Hình ảnh vệ tinh được Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế tại Mỹ công bố cho thấy tàu Trung Quốc đang nạo vét cát ở đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: AFP
Trong một tuyên bố mạnh mẽ hôm qua, Bộ Ngoại giao Philippines (DFA) cáo buộc Trung Quốc cố tình che đậy sự thật rằng nhiều nước đã lên tiếng cảnh báo về dự án bồi đắp của Trung Quốc trên Biển Đông. Hoạt động này có thể làm thay đổi vĩnh viễn hiện trạng của các đảo, rạn san hô và đá ngầm ở vùng biển trên.
"Trung Quốc không nên đánh lạc hướng khu vực và cộng đồng quốc tế khỏi vấn đề cốt lõi trong tranh chấp ở Biển Đông là tuyên bố 'đường chín đoạn' vô giá trị và bất hợp pháp của Trung Quốc", Interaksyon dẫn thông cáo DFA.
DFA cho rằng việc cải tạo quy mô lớn trên Biển Đông của Bắc Kinh nhằm thúc đẩy cái gọi là "tuyên bố đường chín đoạn" trên. Philippines đã đệ đơn kiện Trung Quốc về vấn đề này lên Tòa án Trọng tài ở The Hague, Hà Lan, nhưng Trung Quốc từ chối tham gia vụ kiện.
Theo DFA, hoạt động của Bắc Kinh "rõ ràng cố tình" thay đổi tính chất, tình trạng và các quyền hàng hải, phá hoại công việc của tòa án trọng tài được quy định trong Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển UNCLOS về nghe và phán quyết khách quan vụ việc". Việc cải tạo cũng đe dọa đến tự do hàng hải, gây thiệt hại không thể khắc phục cho môi trường biển và vi phạm quyền của các nước khác.
Trước đó, hôm 5/5, Trung Quốc chỉ trích "Philippines vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC)" được ký kết năm 2002. Bắc Kinh yêu cầu Manila "ngừng việc thổi phồng và khiêu khích" trong tranh chấp và tố cáo Philippines "chiếm đóng các đảo Trung Quốc".
Trung Quốc gần đây gây lo ngại khi đẩy mạnh bồi đắp đảo nhân tạo ở nhiều bãi đá trên Biển Đông, bất chấp sự phản đối của các bên liên quan và quốc tế. Nước này nói rằng các công trình nhằm phục vụ nghiên cứu khoa học và thậm chí còn mời Mỹ tham gia.
Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định hoạt động với quy mô lớn và tốc độ nhanh này nhằm gây ảnh hưởng đến quyết định của tòa án quốc tế và ngăn cản hành động có lợi cho Philippines.
DFA nhấn mạnh Trung Quốc "cần tuân thủ Khoản 5 của DOC trong đó quy định tất cả các bên kiềm chế việc thực hiện những hành động làm phức tạp và leo thang tranh chấp, ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định" khu vực.
Anh Ngọc