Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Phan Duy Kiên hiện công tác tại khoa Phẫu thuật mạch máu, Bệnh viện Chợ Rẫy. Theo bác sĩ, biến chứng do điều trị suy giãn tĩnh mạch sai cách đang tăng nhanh chóng. Nguyên nhân chính xuất phát từ tình trạng "bất ổn" về nhân sự lẫn chuyên môn tại một số phòng khám và thẩm mỹ viện, dẫn đến việc chẩn đoán sai, điều trị không đúng căn nguyên. Ngoài ra, một số nơi vì chạy theo lợi nhuận, đã cố áp dụng một phương pháp điều trị suy giãn tĩnh mạch cho nhiều cấp độ, bất chấp tình trạng bệnh và cơ địa của từng bệnh nhân. Hậu quả là bệnh nhân không được điều trị tận gốc, bệnh dễ tái phát, trở nặng hoặc thậm chí gây ra những biến chứng suy giãn tĩnh mạch nghiêm trọng.
Dưới đây là các phương pháp điều trị suy giãn tĩnh mạch nông độ 1 và hậu quả khi điều trị không đúng phác đồ.
Laser xung dài
Khác với laser nội mạch - dùng năng lượng nhiệt đưa vào trong lòng tĩnh mạch để xơ hóa. Laser xung dài (hay laser thẩm mỹ, laser bề mặt) giúp điều trị tổn thương mạch máu ngay trên bề mặt da, sử dụng bước sóng 1064 nm đưa năng lượng hấp thụ sâu tới lớp hạ bì.
Bác sĩ Phan Duy Kiên chia sẻ, laser xung dài được chỉ định để điều trị suy giãn tĩnh mạch nông cấp độ C1 - khuyên dùng cho dạng tĩnh mạch mạng nhện.
Laser xung dài khuyên dùng để điều trị tĩnh mạch mạng nhện. Ảnh: Dung Hồ
Tuy nhiên, hiện nay, nhiều cơ sở thẩm mỹ và y khoa đang lạm dụng laser xung dài cho nhiều cấp độ, dẫn đến tổn thương mô, gây ra những biến chứng thường gặp như: tấy đỏ ở vùng điều trị, phồng rộp, đóng vảy, sưng tấy, đốm da hoặc thay đổi sắc tố da qua thời gian, tổn thương thần kinh dưới da. Đặc biệt, hiện tượng tái phát rất dễ xảy ra.
Tiêm xơ
Tiêm xơ là phương pháp tiêm dung dịch gây xơ trực tiếp vào lòng tĩnh mạch, khiến tĩnh mạch đóng lại và mờ dần. Theo bác sĩ Kiên, phương pháp này chỉ nên dùng để điều trị suy giãn tĩnh mạch nông mức độ C1, đặc biệt khuyên dùng đối với trường hợp giãn tĩnh mạch dạng lưới.
Tiêm xơ khuyên dùng cho giãn tĩnh mạch dạng lưới. Ảnh: Dung Hồ
Tác dụng phụ hoặc biến chứng có thể xuất hiện sau khi tiêm xơ, bao gồm:
Đau tại vùng tiêm. Có thể xuất hiện cảm giác đau ở mức độ vừa phải khi chạm vào tĩnh mạch vừa điều trị và có thể chạy dọc theo đường tĩnh mạch. Tuy nhiên cảm giác này sẽ nhanh chóng biến mất.
Tăng sắc tố tạm thời. Khoảng 15% bệnh nhân trải qua liệu pháp tiêm xơ nhận thấy sự đổi màu trên da (vệt màu nâu nhạt) sau điều trị, thường mờ dần sau đó từ 4 đến 12 tháng. Một số trường hợp có thể tồn tại trong nhiều năm.
Bỏng hoặc loét da. Nếu không được điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa mạch máu nhiều kinh nghiệm, trong quá trình tiêm xơ có thể làm thoát thuốc vào mô xung quanh tĩnh mạch, gây bỏng từ đó tạo ra vết phồng rộp có thể vỡ ra thành vết loét.
Hiện tượng Refill. Đây là hiện tượng phổ biến, tỷ lệ xảy ra 20 - 40% sau khi bệnh nhân được chữa trị bằng tiêm xơ đơn thuần. Hiện tượng này là tình trạng các tĩnh mạch sẽ lại đầy và tái hiện.
Huyết khối tĩnh mạch sâu. Đây là tình trạng hình thành cục máu đông ở tĩnh mạch sâu - một trong những nguyên nhân chính gây thuyên tắc mạch phổi (PE). Tiêm xơ chống chỉ định đối với bệnh nhân bị huyết khối tĩnh mạch sâu vì có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
Công nghệ Sclaser giúp tối ưu điều trị đồng thời tĩnh mạch dạng lưới và mạng nhện, kết hợp ưu điểm của tiêm xơ và laser xung dài. Ảnh: Dung Hồ
Theo bác sĩ Kiên, việc siêu âm, chẩn đoán trực tiếp bởi bác sĩ chuyên khoa mạch máu (thay vì kỹ thuật viên hoặc điều dưỡng như một số thẩm mỹ, phòng khám) rất quan trọng. Đây là bước giúp xác định nguyên nhân gốc rễ và các nguy cơ tiềm ẩn để có chiến lược điều trị hiệu quả, giúp hạn chế tối đa tác dụng phụ và biến chứng nguy hiểm.
Hiện nay, đa số thẩm mỹ viện và phòng khám thường chỉ áp dụng đơn lẻ các phương pháp điều trị suy giãn tĩnh mạch cho từng mức độ. Việc này đôi lúc khó điều trị triệt để một số ca phức tạp, bệnh có thể tái phát hoặc nặng hơn. Những năm gần đây, nhiều chuyên gia ở Mỹ và châu Âu đã giới thiệu các liệu pháp kết hợp, giúp hiệu quả cải thiện rõ rệt so với các phương pháp đơn lẻ, đồng thời giảm thiểu các biến chứng có thể xảy ra, đó là công nghệ Sclaser.
Công nghệ Sclaser (sclerotherapy và laser xung dài) là phương pháp kết hợp ưu điểm của tiêm xơ và laser xung dài, giúp loại bỏ các mạch máu bị giãn, không chỉ cải thiện thẩm mỹ mà còn có thể ngăn ngừa tái phát; giảm thiểu nguy cơ biến chứng, an toàn cho người bệnh; mang lại hiệu quả lâu dài, giúp người bệnh tự tin trong cuộc sống.
Thạc sĩ, bác sĩ Phan Duy Kiên chuyên khoa II tốt nghiệp Đại học Y Dược và hoàn thành chương trình bác sĩ nội trú và chuyên khoa cấp 2 chuyên ngành ngoại lồng ngực - tim mạch. Bác sĩ có nhiều năm công tác công tác tại khoa Phẫu thuật mạch máu tại Bệnh viện Chợ Rẫy.
Về lĩnh vực mạch máu, bác sĩ Kiên đã tham gia điều trị và phẫu thuật nhiều trường hợp bệnh lý suy giãn tĩnh mạch, phình động mạch chủ, bệnh động mạch ngoại biên, hẹp động mạch cảnh. Bác sĩ được cấp chứng nhận chứng nhận điều trị suy giãn tĩnh mạch bằng các phương pháp can thiệp nội tĩnh mạch ít xâm lấn như Laser/RFA.
Hiện bác sĩ Phan Duy Kiên là thành viên Hội nghị Mạch máu châu Âu (ESVS), Hội nghị vết thương châu Âu (EWMA), Thành viên Hiệp hội Global - CLI và Hội bệnh lý Mạch máu Việt Nam, cố vấn cho Dr.Vein chuyên sâu bệnh lý tĩnh mạch... Bác sĩ từng tu nghiệp chuyên sâu tại Mỹ, Singapore, Australia, Hàn Quốc, Tây Ban Nha... Ngoài ra, bác sĩ Kiên là tác giả và đồng tác giả nhiều nghiên cứu về lĩnh vực mạch máu và vết thương; tham gia biên soạn tài liệu giảng dạy và viết sách chăm sóc và điều trị vết thương.
Thế Đan