Đảo Thị Tứ hồi tháng 12/2018. Ảnh: AMTI.
Inquirer hôm 4/3 dẫn lời ông Roberto del Mundo, thị trưởng thị trấn Kalayaan trên đảo Palawan, cho biết các tàu cá Trung Quốc đang ép ngư dân Philippines rời khỏi những bãi cạn nằm trong lãnh hải của đảo Thị Tứ, thuộc chủ quyền của Việt Nam nhưng đang bị Philippines kiểm soát.
"Sự hiện diện của các tàu Trung Quốc ảnh hưởng tới hoạt động đánh bắt của chúng tôi, điều mà trước đây không xảy ra. Khi các ngư dân của chúng tôi chuẩn bị tới bãi cạn số 3, một tàu Trung Quốc ngay lập tức áp sát khiến họ không thể lại gần", ông Del Mundo cho biết, nhưng thêm rằng không có hành vi gây hấn nào.
Salvador Panelo, phát ngôn viên của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, hôm nay tuyên bố Bộ Quốc phòng nước này đang kiểm tra thông tin các tàu Trung Quốc chặn ngư dân vào các bãi cạn, theo AP.
Hôm 7/2, tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế (CSIS), có trụ sở ở Mỹ, cho biết gần 100 tàu Trung Quốc, gồm các tàu hải quân, hải cảnh và hàng chục tàu cá, vào giữa tháng 12 đã áp sát đảo Thị Tứ. Con số này giảm xuống còn 42 chiếc vào ngày 26/1.
Báo cáo của AMTI cho rằng sự hiện diện của đội tàu Trung Quốc là một phần nỗ lực gây sức ép, buộc Philippines ngừng hoạt động cải tạo trên đảo Thị Tứ.
Việt Nam từng nhiều lần khẳng định mọi hoạt động tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa mà không có sự cho phép của Việt Nam là bất hợp pháp và vi phạm chủ quyền. Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền của mình ở hai quần đảo này, phù hợp với luật pháp quốc tế. Trong khi tìm kiếm giải pháp cho tranh chấp, Việt Nam đề nghị các bên cần kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình hay mở rộng tranh chấp.