Các tác phẩm chiến thắng được công bố tại lễ bế mạc LHP Busan (BIFF) tối 13/10. September 1923 là phim điện ảnh đầu tay của Tatsuya Mori, nhà làm phim tài liệu nổi tiếng Nhật Bản. Theo ScreenDaily, ban giám khảo khen tác phẩm là "sự dũng cảm khi đối mặt với lịch sử bị lãng quên".
Đạo diễn thực hiện tác phẩm dịp kỷ niệm 100 năm trận động đất ở Kanto (Nhật Bản). Nội dung xoay quanh một cuộc thảm sát sau thảm họa. Nhiều tin đồn cho rằng người Hàn đang lên kế hoạch phạm tội khắp Nhật Bản. Ở làng Fukuda, nhóm 15 người bán hàng rong bị nghi ngờ là thủ phạm. Tác phẩm dõi theo cuộc sống hàng ngày của hung thủ để cho thấy nguồn cơn dẫn đến vụ thảm sát.
Trước khi chiến thắng hạng mục New Current, phim được chọn tham gia Asian Project Market ở Busan 2022, phát hành tại Nhật hồi đầu tháng 9.
Theo The Asahi Simbun, Mori cho biết: "Tôi muốn truyền tải thông điệp một số người gây ra những điều ác không phải vì họ có bản chất máu lạnh".
Ban đầu, đội ngũ gặp khó khăn trong việc huy động vốn. Êkíp bắt đầu quay phim sau khi huy động được 35 triệu yên (6,19 tỷ đồng), bằng một nửa tổng chi phí sản xuất, thông qua chiến dịch gây quỹ cộng đồng.
Tuy nhiên, đó không phải là trở ngại duy nhất. Ở Nhật, các công ty giải trí và quản lý tài năng thường ngại để diễn viên của họ xuất hiện trong tác phẩm có thông điệp mạnh.
Diễn viên Rena Tanaka - đóng chính tác phẩm, từng xuất hiện trong các phim đề cập đến vấn đề xã hội - nói từng băn khoăn trong thời gian dài, bởi September 1923 không phải là dự án để dễ dàng nhận lời ngay lập tức. Sau khi nghiên cứu kịch bản, nghệ sĩ nghĩ cô đang sống trong một thế giới nhiều đau thương, đe dọa sự an toàn của mọi người, tương đồng với sự việc trong phim nên đã đồng ý tham gia.
Tài tử Arata Iura nói: "Bộ phim khiến tôi suy tư nhiều, đồng thời phải dồn hết khả năng của mình vào vai diễn. Việc xem đạo diễn Mori làm một bộ phim về vụ việc ở làng Fukuda rất quan trọng đối với tôi. Rất đáng để tôi tham gia".
Quá trình quay phim bắt đầu tháng 8/2022, hoàn thành vào giữa tháng 9 cùng năm, ở thành phố Kyoto và tỉnh Shiga.
Phim còn lại đoạt giải là The Wrestler do Hossain Chowdhury, nhà làm phim người Bangladesh, chỉ đạo. Tác phẩm kể về một ngư dân già, từng làm huấn luyện boli khela - môn đấu vật truyền thống ở Bangladesh. Sau một sự việc, ông trở lại luyện tập, muốn đánh bại nhà vô địch đấu vật của làng.
Ban giám khảo hạng mục nói với ScreenDaily: "Phim như một trận đấu tuyệt vời, khắc họa kỳ diệu một câu chuyện thú vị".
New Current là giải cho phim đầu tay hoặc thứ hai xuất sắc được làm bởi đạo diễn châu Á tại liên hoan hàng năm. Hai tác phẩm được chọn nhận phần thưởng 30.000 USD.
Các giải thưởng khác được trao trong buổi lễ hôm 13/10. Paradise - do Prasanna Vithanage chỉ đạo - và Bride Kidnapping của Mirlan Abdykalykov, cùng đoạt giải Kim Jiseok, hạng mục dành cho những nhà làm phim châu Á có ít nhất ba tác phẩm. Giải thưởng Diễn viên của năm thuộc về Jang Sung Bum trong Work To Do và Oh Minae trong Concerning My Daughter.
Sự kiện năm nay khai mạc hôm 4/10. Theo báo cáo do BIFF công bố, hơn 142 nghìn người tham dự liên hoan phim, giảm 13% so với năm ngoái. 209 phim được lựa chọn chính thức, giảm 33 tác phẩm so với năm ngoái. Việc cắt giảm phần lớn do một số quan chức cấp cao của liên hoan phim từ chức, khiến các nhà tài trợ ngưng ủng hộ.
Liên hoan phim Busan là một trong những sự kiện điện ảnh lớn nhất châu Á, được tổ chức từ năm 1996. Giải thưởng chủ yếu tôn vinh các đạo diễn trẻ, tác phẩm mới ra mắt.
Các năm trước, nhiều phim Việt từng gây dấu ấn tại sự kiện. Năm 2019, Ròm của Việt Nam là một trong hai tác phẩm thắng hạng mục New Current. Năm 2020, Chị chị em em của đạo diễn Kathy Uyên là tác phẩm Việt duy nhất được chọn chiếu ở hạng mục Cửa sổ Điện ảnh châu Á. Phim Miền ký ức của đạo diễn Bùi Kim Quy tranh giải New Current vào năm 2021.
Quế Chi (theo Screendaily, The Asahi)