mét khi nó lao vào tòa nhà. Birdwell đã chìm trong biển lửa trước khi thoát ra.
Wallace sau này tìm lại được chiếc đồng hồ từ văn phòng của mình. Đồng hồ đã dừng hoạt động 19 phút sau thời điểm máy bay lao xuống. "Đó là thời gian sức nóng của ngọn lửa làm tan chảy tinh thể, khiến kim đồng hồ mãi mãi dừng ở khoảnh khắc đó", Wallace nói trong cuộc họp.
Gerry Kitzhaber, phó trợ lý bộ trưởng lục quân, thoát chết trong gang tấc nhờ cuộc điện thoại của vợ. Vợ ông gọi điện thông báo vụ tấn công ở New York nên ông hoãn tới cuộc họp. Nếu không có cuộc gọi này, Kitzhaber có thể đã có mặt ở hành lang, khu vực bị máy bay đâm trực diện.
"Chúng tôi chỉ nói chuyện vài phút và tôi cúp máy. Ngay khi tôi quay lại, máy bay đã đâm vào tòa nhà", Kitzhaber nhớ lại.
Kitzhaber được sơ tán đến sân trung tâm của Lầu Năm Góc, nơi ông thấy một mảnh vỡ thân máy bay "có kích thước bằng đĩa gà tây" trên mặt đất. "Đến lúc đó, chúng tôi biết rõ ràng đã bị máy bay đâm", ông nói.
Khi chen chúc trong dòng người để rời khỏi tòa nhà và chạy ra đường, Kitzhaber gặp một tài xế xe tải giao hàng, người đã chứng kiến vụ khủng bố. "Tôi nghe tiếng động, nhìn lên và thấy máy bay đang lao tới", tài xế xe tải cho biết. "Tôi có thể thấy những người trên máy bay qua cửa sổ. Lũ khốn đã tăng tốc máy bay trước khi lao vào".
Một lúc sau, hai tiêm kích F-16 của không quân Mỹ rời căn cứ Bolling bên kia sông, lao qua Lầu Năm Góc trên đường đánh chặn chuyến bay số hiệu 93 của United Airlines. Hành khách chuyến bay này đã xông vào buồng lái và buộc phi cơ lao xuống cánh đồng bang Pennsylvania.
Toàn bộ 40 người trên khoang thiệt mạng. Nhóm khủng bố dự định lao máy bay này vào tòa nhà quốc hội Mỹ ở thủ đô Washington, nhưng bất thành.
Huyền Lê (Theo Al Jazeera)